-
![Odliczenia od podatku 2011: 1 proc. dla OPP]( "Odliczenia od podatku 2011: 1 proc. dla OPP [© anna - Fotolia.com]")
Odliczenia od podatku 2011: 1 proc. dla OPP
... w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, termin złożenia rozliczenia PIT za 2011 rok upływa 30 kwietnia 2012. Złożenie zeznania po tych ... liniowym, ryczałtem ewidencjonowanym, czy też inne przychody wykazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (np. przychody ze sprzedaży nieruchomości, kapitałów pieniężnych czy praw ...
-
![E-zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego]( "E-zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego [© olly - Fotolia.com]")
E-zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego
... tego, z jakiego źródła przychodów w danym roku przychody były osiągane oraz wybranej formy ich opodatkowania. Oczywiście do zeznań podatkowych trzeba tutaj dołączyć odpowiednie załączniki. Część z nich jest obowiązkowa, inne służą wykazaniu ulg i odliczeń, z których chcemy w rocznym PIT skorzystać, a przez to zmniejszyć ostateczne zobowiązanie ...
Tematy: e-deklaracje, deklaracje podatkowe, e-deklaracje podatkowe, elektroniczne deklaracje podatkowe, składanie deklaracji podatkowych drogą elektroniczną, zeznania roczne, zeznania podatkowe, zeznanie podatkowe, zeznanie roczne, PIT-y, rozliczenia roczne, rozliczenia podatkowe, pit 2013, rozliczenie roczne 2013, PIT-36, PIT-37, pity 2013, rozliczenie pit, rozliczenie pit 2013, podatki 2013, rozliczenie podatku za 2013 -
![W czyim zeznaniu podatkowym dochody małoletniego dziecka?]( "W czyim zeznaniu podatkowym dochody małoletniego dziecka? [© serq - Fotolia.com]")
W czyim zeznaniu podatkowym dochody małoletniego dziecka?
... odbywanych w trakcie nauki), dochody z tego tytułu trzeba będzie rozliczyć w PIT wypełnionym na imię i nazwisko dziecka. Jeżeli jednak to otrzymuje ... wskazał, że przychody z dzierżawy gruntu należącego do małoletniego dziecka należy doliczyć do dochodów rodziców. Rodzice mogą opodatkować te przychody zryczałtowanym podatkiem dochodowym ...
-
![Podatek liniowy od firmy w 2016 r.]( "Podatek liniowy od firmy w 2016 r. [© Jakub Jirsák - Fotolia.com]")
Podatek liniowy od firmy w 2016 r.
... samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy ... preferencji podatkowych przedsiębiorca będzie mógł skorzystać. Jak wybrać opodatkowanie liniowym PIT? Stawka liniowa jest fakultatywną formą opodatkowania, w związku z czym podatnik zamierzający ...
-
![Poradnik PIT-37: Rozliczenie ulgi na dzieci gdy brakuje podatku]( "Poradnik PIT-37: Rozliczenie ulgi na dzieci gdy brakuje podatku [© piotr290 - Fotolia.com]")
Poradnik PIT-37: Rozliczenie ulgi na dzieci gdy brakuje podatku
... Od swoich pracodawców małżonkowie otrzymali informacje PIT-11 z następującymi wartościami: Pan Piotr Przychody ze stosunku pracy: 33 600,00 zł Koszty uzyskania przychodu: ... od karty podatkowej). Szerzej pisaliśmy o tym w artykule: Odliczenie ulgi prorodzinnej w PIT za 2015 r. Kwotę takiego dodatkowego zwrotu rozlicza się w części H formularza ...
-
![Przekazanie zysku na kapitał zakładowy spółki bez podatku dochodowego?]( "Przekazanie zysku na kapitał zakładowy spółki bez podatku dochodowego? [© morganka - Fotolia.com]")
Przekazanie zysku na kapitał zakładowy spółki bez podatku dochodowego?
... z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu art. 12 ust. ... lit f), cyt.: „Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane ...
-
![Wynagrodzenie prokurenta bez zaliczki na podatek]( "Wynagrodzenie prokurenta bez zaliczki na podatek [© Tombaky - Fotolia.com]")
Wynagrodzenie prokurenta bez zaliczki na podatek
... osób fizycznych – za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się m.in. wymienione w pkt 7, 8 i 9 tego przepisu przychody: • ... ciążył obowiązek sporządzenia informacji o wysokości uzyskanych przez prokurenta przychodów (PIT–8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazania ...
