Polski konsument 2009

Przeczytaj także: Seniorzy a ochrona praw konsumenta

Z badań przeprowadzonych przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wynika, że uważamy się za aktywnych i rozważnych uczestników rynku. Większość badanych deklaruje, że ich zakupy są wynikiem przemyślanych decyzji (74 proc.). Jednocześnie co piąty ankietowany przyznaje, że często zdarza mu się kupić rzeczy, które potem okazują się niepotrzebne, jednak dotyczy to głównie produktów mniej wartościowych.

Kobiety częściej (76 proc.) niż mężczyźni (71 proc.) deklarują, że ich zakupy są efektem racjonalnej decyzji. Pod wpływem chwili najczęściej kupują osoby z wykształceniem średnim. Często decyzja o tym, co kupić jest podejmowana dopiero w placówce handlowej (43 proc.). Najczęściej decyzje w sklepie podejmują młodsi konsumenci w wieku 18-39 lat (48 proc.).
Zakupy impulsowe dotyczą przede wszystkim mniej wartościowych produktów. Jednak także na przykład w przypadku nabywania sprzętu RTV i AGD zaobserwowano nieznaczny wzrost zakupów podejmowanych w sposób mniej racjonalny, kiedy to decyzja zapadła na miejscu, w punkcie sprzedaży i nie była poprzedzona porównywaniem ofert, czy zbieraniem informacji od innych użytkowników lub sprzedawcy.

Pamiętajmy, że postawy konsumenckie nie zmieniają się z miesiąca na miesiąc. Jest to proces rozłożony w czasie. Właśnie dlatego UOKiK regularnie zleca badania społeczne świadomości konsumenckiej oraz motywacji ich działań. Poprzednie badanie przeprowadzone zostało w 2007 roku, co daje nam możliwość zaobserwowania zmian zachowań konsumenckich. W badaniu wyróżniono cztery typy konsumentów w zależności od tego jak podejmują decyzje zakupowe, co ma dla nich znaczenie oraz, czy znają i egzekwują swoje prawa. Są to: nieufni liderzy, nieostrożni optymiści, niepewni przeciętniacy, ostrożni pragmatycy.
Z przeprowadzonych badań wynika, że istnieje związek pomiędzy tym co chce się kupić, a miejscem, gdzie się po to udamy. Produkty żywnościowe najchętniej kupujemy w niewielkich sklepach osiedlowych (35 proc.). Jednak w porównaniu danymi z roku 2007 ich popularność nieznacznie spada. Poszukując oszczędności w domowym budżecie, konsumenci coraz częściej wybierają się po odzież do super- i hipermarketów. To miejsce wybrało odpowiednio 14 i 16 proc. ankietowanych (dla porównania w 2007 roku było to 8 i 9 proc.). Także zakupy przez Internet cieszą się wśród Polaków coraz większą popularnością, mimo że z tej formy sprzedaży chętniej korzystają młodsze osoby. Co piąty badany deklaruje, że w ciągu ostatniego roku skorzystał z możliwości nabycia produktów online.