Kultura w Polsce w 2013 r.

Przeczytaj także: Kultura w Polsce w 2012 r.

Według stanu na koniec grudnia 2013 r. w domach i ośrodkach kultury, klubach i świetlicach prowadziło działalność 15,5 tys. zespołów artystycznych (o 1,2% więcej niż na koniec 2012 r.), które zrzeszały 265,4 tys. członków (o 0,4% mniej niż w 2012 r.). Najliczniejsze były zespoły taneczne (4,1 tys.), muzyczne-instrumentalne (3,4 tys.) oraz wokalne i chóry (3,1 tys.). Ponadto instytucje prowadziły 16,9 tys. różnego rodzaju kół i klubów – tj. systematycznych zajęć o określonym profilu tematycznym, odbywających się w zorganizowanych grupach – które zgromadziły 391,0 tys. członków (odpowiednio o 4,4% i 7,9% więcej niż w 2012 r.). Najczęściej prowadzone były koła plastyczne (3,9 tys.), gospodyń wiejskich (3,0 tys.) oraz taneczne (2,6 tys.). Natomiast średnio najwięcej członków skupiały dyskusyjne kluby filmowe (50 osób przypadało przeciętnie na jedno koło), kluby seniora (49) oraz terapeutyczne (30).

W 2013 r. domy i ośrodki kultury, kluby oraz świetlice zorganizowały 9,0 tys. kursów, (13,3% więcej niż rok wcześniej). Status absolwenta kursu otrzymało 124,7 tys. osób. Najczęściej prowadzone były kursy nauki gry na instrumentach (27,6% ogółu kursów), tańca (23,1%) oraz plastyczne (15,3%).

Muzea

W 2013 r. w Polsce działalność prowadziły 822 muzea (łącznie z oddziałami). Najwięcej muzeów zlokalizowanych było w województwach mazowieckim i małopolskim (po 119), najmniej w opolskim (16) i lubuskim (17). Najliczniejszą grupę stanowiły muzea regionalne (189) i historyczne (143) – łącznie 40,4% ogółu muzeów, najmniej było muzeów literackich (5), wnętrz (12) i geologicznych (13).

Większość instytucji (83,3%) należało do sektora publicznego, w ramach którego organizatorem dla 84,1% były jednostki samorządu terytorialnego. W sektorze prywatnym organizatorem dla 39,4% instytucji były organizacje społeczne, a dla 16,8% kościoły i związki wyznaniowe.

W 2013 r. 51,7% muzeów i oddziałów muzealnych posiadało wejście do budynku zaadaptowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Udogodnieniami wewnątrz budynku dysponowało 37,5% instytucji. Ponadto 14,5% obiektów przystosowanych było do zwiedzania dla osób niewidzących i słabowidzących.

Muzea w kraju zwiedziło 29,0 mln osób. Pod względem liczby zwiedzających, w przeliczeniu na 1 muzeum, dominowały województwa: mazowieckie (73,5 tys.) małopolskie (64,5 tys.) i dolnośląskie (34,4 tys.), natomiast najniższy wskaźnik odnotowano w województwie wielkopolskim (11,9 tys.) oraz opolskim i lubuskim (po 12,3 tys.).

Znacząca cześć odwiedzających muzea (30,2%) wybrała grupową formę zwiedzania, w ramach której wyróżniała się młodzież szkolna (62,8% wszystkich zwiedzających w grupach i 19,0% ogółu zwiedzających). Z nieodpłatnej możliwości zwiedzania skorzystało 13,4 mln osób (w tym 15,5% – z okazji imprez okolicznościowych, 8,1% – w „Noc Muzeów”).

Według stanu na koniec 2013 r. muzea posiadały 16,2 mln muzealiów (w 2012 r. – 15,7 mln). W strukturze muzealiów według dyscyplin dominowały zbiory z dziedziny archeologii (20,0%), przyrody (18,0%) i sztuki (12,2%). Najmniej liczne były zbiory kartograficzne (0,2%), militariów (1,3%) i archiwaliów (2,4%). Z kolei największą liczbą muzealiów dysponowały muzea artystyczne (16,0%), interdyscyplinarne (15,8%) i przyrodnicze (14,6%), a najmniejszą muzea wnętrz (0,2%) oraz literackie i biograficzne (po 0,3%).

Najwięcej muzealiów pozyskano dzięki darowaniu ich przez osoby prywatne i instytucje (82,8 tys.) oraz poprzez zakupy, dokonywane zarówno w kraju, jak i za granicą (65,5 tys.). W rezultacie badań prowadzonych przez muzea liczba muzealiów zwiększyła się o 32,9 tys.

Zbiory muzealne zostały zaprezentowane na 2,0 tys. wystaw stałych i 5,0 tys. czasowych. W ramach wystaw czasowych odbyło się 189 wystaw z zagranicy. Natomiast za granicą muzea zorganizowały 156 wystaw. Wystawy własne, tzn. przygotowane przez jednostkę prezentującą, stanowiły 63,0% wystaw czasowych. W ramach wystaw stałych oraz czasowych zorganizowane zostały również wystawy wirtualne (odpowiednio 80 i 64).