-
![Zerowy podatek dochodowy dla młodych podatników]( "Zerowy podatek dochodowy dla młodych podatników [© Robson90 - Fotolia.com]")
Zerowy podatek dochodowy dla młodych podatników
... w ustawie o PIT kolejnego zwolnienia przedmiotowego z podatku. Nazwa „zerowy” jest nieco myląca, ponieważ nie będzie miała zastosowania stawka 0%, lecz z mocy prawa przychody będą ... (pracodawcy) oświadczenie, że jego przychody będą w całości korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. Ta opcja daje możliwość ...
-
![PIT-38 a koszty uzyskania przychodu]( "PIT-38 a koszty uzyskania przychodu [© FikMik - Fotolia.com]")
PIT-38 a koszty uzyskania przychodu
... art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających ... nie można tych wydatków zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w rozliczeniu rocznym PIT 38. Reasumując należy podkreślić, że to na podatniku spoczywa ciężar ...
-
![Udzielanie pożyczek: kiedy określić przychód podatkowy?]( "Udzielanie pożyczek: kiedy określić przychód podatkowy? [© mathom - Fotolia.com]")
Udzielanie pożyczek: kiedy określić przychód podatkowy?
... i skont (art. 12 ust. 3 ustawy o CIT i odpowiednio art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Kiedy jednak faktycznie ten przychód rozpoznać? Kapitał Spłata kapitału nie jest ... przepisu są bowiem te przychody, które wynikają ze źródła przychodów i stanowią kwoty, których wydania może żądać podatnik. Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których ...
-
![Ruszają rozliczenia PIT-ów za 2022 rok: usługa e-PIT już dostępna]( "Ruszają rozliczenia PIT-ów za 2022 rok: usługa e-PIT już dostępna [© apops - Fotolia.com]")
Ruszają rozliczenia PIT-ów za 2022 rok: usługa e-PIT już dostępna
... (dla osób i spółek uzyskujących przychody ewidencjonowane opodatkowane w formie ryczałtu) i PIT-36 (dla podatników uzyskujących przychody opodatkowane na skali podatkowej). ... czy termomodernizacyjna. W związku z tym lepiej nie polegać wyłącznie na przygotowanym formularzu PIT i zweryfikować ulgi. Warto też przekazać 1,5% podatku wybranej organizacji ...
Tematy: Twój e-PIT, rozliczenia z urzędem skarbowym, rozliczenia podatkowe, jak rozliczyć pit, zeznanie podatkowe, PIT-37, PIT-38, PIT-28, PIT-36, e-deklaracje, Ordynacja podatkowa, zwrot podatku, podatki, nadpłata podatku, przeksięgowanie nadpłaty, zaliczenie nadpłaty, pit 2022, rozliczenie roczne 2022, rozliczenie roczne -
![Podatek od darowizny lub pożyczki gdy dochody nieujawnione]( "Podatek od darowizny lub pożyczki gdy dochody nieujawnione [© wojost11 - Fotolia.com]")
Podatek od darowizny lub pożyczki gdy dochody nieujawnione
... z wykonywanej pracy za granicą, ale również z otrzymanej od członków rodziny w poprzednich latach darowizny czy pożyczki. O ile przychody z pracy i działalności gospodarczej niezadeklarowane wcześniej do opodatkowania podatkiem PIT nie będą mogły stanowić pokrycia dla wydatków lub mienia – które organ chce opodatkować 75% podatkiem – o tyle ...
-
![Preferencje podatkowe dla nowych firm]( "Preferencje podatkowe dla nowych firm [© cirquedesprit - Fotolia.com]")
Preferencje podatkowe dla nowych firm
... PIT. W przypadku VAT-u sprowadzają się natomiast do preferencji przewidzianych dla tzw. małych podatników. Z takiego statusu nowy przedsiębiorca może korzystać do momentu, gdy jego przychody ... najbliższych latach struktura sprzedaży i zakupów. Jeżeli strona kosztowa przewyższy przychody, powstanie strata. Można ją co prawda rozliczyć w najbliższych 5 ...
-
![Umowa zlecenie z Ukraińcem w podatku dochodowym]( "Umowa zlecenie z Ukraińcem w podatku dochodowym [© aywan88 - Fotolia.com]")
Umowa zlecenie z Ukraińcem w podatku dochodowym
... 2b ww. ustawy za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z: 1. pracy wykonywanej na ... o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie ...
