-
![Czy jest możliwe zwolnienie pracownika i zastąpienie go sztuczną inteligencją?]( "Czy jest możliwe zwolnienie pracownika i zastąpienie go sztuczną inteligencją? [© Freepik]")
Czy jest możliwe zwolnienie pracownika i zastąpienie go sztuczną inteligencją?
Sztuczna inteligencja rozgaszcza się w coraz większej ilości sektorów gospodarki. Opinię publiczną zszokowała informacja o zwolnieniu dziennikarzy jednej ze stacji radiowych i zastąpienie ich wygenerowanych przez AI "prezenterów". Czy pracodawca ma prawo zwolnić pracowników i zastąpić ich przez sztuczną inteligencję? Jak mówi mecenas Marek ...
-
![Nie każdy lekarz wystawi zwolnienie lekarskie]( "Nie każdy lekarz wystawi zwolnienie lekarskie [© Freepik]")
Nie każdy lekarz wystawi zwolnienie lekarskie
ZUS przypomina, że nie każdy lekarz ma prawo wystawić zwolnienie chorobowe. Aby mieć takie uprawnienie, powinien zawnioskować o to do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z danych ZUS wynika, że w całym kraju jest obecnie ok. 180 tys. osób, które mają upoważnienie do wystawiania zwolnień lekarskich w formie decyzji wydanej przez Zakład Ubezpieczeń ...
-
![Wakacje składkowe dla przedsiębiorców - zalety i wady]( "Wakacje składkowe dla przedsiębiorców - zalety i wady [© Freepik]")
Wakacje składkowe dla przedsiębiorców - zalety i wady
Coraz więcej przedsiębiorców poszukuje elastycznych rozwiązań, które pozwolą im na optymalizację kosztów prowadzenia działalności. Jednym z takich narzędzi są tzw. wakacje składkowe - możliwość zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS w wybranym miesiącu. Wnioski można składać już w listopadzie br., by z rozwiązania ...
Tematy: wakacje składkowe, składki ZUS, składki ZUS dla przedsiębiorców, wakacje od ZUS, składki na ZUS, zwolnienie z ZUS, składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie chorobowe, składki na fundusz pracy, zwolnienie ze składek ZUS, wsparcie dla firm, jednoosobowa działalność gospodarcza -
![Inwestycje w nieruchomości komercyjne: świetne wyniki w III kw. 2024]( "Inwestycje w nieruchomości komercyjne: świetne wyniki w III kw. 2024 [© wirestock na Freepik]")
Inwestycje w nieruchomości komercyjne: świetne wyniki w III kw. 2024
Wraz z 30 sfinalizowanymi transakcjami, III kw. 2024 r. przyniósł wyraźne ożywienie na polskim rynku. Na koniec września wartość rynku inwestycyjnego osiągnęła 2,7 mld euro, co oznacza wzrost o prawie 60% rok do roku. Po kolejnej obniżce stóp procentowych przez EBC obserwujemy powrót dużych transakcji z udziałem kapitału instytucjonalnego. W III ...
-
![Co nowe prawo komunikacji elektronicznej oznacza dla e-commerce?]( "Co nowe prawo komunikacji elektronicznej oznacza dla e-commerce?")
Co nowe prawo komunikacji elektronicznej oznacza dla e-commerce?
Listopad 2024 przyniesie istotne zmiany w prawie komunikacji elektronicznej. Nowa ustawa, zwana PKE (Prawo Komunikacji Elektronicznej), wprowadza jednolite regulacje dotyczące komunikacji marketingowej i przesyłania informacji handlowych. Jak wpłynie to na właścicieli sklepów internetowych i marketerów e-commerce? Eksperci Shoper analizują ...
-
![Branża automotive: to ostatni moment na odzyskanie pozycji]( "Branża automotive: to ostatni moment na odzyskanie pozycji [© usertrmk na Freepik]")
Branża automotive: to ostatni moment na odzyskanie pozycji
Europejska branża automotive nie ma ostatnio najlepszej passy. Jej udział w globalnej produkcji zaliczył dość drastyczny spadek, a wysokie koszty produkcji sprawiły, że konkurencja ze strony chińskich koncernów motoryzacyjnych stała się jeszcze silniejsza. Eksperci nawołują do zmian, bez których ich zdaniem przegrana w tym wyścigu jest niemal ...
