Rynek pracy, wynagrodzenia, świadczenia 2010

Przeczytaj także: Sytuacja na rynku pracy w II 2010

„Spotkanie zostało zorganizowane przez nas już po raz ósmy. Za pierwszym razem przybyło kilkunastu uczestników, w tym roku było to już ponad 120 osób. Obserwujemy stały wzrost zainteresowania tematyką rynku pracy, wynagrodzeń i świadczeń. Jest to dowód na to, że organizacje poszukują różnych źródeł informacji oraz starają się korzystać z doświadczeń innych firm oraz najlepszych praktyk rynkowych”, powiedział Krzysztof Nowak, członek zarządu Mercer Polska. „Szczególnie wiele uwagi podczas tegorocznej konferencji poświęciliśmy najnowszym trendom w obszarze finansowanej przez pracodawców opieki medycznej, planów emerytalnych oraz zmian w otoczeniu rynku, które mają znaczący wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw, w tym m.in. zmian demograficznych, zmieniających się oczekiwań pracowników, czy wymogów konkurencyjności”, dodał.

Jedna z głównych tez przedstawionych na spotkaniu przez konsultantów Mercer dotyczyła potrzeby zwracania przez pracodawców większej uwagi na efektywność pracy. Pomimo wzrastającej produktywności jesteśmy nadal w grupie krajów gdzie jest ona niska, podczas gdy liczba godzin, które spędzamy w pracy, należy do największych na świecie. Mówiono także o konieczności umiejętnego zarządzania kosztami zatrudnienia, w perspektywie niekorzystnych zmian demograficznych oraz nieefektywności państwowych systemów socjalnych oraz prawdopodobnego stopniowego „przerzucania” kosztów „publicznej” opieki społecznej na pracodawców oraz pracowników. Mercer przedstawił również bieżącą analizę sytuacji na polskim rynku pracy w zakresie czynników mających główny wpływ na sytuację na tym rynku w długiej perspektywie. Kluczowe wnioski z tej analizy można streścić w sposób następujący:

• Znaczny odsetek firm sygnalizuje trudności w obsadzeniu stanowisk z powodu ograniczonej podaży wykwalifikowanych pracowników, przy jednoczesnym wysokim poziomie bezrobocia;
• W Polsce jest bardzo niski współczynnik aktywnosci zawodowej szczególnie wśród ludzi powyżej 50 roku życia i wśród ludzi z podstawowym wykształceniem;
• Prognozy demograficzne wskazują znaczny wzrost proporcji emerytów do pracujących w perspektywie 20 lat;
• System edukacji jest niedostosowany do potrzeb rynku pracy, a system pośrednictwa pracy jest mało efektywny, przy czym pracownicy są mało mobilni w ramach kraju;
• Skomplikowane procedury biurokratyczne i prawne zmniejszają elastyczność zatrudniania i zwalniania pracowników;
• Polska gospodarka jest mało innowacyjna, czyli niewielki jest udział produktów wysokich technologii w eksporcie, bardzo niski poziom wydatków na badania i rozwój, a także niekorzystna struktura finansowania - większość badań jest finansowanych przez wyższe uczelnie i sektor publiczny a mało przez prywatny, niski jest udział zagranicznych źródeł finansowania;
• Otwarcie rynku pracy w Niemczech jest postrzegane przez pracodawców jako duże zagrożenie;
• Firmy zagraniczne postrzegają ryzyko kursowe jako negatywny czynnik wpływający na decyzje inwestycyjne.

Konsultanci Mercer przedstawili też dane na temat wynagrodzeń w Europie Środkowo-Wschodniej (na bazie tzw. Przeglądu Łącznych Wynagrodzeń 2010). Na podstawie wyników tego badania potwierdzono odblokowywanie zamrożonych w ubiegłych latach budżetów podwyżkowych oraz stopniowy powrót firm do zwiększania zatrudnienia. Od 20% do nawet 50% firm w poszczególnych krajach zamierza przyjąć nowych pracowników. Podwyżki wynagrodzeń na rok 2011 deklarowane przez firmy we wrześniu br. są nieco wyższe od planów przygotowywanych jeszcze w kwietniu i wskazują na wzrost optymizmu w sektorze firm międzynarodowych. Typowo planowane wzrosty wynagrodzeń powiązane są ściśle z prognozowaną w poszczególnych krajach inflacją a ich wysokość zawiera wskaźnik inflacji oraz dodatkowo około 1 do 3 punktów procentowych. Na prognozy dotyczące sytuacji na rynkach pracy i wynagrodzeń w roku 2011 pozytywnie wpływają poprawiające się w większości krajów otoczenie ekonomiczne (wzrost PKB) oraz ułatwienia podatkowe (np. Węgry - planowane wprowadzenie podatku liniowego). Natomiast potencjalnym zagrożeniem są zmiany systemów ubezpieczeń społecznych w kilku krajach regionu i idący za tym wzrost kosztów zatrudnienia.