-
![Czy od sprzedaży złomu trzeba zapłacić podatek dochodowy?]( "Czy od sprzedaży złomu trzeba zapłacić podatek dochodowy? [© pixabay.com]")
Czy od sprzedaży złomu trzeba zapłacić podatek dochodowy?
... , o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o PIT, czyli do odpłatnego zbycia tzw. rzeczy prywatnych. Ustawodawca zastrzega tutaj jednak, że powyższe nie dotyczy zbycia rzeczy następującego w wykonywaniu działalności gospodarczej. Wówczas bowiem przychody takie należy kwalifikować do źródła pozarolniczej działalności gospodarczej. Istotne ...
-
![Prywatny najem: skala podatkowa czy ryczałt?]( "Prywatny najem: skala podatkowa czy ryczałt? [© anna - Fotolia.com]")
Prywatny najem: skala podatkowa czy ryczałt?
... ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy (art. 8 ust. 4 ustawy o PIT). Zgodnie z art. 6 pkt 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej ustawa), przychody uzyskane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym ...
-
![Ryczałt ewidencjonowany a świadectwa pochodzenia energii]( "Ryczałt ewidencjonowany a świadectwa pochodzenia energii [© whitelook - Fotolia.com]")
Ryczałt ewidencjonowany a świadectwa pochodzenia energii
... że przychody z określonej działalności, kwalifikowane jako przychody z kapitałów pieniężnych, nie stanowią wówczas przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zdaniem NSA przychody ... sprzedaży energii. NSA przywołał art.17 ust.1 pkt. 10 ustawy o PIT jako potwierdzenie swojego stanowiska, że sprzedaż praw majątkowych wynikających ze świadectw ...
-
![PIT-y 2011: właściwe zeznanie podatkowe]( "PIT-y 2011: właściwe zeznanie podatkowe [© whitelook - Fotolia.com]")
PIT-y 2011: właściwe zeznanie podatkowe
... Przypomnijmy że ci podatnicy, którzy postanowili opodatkować przychody uzyskiwane z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej tudzież prywatnego najmu ryczałtem ewidencjonowanym ... wydatków związanych z inwestycją służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Zmiana od 2012 r. dotycząca PIT za rok 2011 Na zakończenie warto wspomnieć o pewnej ...
-
![Umowa o dzieło/zlecenie rozliczana w PIT-36]( "Umowa o dzieło/zlecenie rozliczana w PIT-36 [© ESCALA - Fotolia.com]")
Umowa o dzieło/zlecenie rozliczana w PIT-36
... rozliczane na zeznaniu podatkowym PIT-37, chyba że zleceniobiorca (podatnik) jest obowiązany do złożenia PIT-36. Tak jednak jest jedynie wówczas, gdy przychody z takich tytułów uzyskiwane są od: osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości ...
Tematy: umowa zlecenie, obowiązek podatkowy, umowa zlecenia, podatek dochodowy od osób fizycznych, praca na umowę zlecenie, strony umowy, umowa o dzieło, ordynacja podatkowa, PIT-y, zeznania podatkowe, rozliczenia podatkowe, pit 2016, rozliczenie roczne 2016, PIT-36, PIT-37, pity 2016, rozliczenie pit, rozliczenie pit 2016, podatki 2016, rozliczenie podatku za 2016 -
![Wycofanie kapitału ze spółki osobowej = podatek dochodowy?]( "Wycofanie kapitału ze spółki osobowej = podatek dochodowy? [© apops - Fotolia.com]")
Wycofanie kapitału ze spółki osobowej = podatek dochodowy?
... tylko i wyłącznie do jednego określonego źródła przychodów. Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w ... 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się również przychody wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z udziału w takiej ...
-
![Sprzedaż akcji polskiej spółki przez nierezydenta z podatkiem dochodowym]( "Sprzedaż akcji polskiej spółki przez nierezydenta z podatkiem dochodowym [© fox17 - Fotolia.com]")
Sprzedaż akcji polskiej spółki przez nierezydenta z podatkiem dochodowym
... za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z: ... W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych. Stosownie do ...
-
![Zyski z nielegalnych gier hazardowych bez podatku dochodowego]( "Zyski z nielegalnych gier hazardowych bez podatku dochodowego [© pixabay.com]")
Zyski z nielegalnych gier hazardowych bez podatku dochodowego
... r. uchylił decyzję dyrektora izby skarbowej, stwierdzając niedostateczne udowodnienie przez organy, że skarżący uzyskał przychody z tytułu gier online, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. A przepis ten stanowi, że zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się od dochodów z tytułu wygranych ...