-
![UOKiK sprawdza, czy Ryanair naruszył prawa pasażerów]( "UOKiK sprawdza, czy Ryanair naruszył prawa pasażerów [© Pixabay]")
UOKiK sprawdza, czy Ryanair naruszył prawa pasażerów
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzi, czy tanie linie lotnicze Ryanair naruszały zbiorowe interesy konsumentów. Skargi pasażerów, które wpłynęły do Rzecznika Praw Obywatelskich, dotyczyły praktyk stosowanych przez przewoźnika w związku z overbookingiem. Z tego tekstu dowiesz się m.in.: Czym jest overbooking? Jakie praktyki w związku z ...
-
![Prawo drogowe - jakie zmiany w 2025 roku?]( "Prawo drogowe - jakie zmiany w 2025 roku?")
Prawo drogowe - jakie zmiany w 2025 roku?
Wprowadzone w marcu 2024 roku nowe przepisy dotyczące konfiskaty pojazdów i surowszych kar za jazdę po alkoholu już wkrótce zostaną zaostrzone. Na 2025 rok Ministerstwo Sprawiedliwości planuje kolejne zmiany, w tym konfiskatę pojazdu za wielokrotne łamanie zakazu prowadzenia, ostrzejsze kary za brawurową jazdę oraz wprowadzenie programów ...
-
![Gospodarka Niemiec: stagnacja i spadek wzrostu PKB nawet o 50%?]( "Gospodarka Niemiec: stagnacja i spadek wzrostu PKB nawet o 50%? [© pvproductions na Freepik]")
Gospodarka Niemiec: stagnacja i spadek wzrostu PKB nawet o 50%?
Co dalej z Niemcami? Jaki jest koszt niepewności? Odpowiedź na te pytania jest już z dużą dozą prawdopodobieństwa znana: bezwładność decyzyjna i polityczna do przynajmniej połowy przyszłego roku i w efekcie spadek tempa wzrostu PKB Niemiec o połowę. Poprawa konkurencyjności niemieckiej gospodarki wiąże się nie tylko z końcem ery niskich cen ...
-
![BoE pozostanie na jastrzębim kursie]( "BoE pozostanie na jastrzębim kursie")
BoE pozostanie na jastrzębim kursie
Problem inflacji z pewnością nie opuścił jeszcze Wielkiej Brytanii. Wczorajsze dane za październik nie przyniosły pozytywnego zaskoczenia. Każdy kto liczył na to mógł się czuć rozczarowany. Przypomnijmy, że liczby za wrzesień okazały się niższe od prognoz, co było pozytywnie odebrane przez rynek kilka tygodni temu. Teraz kiedy tempo spadku ...
-
![Zakup mieszkania na kredyt łatwiejszy]( "Zakup mieszkania na kredyt łatwiejszy [© Freepik]")
Zakup mieszkania na kredyt łatwiejszy
Na kredyt można już kupić o połowę większe mieszkanie niż w 2022 roku - sugerują szacunki HREIT. Poprawę zawdzięczamy rekordowej zdolności kredytowej. I choć możliwości nabywcze wyraźnie się poprawiły, to do rekordów wciąż daleko. Wszystko przez ceny mieszkań, którym nawet rekordowa zdolność kredytowa nie jest w stanie podołać. Trochę ponad 71 m ...
-
![Dyrektywa o jawności wynagrodzeń - nowe obowiązki firm]( "Dyrektywa o jawności wynagrodzeń - nowe obowiązki firm [© arrakasta - Fotolia.com]")
Dyrektywa o jawności wynagrodzeń - nowe obowiązki firm
Czy obowiązek raportowania wynagrodzeń stanie się dla firm podobnym wyzwaniem jak Polski Ład? W 2026 roku firmy liczące ponad 150 pracowników będą musiały zliczać dane dotyczące wynagrodzeń, w celu sporządzenia rocznego sprawozdania, dotyczącego luki płacowej w podziale na płeć. Firmy liczące ponad 250 pracowników będą musiały od 2027 r. składać ...
