Narodowy Rachunek Zdrowia 2010

Przeczytaj także: Narodowy Rachunek Zdrowia 2009

Strumienie wydatków na ochronę zdrowia od poszczególnych płatników trafiają do dostawców dóbr i usług medycznych (rys. 3), realizujących różne funkcje opieki zdrowotnej. I tak 96,5% nakładów przeznaczonych na szpitale stanowiły środki publiczne, zaś 3,5% stanowiły środki pochodzące ze źródeł prywatnych. W przypadku opieki ambulatoryjnej proporcje te wynosiły odpowiednio – 66,2% i 33,8%, natomiast dla praktyk stomatologicznych – 16,3% i 83,7%. W porównaniu z 2009 r., zwiększyły się nakłady trafiające do niemal wszystkich wyróżnianych w NRZ grup świadczeniodawców. Najbardziej znaczący wzrost odnotowano w przypadku szpitali (o 4%), natomiast największy (o 13,6%) – w grupie stacjonarnych zakładów opieki pielęgnacyjnej i długoterminowej. Nie zmieniła się natomiast struktura dostawców usług opieki zdrowotnej. Nadal największy udział w wydatkach miały szpitale – 35,4% (o 0,6 pkt. proc. więcej niż przed rokiem). Drugą co do wielkości pozycję w wydatkach wg dostawców stanowili świadczeniodawcy ambulatoryjni (29%). Natomiast udział grupy sprzedawców i innych dostawców dóbr medycznych (w tym leków) wynosił 26,1% i był mniejszy niż przed rokiem o 0,6 pkt. proc.

Obok wydatków bezpośrednich na ochronę zdrowia występuje grupa wydatków powiązanych z ochroną zdrowia. Należą do nich wydatki inwestycyjne3, a także nakłady polegające na dostarczaniu świadczeń pieniężnych, wydatki na kształcenie personelu medycznego oraz na badania i rozwój w ochronie zdrowia (tabl. 2).
W wydatkach powiązanych z ochroną zdrowia dominująca jest grupa nakładów na administrację i dostarczanie świadczeń pieniężnych (76,7%). Zalicza się do niej świadczenia pieniężne wypłacane poszczególnym osobom lub gospodarstwom domowym. Podstawowym kryterium przyznania tych świadczeń jest stan zdrowia danej osoby lub osoby będącej pod jej opieką.

Wydatki powiązane z ochroną zdrowia wyniosły w 2010 roku 46,4 mld zł, co stanowiło 3,28% PKB. Wydatki powiązane z ochroną zdrowia dodane do wydatków bieżących na ochronę zdrowia stanowią łącznie 138,5 mld zł czyli 9,8% PKB (10% PKB w 2009 r.).

PODSUMOWANIE

Analiza wyników Narodowego Rachunku Zdrowia z lat 2003 – 2010 wskazuje na systematyczny wzrost wydatków ogółem (bieżących wraz z inwestycyjnymi) na ochronę zdrowia, z zachowaniem podstawowej struktury podziału na wydatki publiczne i prywatne (odpowiednio: ok. 70% i 30%). Nieco szybsze średnioroczne tempo wzrostu odnotowano w grupie wydatków publicznych – 9,9%, zaś w grupie wydatków prywatnych wskaźnik ten wyniósł 8,3%. Zmiany w czasie przedstawiono na rysunkach 4 i 5.
Przyjęcie wspólnej metodologii sporządzania narodowych rachunków zdrowia przez Eurostat, OECD i WHO umożliwia porównania pomiędzy krajami.4 W tablicy 3 zestawiono dane o wydatkach na ochronę zdrowia w krajach OECD. Tablice z danymi z Narodowego Rachunku Zdrowia za 2010 r. przedstawione w trzech układach klasyfikacji ICHA zostaną opublikowane w wydawnictwie „Zdrowie i ochrona zdrowia w 2011 r.”, które ukaże się w listopadzie 2012.

Michał Koziński, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia GUS