-
![Wynajem wielu nieruchomości poza działalnością gospodarczą?]( "Wynajem wielu nieruchomości poza działalnością gospodarczą? [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Wynajem wielu nieruchomości poza działalnością gospodarczą?
... tym, w jaki sposób podatek będzie rozliczał i do którego źródła przychodów najem zaliczy. "Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są ... przychodu są bardzo nieostre i ogólne. Definicja działalności gospodarczej w ustawie o PIT jest tak szeroka, że bez problemu obejmuje swym zakresem każdy najem ...
-
![Polski Ład zwiększy wpływy z CIT od zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC)]( "Polski Ład zwiększy wpływy z CIT od zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC) [© Picture-Factory - Fotolia.com]")
Polski Ład zwiększy wpływy z CIT od zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC)
... w Polsce. W zakresie każdego z tych warunków, w art. 24a ustawy o CIT i art. 30f ustawy o PIT zostało wprowadzonych kilka istotnych zmian. Po pierwsze, w definicji zagranicznej ... sprawia, że przychody brane pod uwagę przy analizie CFC nie mają już aż tak „pasywnego” charakteru. O ile obecny katalog rzeczywiście określa przychody będące wynikiem ...
-
![Odliczenia od podatku 2011: ubezpieczenie zdrowotne]( "Odliczenia od podatku 2011: ubezpieczenie zdrowotne [© anna - Fotolia.com]")
Odliczenia od podatku 2011: ubezpieczenie zdrowotne
... działalność gospodarczą, który ponadto jest zatrudniony na etacie oraz dodatkowo uzyskuje przychody z działalności wykonywanej osobiście (np. z zawartych umów zleceń), z każdego z ... jedynie do przepisania kwoty z otrzymanej informacji w odpowiednią rubrykę zeznania PIT za 2011 rok. Inaczej jest w przypadku podatników, którzy samodzielnie ...
-
![Wyniki finansowe GPW 2014]( "Wyniki finansowe GPW 2014 [© vetkit - Fotolia.com]")
Wyniki finansowe GPW 2014
... jak i kwartalnym, poprawa w pozycji przychodów ze sprzedaży jest w głównej mierze efektem działalności Grupy GPW na rynku towarowym. Przychody z rynku finansowego Na przychody z rynku finansowego składają się przychody z tytułu obsługi obrotu, obsługi emitentów i sprzedaży informacji. W 2014 r. wyniosły one 200 mln zł, co oznacza spadek ...
-
![Jednorazowa amortyzacja u wspólnika spółki cywilnej]( "Jednorazowa amortyzacja u wspólnika spółki cywilnej [© apops - Fotolia.com]")
Jednorazowa amortyzacja u wspólnika spółki cywilnej
... amortyzacji dokonywanej przez wspólnika w jego indywidualnej firmie. Natomiast przychody wspólnika spółki cywilnej nie sumują się z przychodami z jego indywidualnego biznesu ... działalności. Istnieje jednak wyjątek. Zgodnie z art. 22k ust. 11 ustawy o PIT, takiego przywileju nie mają startujący z nową działalnością przedsiębiorcy, którzy w roku ...
-
![Rozliczenie podatku dochodowego za 2017 r. - praktyczne informacje]( "Rozliczenie podatku dochodowego za 2017 r. - praktyczne informacje [© Maciej - Fotolia.com]")
Rozliczenie podatku dochodowego za 2017 r. - praktyczne informacje
... z brakiem obowiązku rozliczenia się. Osoba, która w danym roku podatkowym uzyskała przychody podlegające opodatkowaniu, bezwzględnie jest zobowiązana do złożenia rocznego PIT bez względu na wysokość tych dochodów. Należy przy tym pamiętać, że w rocznym PIT wykazywane są jedynie przychody/dochody opodatkowane, od których nie pobrano zryczałtowanego ...
