Energia odnawialna zastąpi reaktor jądrowy?

Przeczytaj także: Co czeka światowy rynek energii?

Ekonomia przekreśla słońce?

Również fotowoltaika nie jest jeszcze na skalę przemysłową konkurencyjna dla paliw kopalnych. Na przeszkodzie szerszego niż w chwili obecnej wykorzystania w Polsce energii słonecznej stoi kilka czynników.

- Przede wszystkim brak wiedzy, czym jest współczesna energetyka słoneczna i jakie technologie są lub mogą być stosowane – twierdzi Dorota Chwieduk, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Energetyki Słonecznej PTES-ISES. – Po drugie, niezrozumienie faktu, że energetyka słoneczna w naszym kraju to w większości systemy energetyczne służące do wytwarzania energii na potrzeby indywidualne samych jej producentów. Po trzecie, bardzo słaba polityka wsparcia i promocji OZE. Mechanizmy wsparcia dopiero pojawiły się w zeszłym roku, są bardzo ograniczone, dotyczą obecnie kolektorów i nie są wystarczająco promowane.

Według autorów raportu, w Polsce ze słońca pochodzi tylko 0,001 proc. ogółu wyprodukowanej energii. W kilku innych krajach np. w Niemczech, jako elektrownie PV testowanych jest kilkanaście dużych systemów fotowoltaicznych, produkujących od kilkuset kW do kilku MW. Ale to na razie wyjątki możliwe tylko dzięki wysokim dotacjom. Przyznają to sami przedsiębiorcy działający w tym sektorze.

- Jeśli bierzemy pod uwagę koszt inwestycji bez dotacji w fotowoltaiczny system sieciowy, to okres zwrotu dla inwestora wyniesie 15-20 lat, pod warunkiem że spożytkuje całą wyprodukowaną energię w ciągu dnia. System z akumulatorami nie zwróci się nigdy, chyba że byłby zainstalowany w miejscu, gdzie nie ma sieci i cena jej doprowadzenia byłby porównywalna – przyznaje Marek Półtorak, dyrektor ds. marketingu i sprzedaży w firmie Eco Solar.

Dlatego energia elektryczna pozyskiwana ze słońca jest wykorzystywana przede wszystkim w małej skali. Służy głównie jako źródło ciepła poprzez instalacje kolektorów słonecznych ogrzewających powietrze lub wodę. W elektronice powszechnego użytku ogniwa fotowoltaiczne generujące od kilku miliwatów do kilku watów mocy zasilają zegarki, kalkulatory, zabawki, radia, przenośne telewizory itp. Systemy wolnostojące instalowane są w terenie, gdzie nie ma sieci do zasilania domków, stacji przekaźnikowych w systemach łączności bezprzewodowej (BTS-ów), instalacji gazowych (zawory, punkty pomiaru przepływu i ciśnienia), oświetlenia opartego na lampach z dookólnymi modułami słonecznymi w maszcie, z zaawansowanym mikroprocesorowym systemem sterowania. Systemy z podłączeniem do sieci opłacają się w miejscach, gdzie energia jest w 100 proc. zużywana za dnia (np. hale fabryczne).
Energia słoneczna ma natomiast przyszłość w motoryzacji w formie autonomicznych lub hybrydowych (solarno-wiatrowych) stacji do ładowania samochodów elektrycznych (choć na razie napęd elektryczny nie pozwala na rozwijanie wysokich prędkości w porównaniu z silnikami spalinowymi). Panele słoneczne stanowią niezależne źródło zasilania łodzi takich jak niemiecki katamaran oceaniczny Planet Solar, Turystyczny Solar z Politechniki Gdańskiej czy łódka Fiten Solar Team, skonstruowana przez gdyńskich inżynierów na potrzeby międzynarodowych regat. Kilka dni temu odbył się również pierwszy międzypaństwowy lot szwajcarskiego samolotu Solar Impulse zasilanego tylko energią ze słońca.