-
![Zakup nieruchomości za granicą. Jak uniknąć pułapek prawnych?]( "Zakup nieruchomości za granicą. Jak uniknąć pułapek prawnych? [© Freepik]")
Zakup nieruchomości za granicą. Jak uniknąć pułapek prawnych?
Zakup nieruchomości za granicą z roku na rok zyskuje coraz większą popularność w naszym kraju. Wielu polskich inwestorów decyduje się na zainwestowanie swojego kapitału, a tym samym na jego dywersyfikację. Posiadłości znajdujące się w państwach o stabilnej sytuacji gospodarczej przyciągają nie tylko atrakcyjnymi cenami, ale także klimatem oraz ...
-
![6 zmian w prawie dla przedsiębiorców w 2025 roku]( "6 zmian w prawie dla przedsiębiorców w 2025 roku [© MK-Photo - Fotolia.com]")
6 zmian w prawie dla przedsiębiorców w 2025 roku
Wraz z początkiem 2025 roku w życie wejdą nowe regulacje, które wpłyną na funkcjonowanie przedsiębiorstw w Polsce. Dostosowanie się do zmian będzie kluczowe, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które muszą przygotować się na nowe wyzwania. Radca prawny Maria Kobryń z Kancelarii Blueshell Legal wyjaśnia jakie najważniejsze ...
-
![Branża transportowa w 2025 roku: jakie prognozy?]( "Branża transportowa w 2025 roku: jakie prognozy?")
Branża transportowa w 2025 roku: jakie prognozy?
Przewoźnicy i spedycje mijający rok żegnają z ulgą, choć bez widoków na szybką poprawę. Eksperci i komentatorzy są zgodni - 2025 nie przyniesie drastycznych zmian. Będzie czasem starań o utrzymanie dotychczasowej pozycji i uniknięcie strat związanych z galopującym wzrostem kosztów. Na horyzoncie pojawiła się jednak szansa na poprawę w dłuższej ...
-
![Spadki stóp, wzrost ryzyka. Czy w 2025 roku banki w Polsce czeka przełom?]( "Spadki stóp, wzrost ryzyka. Czy w 2025 roku banki w Polsce czeka przełom? [© Vladislav Kochelaevs - Fotolia.com]")
Spadki stóp, wzrost ryzyka. Czy w 2025 roku banki w Polsce czeka przełom?
Minione trzy lata upłynęły bankom w Polsce pod znakiem poprawy wyniku finansowego, za co w przeważającej mierze odpowiadały podwyżki stóp procentowych. Te ostatnie w nadchodzących miesiącach będą najprawdopodobniej spadać, co z kolei stanie się przyczynkiem do weryfikacji kondycji sektora bankowego. Już dziś jest niemal pewne, że wyższa dynamika ...
-
![Porzucony bagaż, fałszywy alarm na lotnisku. Jakie grożą konsekwencje prawne?]( "Porzucony bagaż, fałszywy alarm na lotnisku. Jakie grożą konsekwencje prawne? [© Freepik]")
Porzucony bagaż, fałszywy alarm na lotnisku. Jakie grożą konsekwencje prawne?
Lotniska to miejsca o szczególnym reżimie bezpieczeństwa, w których każda nieprawidłowość czy podejrzane zachowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Pozostawienie bagażu bez nadzoru lub zgłoszenie fałszywego alarmu to sytuacje, które mogą narazić pasażerów na poważne problemy prawne. Jakie? O tym eksperci AirCashBack. Pozostawienie ...
-
![Jak ograniczyć marnowanie żywności w Boże Narodzenie?]( "Jak ograniczyć marnowanie żywności w Boże Narodzenie?")
Jak ograniczyć marnowanie żywności w Boże Narodzenie?
Marnotrawstwo żywności w okresie Świąt jest szczególnie istotnym problemem. Grudzień to czas wzmożonych zakupów, przygotowywania potraw w dużych ilościach i obfitych uczt, co często prowadzi do nadprodukcji i wyrzucania jedzenia. Z badań, które Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy prowadzi w ramach sprawozdawczości Polski do ...
