Zarządzanie kryzysowe a imprezy masowe na Euro 2012

Przeczytaj także: Mecz piłkarski a bezpieczeństwo imprez masowych

Mówiąc o zadaniach rzeczowych, należy pamiętać iż proces zarządzania kryzysowego składa się z okresu stabilizacji oraz okresu realizacji. Przywołując powyżej zadania rzeczowe, mamy na myśli zadania związane z:

• zapobieganiem sytuacjom kryzysowym, polegającym na eliminacji lub redukcji prawdopodobieństwa ich wystąpienia oraz ich skutków. Działania te polegają na analizie zagrożeń, prognozowaniu, planowaniu zagospodarowania przestrzennego oraz panowaniu strategicznym. Jednakże często zapominamy, że działania te to proces ciągły i można by rzec kluczowy w całym systemie zarządzania kryzysowego, ponieważ jakikolwiek brak czy niedopatrzenie na tym etapie ma zazwyczaj tragiczne skutki;
• przygotowaniem się na wystąpienie sytuacji kryzysowej, polegającym na prognozowaniu potencjalnych zagrożeń oraz gromadzeniu maksymalnej ilości sił i środków niezbędnych w czasie zaistnienia kryzysu i do efektywnego działania/reagowania. Działania te obejmują opracowywanie planów zarządzania kryzysowego, planów operacyjnych, organizacji centrów zarządzania kryzysowego, systemów łączności, ostrzegania i alarmowania oraz tworzenie danych i szkolenia;
• reagowaniem mającym na celu opanowanie i zahamowanie rozwoju zjawisk kryzysowych, ograniczenie zniszczeń i pomocy poszkodowanym. Bardzo istotnym elementem, od którego zależy powodzenie tej fazy, jest komunikacja i obieg informacji. Na tym etapie uwidaczniają się wszelkie zaniedbania powstałe w poprzednich fazach zarządzania kryzysowego i jakiekolwiek braki w ocenie zagrożeń, przygotowania zabezpieczeń czy organizacji działań mają wpływ na eskalację strat;
• odbudową, których celem jest stabilizacja sytuacji i odtworzenie infrastruktury poprzez przywrócenie jej pierwotnego charakteru oraz jej umocnienie. Należy pamiętać, że faza ta rozpoczyna się już w końcowej fazie reagowania.

Istotą całego sytemu zarządzania kryzysowego jest także to, że poszczególne fazy mogą przebiegać równolegle, a granica między nimi jest elastyczna. I tak każdorazowo po wystąpieniu zdarzenia, w fazie odbudowy, wyciągane są wnioski, na podstawie których powinno następować usprawnianie organizacji działań zapobiegawczych i wzmocnienie zabezpieczeń. W tym momencie występuje sprzężenie zwrotne i rozpoczęcie fazy zapobiegania, co potwierdza ciągłość procesu zarządzania kryzysowego. Warto przy tym zwrócić uwagę, że zarządzanie kryzysowe w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa publicznego powinno być procesem następujących po sobie i wzajemnie powiązanych działań. Decydująca część zadań musi być realizowana w okresie prewencji (czyli większość czynności powinna mieć charakter przygotowawczy), nie zaś podczas kryzysu (kiedy czynności mają już tylko i wyłącznie charakter wykonawczy). Właściwe przygotowanie się, w tym przypadku do imprez masowych, pozwoli na uniknięcie kryzysu lub znaczne zminimalizowanie jego skutków i powstałych strat.

Model systemu zarządzania kryzysowego (tzn. organizację i realizację zadań) w Polsce kształtują regulacje prawne zawarte w ustawie o zarządzaniu kryzysowym, a mające zapewnić bezpieczeństwo publiczne w kraju. W myśl przywołanej ustawy to organy administracji państwowej i samorządowej są odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Elementami w systemie zarządzania kryzysowego są z jednej strony podmioty ratownicze, takie jak: straż pożarna, medyczne zespoły ratownicze, policja i straż miejska, z drugiej zaś strony władze administracji publicznej: wójtowie, starości, wojewodowie oraz ministrowie i premier. Nie należy zapominać o bardzo istotnych podmiotach uczestniczących w zarządzaniu kryzysowym, którymi są Sił Zbrojne, a także prywatni przedsiębiorcy i organizacje pozarządowe.

To właśnie organy administracji państwowej i samorządowej mają za zadanie skupienie działań służb, tj. policji, wojska, straży pożarnej oraz instytucji publicznych i prywatnych, a także ludności do efektywnego działania, planowanie, organizowanie, motywowanie oraz kontrolowanie konkretnych działań w trakcie wystąpienia sytuacji kryzysowej.