-
![Wyniki finansowe GPW: II kw. 2020 rekordowy mimo pandemii]( "Wyniki finansowe GPW: II kw. 2020 rekordowy mimo pandemii [© Travis - Fotolia.com]")
Wyniki finansowe GPW: II kw. 2020 rekordowy mimo pandemii
... . Przychody z rynku finansowego W II kw. 2020 r. przychody ze sprzedaży na rynku finansowym wyniosły 60,7 mln zł, co oznacza wzrosty: względem poprzedniego roku o 33,5% i o 3,3% kdk. Tym samym przychody z rynku finansowego stanowiły 60,0% całkowitych przychodów ze sprzedaży Grupy GPW. Na przychody z rynku finansowego składają się przychody z tytułu ...
-
![GPW: inwestorzy aktywni mimo pandemii, 32 mln zł zysku netto]( "GPW: inwestorzy aktywni mimo pandemii, 32 mln zł zysku netto [© Travis - Fotolia.com]")
GPW: inwestorzy aktywni mimo pandemii, 32 mln zł zysku netto
... o 4,4% kwartał do kwartału. Tym samym przychody z rynku finansowego stanowiły 64,7% całkowitych przychodów ze sprzedaży Grupy GPW. Na przychody z rynku finansowego składają się przychody z tytułu: obsługi obrotu, emitentów i sprzedaży informacji. Obsługa obrotu na rynku finansowym W III kw. 2020 r. przychody z obsługi obrotu na rynku finansowym ...
-
![Twój e-PIT dla przedsiębiorcy: na to musisz uważać]( "Twój e-PIT dla przedsiębiorcy: na to musisz uważać [© gzorgz - Fotolia.com]")
Twój e-PIT dla przedsiębiorcy: na to musisz uważać
... KAS od przedsiębiorców nie dostaje. Dla PIT-36 i PIT-36L będą to przychody z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej; ulgi i odliczenia niewynikające z ... rozliczenie nie jest skomplikowane, skorzysta z nowego rozwiązania i złoży swój PIT samodzielnie. Ale prawo podatkowe w Polsce rodzi mnóstwo pytań. Osobom prowadzącym ...
-
![Odliczenia od przychodu 2011: koszty podatkowe]( "Odliczenia od przychodu 2011: koszty podatkowe [© anna - Fotolia.com]")
Odliczenia od przychodu 2011: koszty podatkowe
... ustalania zaliczki na podatek, inne natomiast sam podatnik w składanym PIT rocznym Zryczałtowane pracownicze koszty uzyskania przychodu Podstawowe koszty uzyskania przychodu przysługujące ... z biletów Wyżej opisane koszty przysługują każdemu pracownikowi uzyskującemu przychody ze stosunku pracy. Niekiedy jednak jest możliwe ich podwyższenie. Jeden z ...
-
![Czynsz najmu: umorzone odsetki w podatku dochodowym]( "Czynsz najmu: umorzone odsetki w podatku dochodowym [© emar - Fotolia.com]")
Czynsz najmu: umorzone odsetki w podatku dochodowym
... należy mówić w każdym przypadku, w którym u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe (realne przysporzenie finansowe). Wobec powyższego, przychodami z innych źródeł są również przychody z tytułu umorzenia nabywcy lokalu należnych odsetek z tytułu nieterminowej wpłaty. W myśl przepisu art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny ...
-
![Wyniki finansowe GPW III kw. 2015]( "Wyniki finansowe GPW III kw. 2015 [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Wyniki finansowe GPW III kw. 2015
... przychody z rynku finansowego składają się przychody z tytułu obsługi obrotu, obsługi emitentów i sprzedaży informacji. Obsługa obrotu na rynku finansowym W III kw. 2015 r. przychody ... II kw. 2015 r. (+0,7% kdk) i 9,3 mln zł w III kw. 2014 r. (+3,6% rdr). Przychody z rynku towarowego Przychody ze sprzedaży na rynku towarowym wyniosły 26,7 mln zł, co ...
-
![Podmioty powiązane 2016: dokumentacja cen transferowych]( "Podmioty powiązane 2016: dokumentacja cen transferowych [© Bacho Foto - Fotolia.com]")
Podmioty powiązane 2016: dokumentacja cen transferowych
... niematerialnych i prawnych, albo 50.000 EURO - w pozostałych przypadkach. W zakresie zaś przepisów PIT, obowiązują następujące progi: 30.000 euro - w przypadku świadczenia usług, ... ten może także się zmniejszać. Przykład Jeżeli spółka osiąga w ciągu roku podatkowego przychody o wartości 12 mln euro, to będzie musiała przygotować dokumentacje cen ...
Elektromobilność dojrzewa. Auta elektryczne kupujemy z rozsądku, nie dla idei
