-
![Sąd Najwyższy w sprawie kredytów frankowych]( "Sąd Najwyższy w sprawie kredytów frankowych [© Schlierner - Fotolia.com]")
Sąd Najwyższy w sprawie kredytów frankowych
Jak pokazują statystyki, ilość spraw wytaczanych przeciwko bankom przez kredytobiorców uwikłanych w kredyty powiązane z kursem waluty obcej CHF stale rośnie. Oznacza to, iż sądy stają przed koniecznością rozstrzygania wielu różnorodnych zagadnień prawnych, nierzadko niejednolicie rozstrzyganych i budzących poważne wątpliwości, tak w doktrynie jak ...
-
![Jak zredagować świadectwo pracy?]( "Jak zredagować świadectwo pracy? [© Alexander Lupin - Fotolia.com]")
Jak zredagować świadectwo pracy?
Świadectwo pracy to bardzo ważny dla pracownika dokument wydawany przez pracodawcę po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Dokument ten powinien zawierać informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczeń społecznych. Kwestie związane ze świadectwem pracy uregulowane są przede wszystkim w Kodeksie pracy ...
-
![Kontrola ZUS u płatnika składek]( "Kontrola ZUS u płatnika składek [© BillionPhotos.com - Fotolia.com]")
Kontrola ZUS u płatnika składek
Przedmiotem kontroli przeprowadzanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest ocena rzetelności i prawidłowości wywiązywania się przez płatników z zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych i nałożonych składek. Czynności sprawdzających dokonują inspektorzy kontroli ZUS, którzy mogą również przeprowadzić kontrolę wykonywania obowiązków ...
-
![Wynagrodzenie pracownika: obowiązki pracodawcy i ewidencja księgowa]( "Wynagrodzenie pracownika: obowiązki pracodawcy i ewidencja księgowa [© bnorbert3 - Fotolia.com]")
Wynagrodzenie pracownika: obowiązki pracodawcy i ewidencja księgowa
Wykonywanie pracy zarobkowej może być realizowane w różnorodnych formach prawnych, takich jak umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, kontrakt menedżerski, umowa o pracę nakładczą czy tzw. samozatrudnienie i może być zawarta na różne okresy. Ważne: Nie jest dopuszczalne zastępowanie stosunku pracy świadczeniem pracy na podstawie umów cywilnoprawnych ( ...
-
![Odliczenia od dochodu PIT 2019: ulga rehabilitacyjna]( "Odliczenia od dochodu PIT 2019: ulga rehabilitacyjna [© Leszek Czerwonka - Fotolia.com]")
Odliczenia od dochodu PIT 2019: ulga rehabilitacyjna
Dzięki uldze rehabilitacyjnej zarówno niepełnosprawny jak podatnik mający na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, może zmniejszyć daninę należną fiskusowi. Katalog odliczeń jest tutaj stosunkowo szeroki. Należy jednak pamiętać, że tylko niektóre z uzyskiwanych dochodów pozwalają na zastosowanie ulgi. Ulga rehabilitacyjna uprawnia do odliczania od ...
-
![Kupno samochodu używanego: jak sprawdzić podwozie?]( "Kupno samochodu używanego: jak sprawdzić podwozie? [© Turi - Fotolia.com]")
Kupno samochodu używanego: jak sprawdzić podwozie?
Kupno samochodu używanego w wielu przypadkach pozostaje loterią. Dzieje się tak chociażby ze względu na to, że pokaźnej ilości wad przeciętny kupujący nie jest w stanie dostrzec gołym i niewprawnym okiem. Doświadczenie pokazuje, że nabywcy często skupiają się przede wszystkim na ocenie nadwozia. Tymczasem podwozie samochodu może kryć wiele ...
-
![Czym jest utrwalona praktyka interpretacyjna organów KAS?]( "Czym jest utrwalona praktyka interpretacyjna organów KAS? [© alexsokolov - Fotolia.com]")
Czym jest utrwalona praktyka interpretacyjna organów KAS?
