Kultura w Polsce w 2013 r.

Przeczytaj także: Kultura w Polsce w 2012 r.

W 2013 r. działalność kulturalno-dydaktyczna muzeów – prowadzona w ramach lekcji muzealnych, seansów filmowych, warsztatów, odczytów, prelekcji, spotkań, imprez cyklicznych, koncertów, imprez plenerowych, konkursów oraz sesji i seminariów – zgromadziła 9,0 mln uczestników na 125,0 tys. spotkań. Największą popularnością cieszyły się lekcje muzealne, w których wzięło udział 1,7 mln uczestników na niespełna 70,0 tys. zajęć. Przeciętnie 1 lekcja muzealna zgromadziła 26 uczestników.

Istotną formą działalności muzeów było prowadzenie naukowych programów badawczych. W 2013 r. rozpoczęto 445 wewnętrznych i 106 zewnętrznych programów badawczych.

Muzea prowadziły również działalność wydawniczą, której rezultatem w 2013 r. był ogólny nakład na poziomie 6,5 mln egzemplarzy w ramach 7,6 tys. tytułów. Ta forma działalności obejmowała przede wszystkim wydawanie plakatów (3,6 tys. tytułów w nakładzie 339,4 tys. egzemplarzy) oraz informatorów i folderów (1,5 tys. tytułów w nakładzie 3,4 mln egzemplarzy).

Instytucje paramuzealne

Zgodnie z rekomendowaną przez UNESCO klasyfikacją Międzynarodowej Rady ds. Muzeów (ICOM – International Council of Museums) instytucjami paramuzealnymi są: ogrody zoologiczne, botaniczne, rezerwaty przyrody, parki narodowe i kulturowe oraz inne jednostki, tj. planetaria, miasteczka i centra nauki i techniki, a także niebędące muzeami ekspozycje stałe ukazujące osiągnięcia, odkrycia i ciekawostki z dziedziny historii, archeologii, kultury, przyrody, techniki itp.

W 2013 r. działało 81 instytucji paramuzealnych. Jednostki te zgromadziły 275,7 tys. okazów i eksponatów. Instytucje paramuzealne odwiedziło 8,5 mln osób, z tego 27,8% w zorganizowanych grupach. Młodzież szkolna stanowiła 20,7% ogółu zwiedzających. Największą popularnością cieszyły się ogrody zoologiczne – w ubiegłym roku 1 placówkę odwiedziło średnio 300,0 tys. osób.

Instytucje paramuzealne, podobnie jak muzea, oprócz możliwości zwiedzania, proponowały odbiorcom także inne formy aktywności, m.in. odczyty, prelekcje, spotkania, seanse filmowe, warsztaty, imprezy plenerowe, lekcje muzealne, imprezy cykliczne. W 2013 r. w 16,3 tys. tego typu imprezach wzięło udział 1,7 mln uczestników.

W ubiegłym roku, w ramach prowadzonej działalności wydawniczej, instytucje paramuzealne wydały łącznie 515 tytułów w formie drukowanej, o łącznym nakładzie 605,3 tys. egzemplarzy. Działalność wydawnicza instytucji paramuzealnych związana była przede wszystkim z drukowaniem informatorów i folderów oraz plakatów (73,2% ogółu tytułów i 72,3% wszystkich nakładów).

Galerie i salony sztuki

W 2013 r. w Polsce działało 337 galerii i salonów wystawienniczych. Najwięcej instytucji zlokalizowanych było w województwach: małopolskim (66), mazowieckim (54) oraz śląskim (40), natomiast najmniej w opolskim (3), lubuskim (5) oraz podkarpackim (6).

Do sektora publicznego należało 60,2% galerii i salonów sztuki, pozostała część instytucji, w ramach sektora prywatnego, była własnością przeważnie osób prywatnych oraz organizacji społecznych.

Ponad połowa wszystkich galerii i salonów wystawienniczych (58,2%) była przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wyróżniały się pod tym względem samorządowe galerie i salony sztuki, spośród których 70,0% posiadało adaptacje dla osób niepełnosprawnych.

W 2013 r. liczba wystaw i ich ekspozycji zorganizowanych przez galerie i salony sztuki nieznacznie wzrosła w porównaniu z 2012 r. i wyniosła odpowiednio 4,4 tys. i 4,6 tys. Zwiedziło je łącznie 4,5 mln osób (22,9% więcej niż w 2012 r.). Najwięcej zwiedzających (76,6%) odnotowano na wystawach krajowych, których zorganizowano 3,8 tys. Wystawy plenerowe, które stanowiły 4,4% wszystkich wystaw, zgromadziły 15,8% ogółu zwiedzających. Zorganizowano również 280 wystaw zagranicznych, które zwiedziło 584,5 tys. osób. Wystawy międzynarodowe, w liczbie 201, zgromadziły 475,6 tys. oglądających. Ponadto galerie i salony sztuki zorganizowały 88 wystaw poza granicami kraju.