Przestajemy myśleć o emigracji zarobkowej?

Przeczytaj także: Emigracja zarobkowa: kierunek północ?

Jak wynika z danych przedstawionych przez Work Service, emigracja zarobkowa to opcja rozważana obecnie przez 8,6% aktywnych lub potencjalnie aktywnych uczestników polskiego rynku pracy. Jest to nie tylko wynik o 3,2 pp.niższy od uzyskanego w poprzedniej edycji raportu, ale również najniższy wynik, z jakim mieliśmy do czynienia w całej historii tego badania. Ponad 30% respondentów deklaruje, że w razie emigracji zarobkowej zdecydowanie zabrałoby swoją rodzinę. Jeszcze przed sześcioma miesiącami takiego wskazania dokonywał zaledwie co piąty Polak (18,8% ). Co interesujące, dość spora grupa ankietowanych (37,1%) wskazuje, że o pracy zagranicą myśli jedynie w kontekście krótkiego, maksymalnie 3-miesięcznego wyjazdu.

Po raz pierwszy w historii naszych badań odsetek Polaków, którzy rozważają emigrację zarobkową, osiągnął jednocyfrową wartość. Z kolei niemal 1/5 potencjalnych emigrantów chciałaby wyjechać na stałe. Jest to wynik o 4,5 pp. niższy niż w poprzedniej edycji naszego badania. To oznacza, że poza malejącą pulą osób myślących o wyjazdach za granicę, rośnie również udział tych, którzy planują takie działanie krótkoterminowo. – mówi Maciej Witucki, Prezes Zarządu Work Service S.A. – Niewątpliwie zawdzięczamy to poprawiającej się sytuacji na naszym rynku pracy. Coraz lepsze warunki zatrudnienia już nie tylko wpływają na spadek zainteresowania wyjazdem zarobkowym, ale również przekładają się na wzrost odsetka Polaków, którzy odrzucają plany migracyjne¬. Obecnie jest to nieco ponad 90% badanych – dodaje Witucki.

Aktualnie jedynie 3% Polaków rozważa emigrację na Wyspy Brytyjskie. Najpopularniejszym kierunkiem wyjazdów, z wynikiem 23,3%, niezmiennie pozostają Niemcy. W pierwszej trójce wyboru polskich emigrantów znalazły się również Norwegia (15,6%) i niespodziewanie po raz pierwszy Szwecja (14,7%). Z drugiego na czwarte miejsce w ciągu ostatnich sześciu miesięcy spadła Holandia, co naturalnie wynika z sezonowej zmiany po zakończeniu okresu letniego.

W porównaniu do poprzednich edycji badania nastąpiła znacząca zmiana głównych kierunków potencjalnej emigracji. Przede wszystkim wyjazdy do Wielkiej Brytanii stały się passé. Jeszcze dwa lata temu, jesienią 2016 r. odsetek osób rozważających wyjazd do Zjednoczonego Królestwa i do Niemiec był niemal identyczny. Obecnie zainteresowanie wyjazdem na Wyspy Brytyjskie spadło do zaledwie 3%. Jest to zrozumiałe biorąc pod uwagę podwyższoną niepewność odnośnie możliwości legalnej pracy w Wielkiej Brytanii po zbliżającym się Brexicie – zaznacza Wiktor Wojciechowski, Wiceprzewodniczący Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich.

Priorytetem rodzina i wysokość dochodu

Według raportu Work Service niemal 7 na 10 Polaków decyduje się na emigrację w celu podjęcia pracy, jak i we wcześniejszych edycjach, ze względu na wysokość zarobków. W drugiej kolejności wyjazd rodaków za granicę spowodowany jest ex aequo lepszymi perspektywami rozwoju zawodowego i wyższym standardem życia (32%). Najwyższy wynik w historii badań zanotowały warunki socjalne w innych krajach, wskazywane przez 31% Polaków. Dla niemal jednej czwartej ankietowanych powodem do emigracji jest korzystniejszy system podatkowy, bardziej przyjazna administracja publiczna i możliwość podróżowania. Co ciekawe, jedynie 14% badanych zamierza wyjechać za granicę z powodu braku odpowiedniej pracy w Polsce. Jest to wynik o 10 pp. niższy niż przed rokiem.

Głównymi barierami Polaków przed emigracją niezmiennie pozostają przywiązanie do rodziny i przyjaciół (65%) oraz atrakcyjna praca w miejscu zamieszkania (38%). Warto także zauważyć, że dwa razy częściej niż w poprzedniej edycji badania ankietowani wskazywali na zbyt duże różnice kulturowe i mentalność ludzi za granicą (18%). Dodatkowo w ciągu ostatnich sześciu miesięcy o 7 pp. wzrósł odsetek badanych, którzy przyznali się, że nie podejmują decyzji o pracy poza krajem, ponieważ uważają, że Polacy są tam źle traktowani.

Profil polskiego emigranta

Co ciekawe, najchętniej pracować za granicę wyjechaliby już nie najmłodsi, a osoby między 35, a 60 rokiem życia (55%). Wśród Polaków planujących emigrację nawet 82% ma pracę, z czego 49% jest zatrudnionych na pełnym etacie. Co ważne, nawet o 16 pp., do 31%, wśród potencjalnych emigrantów wzrósł udział osób z wyższym wykształceniem. Jeśli chodzi o miejsce zamieszkania potencjalnych emigrantów, na mapie Polski wyraźnie wyróżniają się dwa regiony – centralny pod względem zdecydowanie największego udziału osób zainteresowanych emigracją (31%) i południowo-zachodni, w którym jedynie 8% badanych rozważa pracę za granicą. Podobnie jak w poprzedniej edycji badania najczęściej o emigracji zarobkowej myślą Polacy mieszkający na wsi i w miastach do 100 tys. mieszkańców (68%).

Istotna zmiana zachodzi z punktu widzenia poziomu wykształcenia – dotychczas przeważały osoby z wykształceniem podstawowym – teraz największy udział mają osoby z wyższym wykształceniem. To z pewnością martwi, bo są to pracownicy z doświadczeniem i dalszym potencjałem. To oni w głównej mierze kierują się perspektywami rozwoju zawodowego, miejsc pracy z wysoką kulturą innowacji – mówi Arkadiusz Pączka, Zastępca Dyrektora Generalnego, Pracodawcy RP.

Metodologia badania:
Dane prezentowane w ramach raportu Migracje Zarobkowe Polaków zostały przygotowane i opracowane na zlecenie Work Service S.A. przez instytut badawczy Kantar Millward Brown S.A. Badanie zostało zrealizowane w okresie 19-23 września 2018 r. Badanie zrealizowano na próbie N=593 osób pracujących, bezrobotnych, uczących się oraz przebywających na urlopach macierzyńskich i wychowawczych. Próbę dobrano z ogólnopolskiej reprezentatywnej próby dorosłych Polaków N=1000 (zgodnej ze strukturą populacji pod względem płci, wieku, wykształcenia oraz klasy wielkości i województwa miejsca zamieszkania). Wykluczono z niej osoby będące poza rynkiem pracy: emerytów, rencistów oraz osoby zajmujące się domem. Wyniki poddano procedurze ważenia na podstawie struktury zmiennych rekrutacyjnych wg danych GUS. Dokładność wyników zależy o liczebności analizowanej grupy i odsetka odpowiedzi. Maksymalny błąd pomiaru dla całej próby N=593 to +/- 4,1%. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych w ramach projektu CATIBUS.