-
![Dział prawny w liczbach, czyli ile zarabia prawnik]( "Dział prawny w liczbach, czyli ile zarabia prawnik [© Freepik]")
Dział prawny w liczbach, czyli ile zarabia prawnik
Przed nami kolejna porcja informacji o zarobkach, które źródłem jest opracowany przez Grafton Recruitment „Raport wynagrodzeń i trendów w przedsiębiorstwach”. Tym razem dowiadujemy się na jakie wynagrodzenia mogą liczyć specjaliści w działach prawnych. Ile zatem zarabia prawnik w Polsce? Z tego tekstu dowiesz się m.in.: Jaką dynamikę zatrudnienia ...
-
![Najcenniejsi medialnie politycy 2024. Liderem Donald Tusk]( "Najcenniejsi medialnie politycy 2024. Liderem Donald Tusk [© Freepik]")
Najcenniejsi medialnie politycy 2024. Liderem Donald Tusk
Donald Tusk, Andrzej Duda i Jarosław Kaczyński to podium rankingu najcenniejszych medialnie polityków w Polsce w 2024 roku, przygotowanego przez Instytut Przywództwa. Wartość przekazów z udziałem Donalda Tuska osiągnęła imponującą kwotę 474,75 mln zł. Wartość medialna Prezydenta to 272,98 mln zł, a prezesa Prawa i Sprawiedliwości - 203,35 mln zł. ...
-
![Najlepsze lokaty i rachunki oszczędnościowe XII 2024 r.]( "Najlepsze lokaty i rachunki oszczędnościowe XII 2024 r. [© Jakub Krechowicz - Fotolia.com]")
Najlepsze lokaty i rachunki oszczędnościowe XII 2024 r.
Grudzień przyniósł ciekawe zmiany w ofercie bankowych depozytów. Co prawda 5 instytucji pogorszyło swoją promocyjną ofertę dla oszczędzających, ale w 3 bankach zanotowaliśmy poprawę. Efekt był taki, że trzeci już gracz zaproponował 8% odsetek w skali roku. 5,53% - tyle wynosi obecnie średnie oprocentowanie najlepszych lokat i rachunków ...
-
![Ustawa o sygnalistach. Na jakim etapie jest jej wdrożenie?]( "Ustawa o sygnalistach. Na jakim etapie jest jej wdrożenie? [© Freepik]")
Ustawa o sygnalistach. Na jakim etapie jest jej wdrożenie?
Teoretycznie ustawa o sygnalistach weszła w życie 25 września. Wówczas pierwsze firmy zobowiązane do wdrożenia zapisów o sygnalistach umieściły je w swoich regulaminach organizacyjnych. Prawnicy spodziewali się jednak, że dopiero początek roku przyniesie w tym temacie rewolucję, bo na styczeń wyznaczono termin pierwszego raportowania stanu ...
-
![W 2025 roku wynagrodzenia w firmach wzrosną o mniej niż 10%]( "W 2025 roku wynagrodzenia w firmach wzrosną o mniej niż 10% [© ratmaner - Fotolia.com]")
W 2025 roku wynagrodzenia w firmach wzrosną o mniej niż 10%
W 2025 roku sytuacja na rynku pracy powinna się jeszcze poprawić, bo gospodarka zacznie mocniej odczuwać napływ unijnych środków na inwestycje. Płace w firmach wzrosną o mniej niż 10%, zwiększy się presja na podwyższanie wynagrodzeń w sferze budżetowej, nadal brakować będzie pracowników. Niepokoją zapowiedzi kontrowersyjnych zmian prawnych - uważa ...
-
![Podróże lotnicze w 2025 roku - jakie zmiany?]( "Podróże lotnicze w 2025 roku - jakie zmiany? [© Freepik]")
Podróże lotnicze w 2025 roku - jakie zmiany?
W2025 roku czekają duże zmiany na lotniskach. Nowoczesne technologie, uproszczone procedury odpraw, a także dodatkowe formalności mogą sprawić, że podróżni będą musieli dostosować się do nowych wymagań. Eksperci AirCashBack przedstawiają najważniejsze dla pasażerów zmiany. Skanery 3D na lotnisku w Poznaniu Wiosną 2025 roku na lotnisku w Poznaniu ...
