Indeks biznesu PKPP Lewiatan X 2008

Przeczytaj także: Indeks biznesu PKPP Lewiatan IX 2008

Indeks Biznesu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju, obliczanym i publikowanym miesięcznie od początku 2003 r. Powstaje na podstawie prognoz czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę na bieżący kwartał, półrocze i cały rok. Liczony jest w skali 100-punktowej, w której 50 odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 3,5 % PKB rocznie.

Indeks kwartalny, półroczny i roczny

Indeks Biznesu PKPP Lewiatan stracił w październiku siedem punktów w notowaniu kwartalnym, schodząc do poziomu 58 pkt. i w ten sposób po raz pierwszy od dwóch lat znalazł się poniżej indeksu rocznego, który tym razem stracił tylko dwa punkty, obniżając się do 61 pkt. Oczekuje się wyraźnego spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego w czwartym kwartale, co może obniżyć tempo wzrostu do poziomu sprzed dwóch lat, gdyby ta spadkowa tendencja utrzymała się w przyszłym roku. Na razie roczny indeks ciągle jeszcze pozwala liczyć na uzyskanie rocznego tempa wzrostu gospodarczego powyżej 5 proc., głównie dzięki dobrej pierwszej połowie roku.

Największe spadki dotknęły indeksy popytu, przy niewielkim korektach indeksu makroekonomicznego i indeksu finansów. Wydaje się, że fundamenty makroekonomiczne gospodarki i kondycja finansowa przedsiębiorstw pozostają silne, a światowy kryzys finansowy odczujemy przede wszystkim poprzez zahamowanie dynamiki popytu krajowego i zagranicznego. Stagnacja czy nawet recesja u naszych partnerów handlowych wpłynie na ograniczenie eksportu, a zawirowania na rynkach finansowych paraliżują rynek międzybankowy, co grozi załamaniem podaży kredytu, a dalej ograniczeniem wydatków inwestycyjnych przedsiębiorstw i konsumpcji gospodarstw domowych. W konsekwencji światowego kryzysu finansowego gospodarce grozi przede wszystkim załamanie popytu, który napędzał dobrą koniunkturę przez ostatnie dwa lata.

Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)

Indeks kwartalny popytu stracił aż jedenaście punktów spadając z 74 do 63 pkt., a w ciągu dwóch ostatnich miesięcy odnotował rekordową stratę łącznie 20 punktów. Chociaż sprzedaż detaliczna utrzymuje się jeszcze na przyzwoitym poziomie, a fundusz płac nadal silnie rośnie, podobnie jak eksport, to rosną też zapasy i maleje portfel zamówień, a przedsiębiorstwa ograniczają produkcję spodziewając się spowolnienia dynamiki popytu w najbliższym okresie. Maleje więc dynamika produkcji sprzedanej przemysłu. Jednocześnie wydaje się, że powoli kończy się boom budowlany, bo ceny mieszkań przestały rosnąć, a banki szykują się do poważnego zaostrzenia kryteriów udzielania kredytu hipotecznego. Na skutek narastającego kryzysu i awersji do ryzyka na rykach finansowych można się spodziewać, że ograniczenia kredytowe dotkną nie tylko kredyty hipoteczne, ale także konsumpcyjne i inwestycyjne przedsiębiorstw, co w efekcie istotnie wpłynie na ograniczenie dynamiki popytu krajowego. To z kolei efektem niejako drugiej rundy wyhamuje dynamikę produkcji i zatrudnienia, a dalej płac i funduszu płac, czyli jeszcze bardziej ograniczy popyt wewnętrzny. Na utrzymanie dotychczasowej dynamiki eksportu też nie można liczyć wobec pogłębiającej się stagnacji w gospodarce światowej. W końcu, jako bezpośredni skutek kryzysu na międzynarodowych rynkach finansowych, należy oczekiwać zahamowania napływu inwestycji zagranicznych do kraju.