Kultura w Polsce w 2011 r.

Przeczytaj także: Kultura w Polsce w 2010 r.

Instytucje paramuzealne

Zgodnie z rekomendowaną przez UNESCO klasyfikacją Międzynarodowej Rady ds. Muzeów (ICOM - International Council of Museums) instytucjami paramuzealnymi są: ogrody zoologiczne, botaniczne, rezerwaty przyrody, parki narodowe i kulturowe oraz inne jednostki, tj. planetaria, miasteczka i centra nauki i techniki, a także niebędące muzeami ekspozycje stałe ukazujące osiągnięcia, odkrycia i ciekawostki z dziedziny historii, archeologii, kultury, przyrody, techniki itp.

W 2011 r. działały 94 instytucje paramuzealne, które swoją pieczą obejmowały 181,5 tys. eksponatów i okazów (najwięcej w ogrodach botanicznych – 103,0 tys.). Instytucje paramuzealne zorganizowały w sumie 485 wystaw, z których zdecydowana większość miała charakter wystaw czasowych. Z ogółu 12,6 mln zwiedzających, 17,7% stanowiła młodzież szkolna w zorganizowanych grupach. Dużą popularnością cieszyły się internetowe odwiedziny stron instytucji paramuzelanych – w ubiegłym roku odnotowano 6,7 mln takich odwiedzin.

Instytucje paramuzealne, podobnie jak muzea, oprócz możliwości zwiedzania, proponowały odbiorcom także inne formy aktywności, m.in. odczyty, prelekcje, spotkania, seanse filmowe, warsztaty, imprezy plenerowe, lekcje muzealne, imprezy cykliczne. W sumie zorganizowały 10,7 tys. tego typu imprez, w których wzięło udział 2,1 mln uczestników.
W ramach prowadzonej działalności wydawniczej instytucje paramuzealne wydały w 2011 r. łącznie 888 tytułów o łącznym nakładzie 643,1 tys. egzemplarzy. Działalność wydawnicza instytucji paramuzealnych związana była przede wszystkim z drukowaniem informatorów i folderów oraz plakatów – wydano 716 tytułów (80,6% ogółu tytułów) w nakładzie 466,8 tys. egzemplarzy (72,6% wszystkich nakładów).

W 2011 r. najwięcej instytucji paramuzealnych prowadziło działalność w województwie dolnośląskim (14), małopolskim i śląskim (po 10). Najmniej placówek tego typu działało w województwie opolskim, lubuskim i podlaskim.

Teatry i instytucje muzyczne

Działalność sceniczną w 2011 r. prowadziły 173 teatry i instytucje muzyczne posiadające własny stały zespół artystyczny (o 10 mniej niż w roku poprzednim), w tym 104 teatry dramatyczne i lalkowe, 25 teatrów muzycznych i 25 filharmonii. Coraz częściej teatry i instytucje muzyczne rezygnują z prowadzenia stałego zespołu.

Najwięcej teatrów i instytucji muzycznych działało w województwie mazowieckim - 37 (w 2010 r. - 41), śląskim - 19 (w 2010 r. - 20), dolnośląskim - 16 (w 2010 r. - 17) i małopolskim - 15 (w 2010 r. - 17). Najmniej teatrów i instytucji muzycznych prowadziło działalność artystyczną i sceniczną w województwie lubuskim, opolskim i podkarpackim - po 3 (tak jak w roku 2010).
W 2011 r. teatry i instytucje muzyczne wystawiły o 3,4% mniej przedstawień i koncertów niż rok wcześniej, czyli 53,6 tys. spektakli (w tym 32,6 tys. w stałych salach). Najwięcej przedstawień artystycznych wystawiły teatry dramatyczne (39,2%) i filharmonie (26,4%).

Frekwencja widzów i słuchaczy była również niższa w porównaniu z 2010 r. (o 5,1%) i wyniosła 10,9 mln osób. Biorąc pod uwagę liczbę widzów i słuchaczy przypadających na jedno przedstawienie i koncert, najwięcej osób uczestniczyło w przedstawieniach zorganizowanych przez zespoły pieśni i tańca – (784 osoby). Dużą popularnością cieszyły się również opery i operetki – odpowiednio: 584 i 363 widzów i słuchaczy na jedno przedstawienie. W teatrach dramatycznych jedno przedstawienie obejrzało średnio 181 osób, w lalkowych – 144, a w filharmoniach jeden koncert wysłuchało przeciętnie 180 osób.