-
![PKD 2025 - jakie zmiany czekają przedsiębiorców?]( "PKD 2025 - jakie zmiany czekają przedsiębiorców? [© Freepik]")
PKD 2025 - jakie zmiany czekają przedsiębiorców?
Od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje nowe rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności. Dokument ten wprowadza zmiany w kodach PKD. Nowa klasyfikacja zastąpi nieprzystające do współczesnych realiów gospodarczych uregulowania z 2007 roku. Eksperci z CashDirector S.A. sprawdzają, czy reforma dotyczy wszystkich ...
-
![Finansowanie inwestycji na rynku nieruchomości - jakie wyzwania w 2025 roku?]( "Finansowanie inwestycji na rynku nieruchomości - jakie wyzwania w 2025 roku? [© nespix - Fotolia.com]")
Finansowanie inwestycji na rynku nieruchomości - jakie wyzwania w 2025 roku?
Nowy rok może przynieść wiele nowych wyzwań związanych z finansowaniem inwestycji na rynku nieruchomości, w tym takich które wynikają z wymogów zrównoważonego rozwoju. Zmiany w zakresie wymogów ESG nie są jedynie trendem, ale stają się twardym wymogiem prawnym, szczególnie w świetle dyrektywy CSRD oraz jej implementacji w prawie krajowym. W USA i ...
-
![Podatek od nieruchomości 2025 - co nowego czeka przedsiębiorców?]( "Podatek od nieruchomości 2025 - co nowego czeka przedsiębiorców? [© beeboys - Fotolia.com]")
Podatek od nieruchomości 2025 - co nowego czeka przedsiębiorców?
Budynek i budowla zmienią swoje definicje w 2025 roku. Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. Nowa ...
Tematy: podatki i opłaty lokalne, ustawa o podatkach i opłatach lokalnych, podatek od nieruchomości, podatek od gruntów, opodatkowanie podatkiem od nieruchomości, wysokość podatku od nieruchomości, wymiar podatku od nieruchomości, podatek od garażu, budowla, obowiązki podatkowe, deklaracje podatkowe, podatek od nieruchomości 2025, rok 2025 -
![Google Moja Firma - jak korzystać?]( "Google Moja Firma - jak korzystać? [© AS Photograpy z Pixabay]")
Google Moja Firma - jak korzystać?
W dzisiejszym świecie cyfrowym, kiedy konkurencja w niemal każdej branży rośnie, firmy szukają sposobów na wyróżnienie się i przyciągnięcie lokalnych klientów. Jednym z najskuteczniejszych narzędzi, które często bywa niedoceniane, jest Google Moja Firma. Ten darmowy zasób może znacząco poprawić widoczność Twojej firmy w sieci, zwiększyć zaufanie ...
-
![Wypłata wynagrodzenia "pod stołem" - jakie są skutki prawne takich działań?]( "Wypłata wynagrodzenia \"pod stołem\" - jakie są skutki prawne takich działań? [© piter2121 - Fotolia.com]")
Wypłata wynagrodzenia "pod stołem" - jakie są skutki prawne takich działań?
Wypłacanie wynagrodzenia „pod stołem" w celu ukrycia dochodów pracownika i uniemożliwienia egzekucji komorniczej wiąże się z poważnymi konsekwencjami dla firmy. Niestety praktyka ta wciąż jest stosowana. Takie działania naruszają przepisy prawa pracy, podatkowego i karnego, a także zagrażają reputacji i stabilności firmy. Jakie są skutki prawne i ...
-
![Czy nabycie sprawdzające jest efektywnym systemem kontroli?]( "Czy nabycie sprawdzające jest efektywnym systemem kontroli? [© AS Photograpy z Pixabay]")
Czy nabycie sprawdzające jest efektywnym systemem kontroli?
Krajowa Administracja Skarbowa wykorzystuje od stycznia 2022 roku nowy instrument kontrolny - nabycie sprawdzające. Służy on do weryfikacji prawidłowości wydawania paragonów fiskalnych przez przedsiębiorców. W pierwszym roku funkcjonowania przeprowadzono 56,5 tys. kontroli, nakładając mandaty o wartości 18,2 mln zł. Mechanizm przeprowadzania ...