Od niemalże trzech lat na gruncie Ordynacji podatkowej obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (wcześniej Ministra Finansów). Pomimo to wciąż niewielu podatników ma świadomość, w jakim stopniu utrwalona praktyka może wpłynąć na zwiększenie bezpieczeństwa prawnego firmy w trakcie sporu z ...
-
![Ulga rehabilitacyjna tylko za okres niepełnosprawności]( "Ulga rehabilitacyjna tylko za okres niepełnosprawności [© Peter Maszlen - Fotolia.com]")
Ulga rehabilitacyjna tylko za okres niepełnosprawności
Podatniczka w ramach ulgi rehabilitacyjnej nie może odliczyć wydatków na zakup aparatów słuchowych poniesionych przed dniem wskazanym w wydanym dla niej orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności jako data, od której istnieje ustalony stopień niepełnosprawności - uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 04.02. ...
Tematy: PIT-y, zeznania podatkowe, rozliczenia podatkowe, zeznania roczne, zeznanie podatkowe, ulgi podatkowe, rozliczenie roczne 2019, odliczenia od podatku 2019, rozliczenie podatku za 2019, ulga podatkowa 2019, ulgi podatkowe 2019, ulga podatkowa, ulga rehabilitacyjna, osoba niepełnosprawna, aparat słuchowy, orzeczenie o niepełnosprawności -
![Najnowsze technologie zwiększą twoje zyski o 80% szybciej]( "Najnowsze technologie zwiększą twoje zyski o 80% szybciej [© Alexander Limbach - Fotolia.com]")
Najnowsze technologie zwiększą twoje zyski o 80% szybciej
Poprawa kondycji finansowej, ale również optymalizacja działalności operacyjnej i - w efekcie - uzyskanie przewagi konkurencyjnej na rynku. Do tego m.in. potrzebne są firmom nowe technologie - wynika z globalnego badania Oracle. Okazuje się również, że firmy, który stosują takie rozwiązania jak sztuczna inteligencja, Internet Rzeczy, Blockchain ...
-
![Nie przyspieszysz amortyzacji mieszkania spółdzielczego]( "Nie przyspieszysz amortyzacji mieszkania spółdzielczego [© Sergey - Fotolia.com]")
Nie przyspieszysz amortyzacji mieszkania spółdzielczego
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest wartością niematerialną i prawną. Nie można w związku z tym zastosować do niego 10% stawki amortyzacji - uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13.02.2020 r. nr 0115-KDIT2.4011.129.2019.1.HD. Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy? ...
-
![Ulga na samochód w rozliczeniu PIT za 2019 r.]( "Ulga na samochód w rozliczeniu PIT za 2019 r. [© Cyril Comtat - Fotolia.com]")
Ulga na samochód w rozliczeniu PIT za 2019 r.
Tzw. ulga na samochód to jedno z możliwych odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Prawo do niej mają osoby niepełnosprawne oraz podatnicy mający na utrzymaniu takie osoby, które są co najmniej współwłaścicielami samochodu osobowego. Ulga rehabilitacyjna Osobom niepełnosprawnym oraz podatnikom mającym na utrzymaniu takie osoby ustawodawca pozwala ...
Tematy: PIT-y, zeznania podatkowe, rozliczenia podatkowe, zeznania roczne, zeznanie podatkowe, ulgi podatkowe, rozliczenie roczne 2019, odliczenia od podatku 2019, rozliczenie podatku za 2019, ulga podatkowa 2019, ulgi podatkowe 2019, ulga podatkowa, ulga rehabilitacyjna, osoba niepełnosprawna, ulga na samochód -
![3 sposoby na kredyt we frankach]( "3 sposoby na kredyt we frankach [© Gina Sanders - Fotolia.com]")
3 sposoby na kredyt we frankach
3 października minionego roku zapadł długo oczekiwany wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który sprawił, że niektórzy frankowicze mogą zawalczyć o zmniejszenie kosztów związanych z posiadanym zobowiązaniem w szwajcarskiej walucie. Poniżej przedstawiamy 3 drogi, którymi można pójść, walcząc o tańszy kredyt we frankach. TSUE ...
