Jak kupuje pokolenie Alfa? Nowe nawyki i trendy wśród najmłodszych konsumentów

Przeczytaj także: Polacy boją się o zdrowie rodziny najbardziej w Europie

Alfy są już w świecie zakupów online, ale jeszcze nie są tam sami

Dzieci w wieku 10–15 lat coraz intensywniej uczestniczą w środowisku zakupów online. Zakupy internetowe są dla nich czymś naturalnym, obecnym w codzienności, tak samo jak rozrywka, komunikacja czy nauka zdalna.

Jednak mimo rosnącej obecności w świecie e-commerce, pokolenie Alfa nie funkcjonuje jeszcze jako samodzielni konsumenci. To grupa użytkowników, która podejmuje decyzje zakupowe wspólnie z dorosłymi, a ich proces zakupowy bardzo często kończy się tam, gdzie zaczyna się konieczność użycia „prawdziwych pieniędzy”.

O ile potrzeby i impulsy są inicjowane przez dziecko, to ich realizacja – zarówno w aspekcie wyboru sklepu, zatwierdzenia zakupu, jak i samej płatności – pozostaje w rękach rodzica lub opiekuna.

Decyzje oparte na relacjach, nie analizach

W przeciwieństwie do starszych przedstawicieli Gen Z, którzy coraz częściej kierują się racjonalnymi przesłankami (jak cena, funkcjonalność, opinie w sieci), przedstawiciele pokolenia Alfa kupują oczami, emocjami i grupą rówieśniczą.

Najważniejszym źródłem wiedzy o produktach są dla nich rówieśnicy, treści z TikToka lub YouTube’a, a także to, co dzieje się w ich bliskim otoczeniu. Co istotne – nie tylko chłoną te informacje, ale też sami aktywnie polecają i rekomendują produkty innym. Ich zachowania zakupowe mają charakter sieciowy, wzmacniany przez efekt społecznego dowodu słuszności.

Marka czy promocja mogą odegrać rolę, ale tylko wtedy, gdy są zakotwiczone w kontekście „grupowego przyzwolenia” – to, co znane, popularne i wspólne, ma większą szansę na konwersję niż to, co nowe i nieprzetestowane.

Alfa kupuje impulsywnie i emocjonalnie, promocja to miły dodatek

Choć dzieci dostrzegają wartość promocji i rabatów, nie planują wokół nich swoich zakupów. W przeciwieństwie do starszych użytkowników, którzy organizują swoje wydatki w oparciu o kalendarz zniżek czy subskrypcji, pokolenie Alfa reaguje oportunistycznie – kupuje wtedy, gdy „coś się trafi”.

Wybór sklepu czy metody płatności również odbywa się w dużej mierze spontanicznie – ważniejsze jest, żeby coś działało i było znane, niż żeby było optymalne. Dla dziecka liczy się tu i teraz, a zakupy są często przedłużeniem świata gier, aplikacji lub znajomych, a nie osobnym doświadczeniem konsumenckim.

Finanse i płatności są ciągle współdzielone z dorosłym, nie samodzielne

Alfa to pokolenie uczące się zarządzania pieniędzmi, ale wciąż współuzależnione od rodziców. Rzadko dokonują płatności samodzielnie, często korzystają z pomocy lub wyłącznie z dozwolonych przez dorosłych metod. Wybór formy płatności również jest funkcją dostępności, a nie preferencji.

Dzieci są elastyczne, ale dlatego, że nie mają jeszcze stałych nawyków finansowych – nie są lojalne wobec żadnej metody, często zmieniają sposób płacenia w zależności od sytuacji. Oszczędzanie, choć obecne, jest raczej incydentalne i niesystematyczne. Aplikacje bankowe czy portfele elektroniczne pełnią raczej funkcję edukacyjną niż operacyjną.

O badaniu:
Badanie zostało zrealizowane w mieszanej jakościowo – ilościowej formule.
Badanie jakościowe zrealizowano w formie moderowanej społeczności online, na serwerach Discord
Grupa docelowa: All 11 – 17 lat
Wielkość próby: n=10
Fieldwork: 1-18 maja 2025
Badanie ilościowe zostało zrealizowane metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview), realizowane na ogólnopolskim panelu badawczym.
Grupa docelowa: All 10 – 25
Wyniki analizowane były w 3 podgrupach:
Pokolenia Alfa – 10 – 15 lat
Młodsze GenZ – 16 – 20 lat
Starsze GenZ – 21 – 25 lat
Każda z podgrup liczyła: n=250 (łącznie zrealizowano ponad 750 wywiadów)
Fieldwork: kwiecień 2025