-
![Ceny mieszkań w miastach powiatowych - w Bytomiu wciąż najtaniej]( "Ceny mieszkań w miastach powiatowych - w Bytomiu wciąż najtaniej [© polsen - Fotolia.com]")
Ceny mieszkań w miastach powiatowych - w Bytomiu wciąż najtaniej
Bytom w 2022 r. był "najtańszym" mieszkaniowo miastem na prawach powiatu. Sprawdzamy, czy to się zmieniło w świetle najnowszych dostępnych danych GUS. W ostatnich latach widoczne zmiany cenowe nie dotyczyły wyłącznie największych i najbardziej atrakcyjnych rynków mieszkań (m.in. miast wojewódzkich). Zmieniały się również stawki cenowe z mniejszych ...
-
![Unijne prawa pasażerów lotniczych wymagają zmian]( "Unijne prawa pasażerów lotniczych wymagają zmian [© Freepik]")
Unijne prawa pasażerów lotniczych wymagają zmian
Obowiązujące od 2004 roku unijne przepisy dotyczące praw pasażerów lotniczych wymagają nowelizacji. Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 wprowadziło co prawda jednolite zasady rekompensat za opóźnione i odwołane loty czy odmowy przyjęcia na pokład oraz zwiększyło odpowiedzialność linii lotniczych, jednak są luki w przepisach, które wymagają ...
-
![Mrożenie cen energii. Sankcje dla firm za brak oświadczenia?]( "Mrożenie cen energii. Sankcje dla firm za brak oświadczenia? [© Freepik]")
Mrożenie cen energii. Sankcje dla firm za brak oświadczenia?
Wraz z początkiem 2025 r. w przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorców przestał obowiązywać mechanizm zamrożenia cen energii elektrycznej. O tym fakcie większość z nich już z pewnością wie. Jednak praktycznie żaden z przedsiębiorców, którzy korzystali w 2024 r. z tej formy pomocy, nie zdaje sobie sprawy z wynikających z tego tytułu ...
-
![WCAG: uczelnie wyższe w Polsce nie dbają o dostępność stron www?]( "WCAG: uczelnie wyższe w Polsce nie dbają o dostępność stron www? [© Freepik]")
WCAG: uczelnie wyższe w Polsce nie dbają o dostępność stron www?
Czy polskie uczelnie wyższe spełniają wymogi dostępności cyfrowej? Dane z nowego raportu Ambiscale wskazują, że na tym polu do zrobienia pozostało naprawdę sporo. Okazuje się m.in., że połowa stron www uczelni publicznych w naszym kraju nie spełnia podstawowych standardów WCAG. To może narażać instytucje edukacyjne na ryzyko prawne i kary ...
-
![Fuzje i przejęcia: rynek M&A stabilny pomimo trudności]( "Fuzje i przejęcia: rynek M&A stabilny pomimo trudności")
Fuzje i przejęcia: rynek M&A stabilny pomimo trudności
Wprawdzie o naprawdę duże transakcje fuzji i przejęć było w minionym roku trudno, to jednak ich stabilna liczba to potwierdzenie odporności rynku środkowoeuropejskiego i jego atrakcyjności dla globalnych inwestorów - dowodzi opracowany przez Forvis Mazars "Investing in CEE: Inbound M&A Report 2024/2025". Z tego tekstu dowiesz się m.in.: Co ...
![Co czwartego Polaka nie stać na wakacje, jeszcze gorzej mają Rumuni i Grecy [© wygenerowane przez AI]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/wakacje/Co-czwartego-Polaka-nie-stac-na-wakacje-jeszcze-gorzej-maja-Rumuni-i-Grecy-268421-50x33crop.jpg "Co czwartego Polaka nie stać na wakacje, jeszcze gorzej mają Rumuni i Grecy [© wygenerowane przez AI]")
Co czwartego Polaka nie stać na wakacje, jeszcze gorzej mają Rumuni i Grecy