-
![Dorabiasz do emerytury lub renty? Do 2 marca powiadom ZUS o przychodach]( "Dorabiasz do emerytury lub renty? Do 2 marca powiadom ZUS o przychodach [© ratmaner - Fotolia.com]")
Dorabiasz do emerytury lub renty? Do 2 marca powiadom ZUS o przychodach
Wysokość emerytur w naszym kraju często pozostawia wiele do życzenia i sprawia, że Polacy nawet w jesieni życia nie mogą zupełnie zapomnieć o pracy. Z tego też względu wielu z nas, pomimo pobierania świadczeń emerytalnych lub rentowych, nadal pracuje. Emeryt, który osiągnął powszechny wiek emerytalny, może dorabiać bez ograniczeń. Sprawy mają się ...
-
![Małoletni nie odliczy ulgi termomodernizacyjnej?]( "Małoletni nie odliczy ulgi termomodernizacyjnej? [© BEMPhoto - Fotolia.com]")
Małoletni nie odliczy ulgi termomodernizacyjnej?
Gdy opiekun prawny w imieniu małoletniego (właściciela nieruchomości) i z jego środków dokona montażu instalacji fotowoltaicznej, to ten małoletni byłby uprawniony do ulgi termomodernizacyjnej. Jeżeli jednak przedsięwzięcie takie w rzeczywistości przeprowadza opiekun korzystając jedynie środków małoletniego, ulga nie przysługuje - uznał Dyrektor ...
Tematy: PIT-y, zeznania podatkowe, rozliczenia podatkowe, zeznania roczne, zeznanie podatkowe, ulgi podatkowe, rozliczenie roczne 2019, odliczenia od podatku 2019, rozliczenie podatku za 2019, ulga podatkowa 2019, ulgi podatkowe 2019, ulga podatkowa, rok 2019, ulga mieszkaniowa, ulga termomodernizacyjna, instalacja fotowoltaiczna -
![Podatek u źródła od dywidendy: należyta staranność]( "Podatek u źródła od dywidendy: należyta staranność [© Michail Petrov - Fotolia.com]")
Podatek u źródła od dywidendy: należyta staranność
Nowe przepisy dotyczące poboru podatku u źródła zostały kolejny raz odroczone przez Ministerstwo Finansów (zob. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Pomimo tego, od 1 stycznia 2019 r. ...
-
![Dlaczego 1/2 Polaków nie przystąpiła do PPK?]( "Dlaczego 1/2 Polaków nie przystąpiła do PPK? [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Dlaczego 1/2 Polaków nie przystąpiła do PPK?
Jeden z kluczowych projektów – Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) – nie cieszy się popularnością. Polski Fundusz Rozwoju ogłosił, że na koniec 2019 roku w I turze zdecydowało się przystąpić do niego 39% uprawnionych pracowników, co bezpośrednio oznacza, że 61% uprawnionych zdecydowało się nie skorzystać z wprowadzonego przez Państwo programu ...
-
![Dzięki klauzuli obejścia prawa fiskus odmawia interpretacji podatkowych]( "Dzięki klauzuli obejścia prawa fiskus odmawia interpretacji podatkowych [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Dzięki klauzuli obejścia prawa fiskus odmawia interpretacji podatkowych
Osiągająca w Polsce dochody spółka maltańska chciała zaliczyć ponoszone na wynagrodzenia dyrektorskie wydatki do kosztów uzyskania przychodu. Wystąpiła do fiskusa z wnioskiem o udzielenie informacji co do prawidłowości dokonywanych przez nią w tym zakresie rozliczeń. Fiskus odmówił jednak przeprowadzenia postępowania w przedmiocie wydania ...
-
![6 mitów nt. samochodów elektrycznych. Ile w nich prawdy?]( "6 mitów nt. samochodów elektrycznych. Ile w nich prawdy? [© Arcansél - Fotolia.com]")
6 mitów nt. samochodów elektrycznych. Ile w nich prawdy?
