Indeks biznesu PKPP Lewiatan IV 2009

Przeczytaj także: Indeks biznesu PKPP Lewiatan III 2009

Indeks Biznesu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju, obliczanym i publikowanym miesięcznie od początku 2003 r. Powstaje na podstawie prognoz czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę na bieżący kwartał, półrocze i cały rok. Liczony jest w skali 100-punktowej, w której 50 odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 3-3,5 % PKB rocznie.

Indeks kwartalny, półroczny i roczny

Indeks Biznesu PKPP Lewiatan w kwietniu spadł w drugim kwartale o cztery punkty w porównaniu z ostatnim notowaniem pierwszego kwartału, z 40 do 36 pkt., natomiast indeks roczny zmalał tylko o dwa punkty do 38 pkt. Tym razem indeks roczny jest powyżej kwartalnego o dwa punkty, co oznaczałoby, że dno spowolnienia gospodarczego powinno przypaść na drugi kwartał tego roku. Wyższy indeks półroczny od aktualnego kwartalnego oznacza pogorszenie koniunktury między pierwszym a drugim kwartałem. Indeks zniżkuje od początku roku, a właściwie od połowy ub. roku i obecnie osiągnął najniższe dotąd notowania roczne. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu maleje już od pół roku, chociaż w ostatnich kilku miesiącach w coraz wolniejszym tempie, drugi miesiąc utrzymuje się ujemna dynamika sprzedaży detalicznej, ale ujemna dynamika eksportu wręcz przybiera na sile od czterech miesięcy. Na szczęście jeszcze szybciej maleje import, co neutralizuje negatywny wpływ eksportu na tempo na wzrost PKB. Stan gospodarki w drugim kwartale będzie się nadal pogarszał, lecz już w coraz wolniejszym tempie, poprawa nastąpi najwcześniej w trzecim kwartale. Niestety z powodu spadku produkcji i sprzedaży szybko rośnie bezrobocie, gdyż firmy odpowiednio redukują zatrudnienie oraz ograniczają inwestycje. Zdaniem PKPP Lewiatan może to dalej pogłębić spadkową tendencję popytu krajowego, a zwłaszcza spowodować ograniczenie wydatków konsumpcyjnych, które dotąd stanowiły główną dźwignię wzrostu. Poprawa salda handlu zagranicznego i sygnały o wyczerpujących się zapasach firm to jedyne wskaźniki tego, że negatywna dynamika ulegnie wkrótce zahamowaniu.

Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)

Indeks popytu uległ redukcji o kolejne pięć punktów w notowaniu na drugi kwartał, schodząc do 27 pkt. w porównaniu z ostatnim notowaniem dla pierwszego kwartału (32 pkt). Indeks roczny spadł o trzy punkty i zrównał się z indeksem kwartalnym. Jest to historycznie najniższe notowanie indeksu popytu, co wskazuje na wagę tego czynnika w pogarszaniu koniunktury. Wszystkie komponenty globalnego popytu wykazują nadal tendencje spadkowe. Jednak spadek sprzedaży przemysłu jest zdecydowanie mniejszy niż w poprzednich miesiącach, co w połączeniu z sygnałem, że przedsiębiorstwa zaczynają odczuwać braki w zapasach oznacza prawdopodobnie zbyt drastyczną redukcję produkcji i należy oczekiwać powrotu dodatniej dynamiki w najbliższych miesiącach. Również zarejestrowana po raz pierwszy od ośmiu lat ujemna dynamika sprzedaży detalicznej była w marcu mniejsza niż w lutym. Najwyraźniej maleje konsumpcja, bo od dwóch miesięcy mamy spadek zatrudnienia przy znacznym spowolnieniu dynamiki płac. W rezultacie realny fundusz płac prawie nie rośnie. Rosnącą tendencję spadkową wykazuje nadal eksport. Z pewnością słaby złoty pomaga eksporterom i ogranicza dynamikę importu, co w efekcie może dać dodatni wpływ eksportu netto na dynamikę PKB. „Inwestycje krajowe uległy zupełnemu zahamowaniu i jedyna nadzieja w przyspieszeniu absorpcji środków unijnych, jednak i tu mogą pojawić się problemy z restrykcjami wprowadzonymi przez banki przy udzielaniu kredytu” - zauważa Stanisław Kubielas. Na absorpcję środków unijnych może mieć negatywny wpływ też niski popyt.