Czy szkoły zdały egzamin ze zdalnego nauczania?

Przeczytaj także: Jak nam poszło nauczanie zdalne? 1/2 uczniów woli tradycyjną szkołę

Trudne początki

Decyzję o zamknięciu polskich szkół podjęto tak szybko, że właściwie nie było żadnej mowy o jakimkolwiek przygotowaniu się do nauczania zdalnego. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie oraz ich rodzice zostali z dnia na dzień postawieni przed koniecznością sprostania zupełnie nowemu wyzwaniu.

Z sondażu, który NEXERA zrealizowała krótko po uruchomieniu zdalnej szkoły, wyraźnie wynika, że nie wszyscy nadążali za tempem wprowadzanych zmian. Co dziesiąty rodzic (12%) uważał, że dzieci nie miały zorganizowanych lekcji w trybie zdalnym, a blisko połowa ankietowanych (45%) wskazywała, że za pośrednictwem internetu odbywała się tylko część zajęć. Tylko 39% rodziców zadeklarowało, że ich dzieci mają prowadzone lekcje online ze wszystkich przedmiotów szkolnych.

Jak przyznawali badani, jedną z głównych barier dla nowego trybu nauki był brak dostępu do szybkiego i stabilnego internetu wśród części uczniów, który zdaniem 89% respondentów jest podstawowym narzędziem w nauce online. Jednocześnie, aż 90% rodziców zauważa, że niektórzy uczniowie mogą nie mieć dostępu do takiego łącza.

Narzędzia do nauki online

Przeniesienie edukacji do świata cyfrowego wymagało zastosowania nowych narzędzi pozwalających na naukę na odległość. Uczestnicy badania NEXERY na temat nauki online, jako najczęściej wykorzystywane narzędzie wskazywali platformy webinarowe lub e-learningowe, do których szkoła posiada dostęp. Takiej odpowiedzi udzieliła niemal połowa z nich (45%). Często wykorzystywane były także media społecznościowe (Facebook, Messenger, Youtube) oraz programy do komunikacji i telekonferencji (np. Skype, Microsoft Teams, Google Hangout), wskazywane odpowiednio przez 38% i 35% respondentów. Natomiast według co piątego rodzica (21%) zajęcia online odbywają się za pomocą internetowych serwisów edukacyjnych.

- Na co dzień zarówno nauczyciele, jak i uczniowie naszej szkoły korzystają z internetu, a lekcje prowadzone są z wykorzystaniem różnorodnych platform edukacyjnych, takich jak: scholaris.pl, instaling.pl, e-podreczniki.pl, a także z aplikacji: learningapps.pl, instaling.pl oraz z zasobów słowników i encyklopedii internetowych. Podczas prowadzenia zajęć online nauczyciele korzystają głównie z portalu Facebook, komunikatora Messenger oraz z poczty elektronicznej. Problemem, z którym spotykamy się prowadząc nauczanie zdalne jest brak wystarczającej liczby sprzętu, zwłaszcza w rodzinach wielodzietnych, gdzie do dyspozycji dzieci jest tylko jeden komputer. Kilku uczniów z naszej szkoły natomiast nie ma w ogóle dostępu do komputera w domu. Barierą jest również dostęp do internetu, który na wsiach jest nadal ograniczony – komentuje Sławomir Staciwa, dyrektor Szkoły Podstawowej w Górnikach, w powiecie koneckim, w Regionie Świętokrzyskim.

Rola internetu w szkole według nauczycieli

Nauczyciele z Regionów NEXERY pytani o miejsce, w którym powinien być dostęp do szybkiego internetu, najliczniej (86%) wymieniają szkoły. Ta odpowiedź była wskazywana częściej niż dom (69%) czy urząd (61%). Jednocześnie, co trzeci z nich (34%) twierdzi, że szkoła, w której pracuje, ma w planach zwiększenie prędkości wykorzystywanego łącza.

Wśród najważniejszych zalet dostępu do szybkiego i stabilnego dostępu do sieci niemal połowa nauczycieli (48%) wymienia możliwość uczestniczenia w przeznaczonych dla nich szkoleniach online, co pozwoli im na poszerzanie swoich kompetencji.

Równie istotna jest dla nich możliwość uatrakcyjnienia prowadzonych zajęć. Zdaniem 46% ankietowanych szybki internet jest szczególnie pomocny przy prezentowaniu materiałów edukacyjnych zamieszczanych w serwisie YouTube podczas lekcji.

Czy nauka online zostanie z nami na stałe?

Jak pokazały wyniki przeprowadzonego przez NEXERĘ sondażu, aż 54% rodziców przyznało, że ich dziecko codziennie lub prawie codziennie wykorzystuje internet do samodzielnej nauki niezależnie od epidemii koronawirusa. Czterech na dziesięciu badanych (43%) jest zdania, że polscy uczniowie są gotowi na naukę online. Nieco mniej optymistycznie oceniani są pod tym kątem nauczyciele oraz szkoły - analogicznie 35%
i 28% badanych uważa, że są oni przygotowani na to, aby prowadzić zdalne nauczanie. Jednocześnie ankietowani uważają, że dzieci powinny mieć więcej zajęć, które pokażą im jak poszerzać swoją wiedzę za pomocą internetu – takiego zdania jest 75% pytanych.

- Nasza szkoła od niedawna posiada dostęp do szybkiego internetu. Do każdej klasy zakupiony został też komputer, a niektóre sale są wyposażone w projektory i tablice interaktywne. Od niespełna roku wykorzystujemy także e-dziennik Librus. Niektórzy nauczyciele potrzebują też szkoleń w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych, które pozwolą im sprawniej posługiwać się nowymi narzędziami. Brakuje też doświadczenia w prowadzeniu zdalnego nauczania, zarówno ze strony nauczycieli, jak i rodziców i uczniów. Podczas nauczania przez internet kadra pedagogiczna najczęściej korzysta z takich narzędzi jak: e-dziennik, platforma edukacyjna: e-podręczniki, media społecznościowe, komunikatory typu Messenger. Problematyczną kwestią jest brak sprzętu wśród uczniów i brak dostępu do szybkiego internetu w ich domach. Większość rodzin posiada jedynie internet mobilny, a w czasie intensywnej pracy zdalnej często występuje przeciążenie sieci – mówi Ewa Ostrowska, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Janowcu Kościelnym w Regionie Warmii i Mazur.

Nota metodologiczna:
Sondaż NEXERY - badanie zostało zrealizowane przez InsightOut Lab na zlecenie operatora telekomunikacyjnego firmę NEXERA. W celu zebrania wywiadów wykorzystano metodę CAWI (Computer Assisted Web Interview) na panelu Ariadna. Badanie przeprowadzono między 27 a 30 marca 2020 r. na grupie 2098 osób.