Elektromobilność to temat, któremu poświęca się ostatnio bardzo wiele uwagi. I wprawdzie do osiągnięcia celów założonych przez rządzących w Planie Rozwoju Elektromobilności, droga jest jeszcze daleka, to faktem pozostaje, że samochody elektryczne to coraz częstszy widok na polskich drogach. Tym bardziej warto rozprawić się z mitami, które już ...
-
![Upadłość konsumencka na nowych zasadach. Co zmieni się od marca?]( "Upadłość konsumencka na nowych zasadach. Co zmieni się od marca? [© photo 5000 - Fotolia.com]")
Upadłość konsumencka na nowych zasadach. Co zmieni się od marca?
Upadłość konsumencka, a więc możliwość ogłoszenia przez konsumenta niewypłacalności, to instytucja, która od czasów zliberalizowania przepisów ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze cieszy się wśród Polaków sporą popularnością. Pod koniec marca bieżącego roku w życie wchodzi kolejna nowelizacja regulacji w tym zakresie, w efekcie której ogłoszenie ...
-
![Chatboty, voiceboty, AI dla firm. 5 kluczowych trendów 2020]( "Chatboty, voiceboty, AI dla firm. 5 kluczowych trendów 2020 [© phonlamaiphoto - Fotolia.com]")
Chatboty, voiceboty, AI dla firm. 5 kluczowych trendów 2020
Wprawdzie nie wszystkie przewidywania dotyczące zastosowania sztucznej inteligencji i botów rzeczywiście się sprawdzają, to jednak niezaprzeczalnym faktem jest to, że AI znajduje coraz to szersze zastosowanie zarówno w e-marketingu jak i w obsłudze klienta, czy e-commerce. Prognozy formułowane przez firmę Gardner wskazują, że w najbliższej ...
-
![Pieniądze: temat tabu i powód kłamstw]( "Pieniądze: temat tabu i powód kłamstw [© grzegorz_pakula - Fotolia.com]")
Pieniądze: temat tabu i powód kłamstw
Podobno dżentelmeni nie rozmawiają o pieniądzach. Porzekadło porzekadłem, ale w codziennym życiu dyskusji o kwestiach finansowych nie sposób jest uniknąć. Okazuje się jednak, że w takich rozmowach nie zawsze jesteśmy szczerzy. Jak wynika z badania zrealizowanego przez serwis kariery InterviewMe.pl, 37% z nas przyznaje, że w rodzinnych dyskusjach ...
-
![Rosnące ceny samochodów nie pomogą ani kierowcom, ani producentom]( "Rosnące ceny samochodów nie pomogą ani kierowcom, ani producentom [© Focus Pocus LTD - Fotolia.com]")
Rosnące ceny samochodów nie pomogą ani kierowcom, ani producentom
W nadchodzących latach konsumenci mogą spodziewać się wzrostu cen samochodów. Związane to jest z m.in. wprowadzonymi regulacjami prawnymi, zmianami w zakresie norm spalania CO2. W konsekwencji, wzrośnie wysokość kwot finansowania samochodów, a Polacy coraz rozważniej będą podchodzić do zakupu pojazdu. Jeśli będą go chcieli sfinansować – ...
-
![10 pytań przed kupnem mieszkania, o których nie możesz zapomnieć]( "10 pytań przed kupnem mieszkania, o których nie możesz zapomnieć [© goodluz - Fotolia.com]")
10 pytań przed kupnem mieszkania, o których nie możesz zapomnieć
Kupujący mieszkanie zazwyczaj koncentrują się przede wszystkim na znalezieniu ciekawej oferty, wiarygodnej agencji nieruchomości czy sprawnego doradcy kredytowego. W przeświadczeniu, że procesu kupna doglądają z nami specjaliści, w pośpiechu i ekscytacji zbliżającą się przeprowadzką, łatwo jednak przeoczyć sprawy, których niedopilnowanie może mieć ...
