Zarządzanie strategiczne: Pierścionek Strategii

Przeczytaj także: Elementy zarządzania strategicznego

Pierścionek Strategii to koncepcja-parasol, która zbiera i porządkuje wszystkie fikuśne wymyślanki biznesowych guru. Pierścionek Strategii pozwoli ci działać racjonalnie i w sposób przemyślany. Korzystając z niego podczas spotkań i kreatywnych sesji strategicznych, pokażesz że wiesz co robisz i że warto ci płacić dokładnie tyle ile wynosi twoja pensja.

Oto i on – Pierścionek Strategii.

Strategia przedsiębiorstwa to zbiór przedsięwzięć (inwestycji, projektów) podejmowanych przez firmy, by dostosować się do zmieniającej się sytuacji w otoczeniu biznesowym. Przedsięwzięcia te powinny być zgodne z celami firmy, jej zasobami i umiejętnościami, a także powinny brać pod uwagę wymagania otoczenia oraz perspektywę zmian.

Udana strategia firmy w każdym momencie istnienia firmy powinna składać się z czterech strategii cząstkowych, które określają działania firmy na czterech poziomach: wewnętrznym, rynkowym, organizacyjnym, sieciowym. Możliwe jest, że na którymś z wyższych poziomów (sieciowy, organizacyjny) firma nie potrzebuje strategii – jeśli działa w ograniczonym geograficznie obszarze, wtedy nie potrzebuje ani partnerów sieciowych, ani zabaw z prawną formą działalności.

Podstawą strategii na pierwszym poziomie – poziomie wewnętrznym strategii – jest konkurencyjna pozycja przedsiębiorstwa określana przez jego zasoby i umiejętności. W zależności od sposobu ich oznaczania i rozwijania używa się nazw kluczowe kompetencje, zdolności wyróżniające firmę, kwalifikacje rdzeniowe firmy (core competence), umiejętności zarządzania wiedzą, firma ucząca się i jeszcze wiele, wiele innych terminów. Ten poziom strategii nazywamy poziomem funkcjonalnym (poziomem zarządzania jakością poszczególnych funkcji firmy) i wyróżniamy w nim strategie zarządzania finansami firmy, rozwoju kadr, organizacji produkcji, logistyki (w tym zaopatrzenia i sprzedaży), organizacji badań.

Drugi obszar decyzji strategicznych dotyczy tempa, kierunków oraz zakresu wzrostu przedsiębiorstwa. Każdy zarząd zastanawia się czy zwiększyć udział w poszczególnych rynkach produktowych i geograficznych (jeśli tak, to na ile rynków, na jakie rynki, w jakiej skali, w jakim czasie, jaką metodą). Decyzje te wpływają na strukturę produktowo-rynkową (produkty/usługi, klienci) działalności firmy. Ten poziom strategii to poziom konkurencji (Strategicznych Jednostek Biznesu) i wyróżniamy w nim strategie rynkowe korzystające z marketingowej koncepcji produktu oraz koncepcji segmentacji odbiorców (ignorowanie konkurencji, eliminowanie konkurencji, ograniczanie konkurencji, otwarta walka konkurencyjna) i strategie zasobowe (czy firma stawia na rozwój istniejących konkurencyjnych umiejętności, czy też na kreowanie nowych konkurencyjnych umiejętności).

Trzeci poziom zarządzania strategicznego dotyczy kształtowania struktur i systemów przedsiębiorstwa, co faktycznie przekłada się na zarządzanie strukturą kosztów i powtarzalne uzyskiwanie określonego poziomu przychodów i zysków. Struktury firmowe powinny umożliwiać optymalne korzystanie i rozwijanie zasobów i umiejętności firmy, wzmacniać wzrost rynkowy lub utrzymywać pożądaną pozycję na rynku (zwłaszcza umożliwiać pomiar i kontrolę realizacji strategii), dawać możliwość wpływu na wybrane elementy otoczenia biznesowego firmy. Ten poziom strategii nazywamy poziomem korporacji i wyróżniamy w nim strategie specjalizacji, dywersyfikacji i umiędzynarodowienia (geograficznej ekspansji – w tym zakupu lokalnych firm oraz outsourcingu).

Zanim przejdziemy do poziomu czwartego, uporządkujmy właśnie poznane trzy poziomy. Poziom pierwszy można podsumować pytaniami „jak realizujemy podstawowe funkcje firmy” i „którą funkcję realizujemy znakomicie”. Drugi poziom to pytania „co oferujemy klientom” i „jak sobie radzimy w stosunku do konkurentów”. Trzeci poziom to pytania „jak możemy zwiększyć pożądany efekt”. Przykładając te trzy poziomy do konkretnego przykładu firmy np. McDonald’s, mamy: poziom pierwszy to jakość kanapek i czystość lokali, poziom drugi to atmosfera radości i dzieciństwa, poziom trzeci to tworzenie sieci lokalów na zasadzie franczyzy.