Tematy: kupno mieszkania, zakup mieszkania -
![Podatek od nieruchomości: pamiętaj o zgłaszaniu zmian]( "Podatek od nieruchomości: pamiętaj o zgłaszaniu zmian [© Karen Roach - Fotolia.com]")
Podatek od nieruchomości: pamiętaj o zgłaszaniu zmian
Osoby fizyczne oraz prawne, u których w ciągu roku wystąpiły okoliczności wpływające na podatek od nieruchomości, mają szereg obowiązków związanych z prawidłowym zadeklarowaniem i rozliczeniem podatku. Informacje przekazywane czy deklarowane organom podatkowym powinny być pełne i zgodne ze stanem faktycznym. Brak poinformowania organów podatkowych ...
-
![Rozporządzenie w sprawie koronawirusa - czego dotyczy?]( "Rozporządzenie w sprawie koronawirusa - czego dotyczy? [© Margarita Borodina - Fotolia.com]")
Rozporządzenie w sprawie koronawirusa - czego dotyczy?
Informacje o rozprzestrzeniającym się koronawirusie nie milkną. W piątek 27 lutego 2020 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 (Dz.U. 325 z dnia 27 lutego 2020 r.). Jego regulacje obejmują zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych ...
-
![Metody rozwiązywania sporów B2B i B2C]( "Metody rozwiązywania sporów B2B i B2C [© beeboys - Fotolia.com]")
Metody rozwiązywania sporów B2B i B2C
W stosunkach między przedsiębiorcami konflikty są nieuniknione. Te poważniejsze często mają swój finał w sądzie, jednak nie dla wszystkich dochodzenie swoich praw w ten sposób jest korzystne. Proces sądowy to długa i kosztowna procedura, a w obrocie gospodarczym ważne jest nie tylko szybkie rozwiązanie sporu, ale także w miarę możliwości ...
-
![Prekluzja dowodowa w sprawach karnych]( "Prekluzja dowodowa w sprawach karnych [© Weissblick - Fotolia.com]")
Prekluzja dowodowa w sprawach karnych
5 października 2019 r. weszła w życie istotna nowelizacja Kodeksu postępowania karnego (dalej „KPK”). Jedną z najistotniejszych zmian, budzącą też największe kontrowersje, jest wprowadzenie prekluzji dowodowej – ograniczenia terminu składania wniosków dowodowych. Jej głównym celem ma być przyspieszenie postępowania. Jednak faktycznym efektem może ...
-
![Równouprawnienie płci na rynku pracy. Zdania kobiet i mężczyzn znacznie się różnią]( "Równouprawnienie płci na rynku pracy. Zdania kobiet i mężczyzn znacznie się różnią [© Minerva Studio - Fotolia.com]")
Równouprawnienie płci na rynku pracy. Zdania kobiet i mężczyzn znacznie się różnią
Równouprawnienie płci na rynku pracy to temat, który nie traci właściwie nic na aktualności. I wprawdzie o szansach zawodowych można mówić zarówno w odniesieniu do kobiet, jak i do mężczyzn, to jednak to temu pierwszemu ujęciu poświęca się więcej miejsca. O różnicach jakie towarzyszą zatrudnianiu przedstawicieli dwóch płci przekonani są również ...
-
![Suplementy diety wymagają nowych regulacji]( "Suplementy diety wymagają nowych regulacji [© Andrzej Tokarski - Fotolia.com]")
Suplementy diety wymagają nowych regulacji
W 2017 roku wartość polskiego rynku suplementów diety osiągnęła poziom 4,4 miliarda złotych. Ich spożywanie deklaruje aż 72% Polaków, z czego prawie połowa robi to regularnie. 27% z nas nie potrafi jednak zdefiniować, czym w zasadzie są suplementy diety. Jednocześnie 37% badanych Polaków jest przekonanych, że są one sprawdzane pod względem ...
-
![Jak koronawirus i specustawa wpłyną na przedsiębiorców?]( "Jak koronawirus i specustawa wpłyną na przedsiębiorców? [© markus dehlzeit - Fotolia.com]")
Jak koronawirus i specustawa wpłyną na przedsiębiorców?
Koronawirus doczekał się swojej specustawy. Szczególne rozwiązania prawne mogą nakładać na przedsiębiorców nietypowe obowiązki lub ograniczenia w celu zwalczania rozprzestrzeniania się epidemii. Szczególną formą ingerencji w sposób funkcjonowania przedsiębiorców są polecenia wydawane przez określone organy administracyjne i nakładające obowiązki ...
-
![Fuzja i inkorporacja spółek: skutki w Ordynacji podatkowej]( "Fuzja i inkorporacja spółek: skutki w Ordynacji podatkowej [© Gajus - Fotolia.com]")
Fuzja i inkorporacja spółek: skutki w Ordynacji podatkowej
W toku prowadzonej działalności zdarzają się sytuacje, gdy z różnych powodów przedsiębiorcy decydują się na połączenie z innymi podmiotami albo przekształcenie i zmianę formy prawnej wykonywanej działalności. Zarówno czynność łączenia, jak i przekształcenia nie pozostają bez wpływu na rozliczenia podatkowe podmiotów. Niezmiernie ważne jest ...
-
![Cyberbezpieczeństwo 2020. Rekomendacje dla firm]( "Cyberbezpieczeństwo 2020. Rekomendacje dla firm [© maxkabakov - Fotolia.com]")
Cyberbezpieczeństwo 2020. Rekomendacje dla firm
Firma Cisco prezentuje najnowszą, szóstą już odsłonę opracowania CISO Benchmark Report przedstawiającego największe wyzwania, jakie rysują się obecnie przed specjalistami do spraw cyberbezpieczeństwa. Z odpowiedzi udzielonych przez samych zainteresowanych wynika m.in., że w obecnych realiach efektywne zarządzanie i zabezpieczenie tych środowisk IT ...
-
![Nie czekaj na specustawy. Pomoc publiczna w czasach pandemii dostępna już dziś]( "Nie czekaj na specustawy. Pomoc publiczna w czasach pandemii dostępna już dziś [© alphaspirit - Fotolia.com]")
Nie czekaj na specustawy. Pomoc publiczna w czasach pandemii dostępna już dziś
Przedsiębiorcy otrzymali w ostatnich dniach wiadomość elektroniczną z informacją, że Minister Rozwoju pracuje nad pakietem osłonowym dla firm w związku z ogłoszoną pandemią SARS-CoV-2. Opracowywany pakiet osłonowy to zestaw propozycji zmian w prawie, które mają pomóc przedsiębiorcom odczuwającym negatywne skutki związane z rozprzestrzenieniem się ...
-
![Koronawirus: wniosek o dodatkowy zasiłek opiekuńczy wyślesz przez PUE]( "Koronawirus: wniosek o dodatkowy zasiłek opiekuńczy wyślesz przez PUE [© Antonioguillem - Fotolia.com]")
Koronawirus: wniosek o dodatkowy zasiłek opiekuńczy wyślesz przez PUE
Rządzący zadecydowali o zamknięciu żłobków, przedszkoli oraz szkół podstawowych. W związku z tym rodzice mogą wnioskować o przewidziany specustawą w sprawie koronawirusa dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Osoby, które mają profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS stosowne oświadczenie w tej sprawie mogą przesłać za pośrednictwem internetu. ...
-
![Prawo budowlane w obliczu pandemii]( "Prawo budowlane w obliczu pandemii [© lily - Fotolia.com]")
Prawo budowlane w obliczu pandemii
Trwająca pandemia koronowirusa oraz wprowadzony na terenie Polski stan zagrożenia epidemicznego odciska piętno w wielu obszarach naszego życia. Specjalista w zakresie prawa nieruchomości i procesów inwestycyjno – budowlanych adwokat Magdalena Hajduk z Kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy przeanalizowała jaki wpływ na prawo budowlane ma ...
Elektromobilność dojrzewa. Auta elektryczne kupujemy z rozsądku, nie dla idei
