Życiowo-coachingowe inspiracje literackie

Przeczytaj także: Psychologia w coachingu

Gdy nigdzie nie możemy zagrzać miejsca…

Dean Moriarty to główna postać powieści Jacka Kerouaca „W drodze”. Moriarty to przedstawiciel pokolenia młodych straceńców, przemierzających Stany Zjednoczone w pogoni za doznaniami, w ciągłej walce z szarzyzną powszedniej egzystencji, w poszukiwaniu sensu życia. Fanatyk prawdziwej wolności jednostki, abnegat z filozoficznym uzasadnieniem, czytelnik Longfellowa i Prousta. Podróżuje po całych Stanach autobusem, samochodem osobowym motocyklem i na platformie ciężarówki.

Dzieciństwo Moriarty'ego było nielekkie: ojciec pijak i lump, kształtujący niezbyt budujące wzory życiowe. Lata samodzielnej młodości wypełniały m.in. kradzieże samochodów i pobyty w zakładach poprawczych.

Dean chętnie spędza czas w barach i salach bilardowych, romansuje z dziewczyną o imieniu Camille, choć jest już żonaty z Marylou, ale i tak nie przepuszcza żadnej napotkanej i chętnej dziewczynie. W końcu Moriarty żeni się z Camille i zostaje ojcem uroczej dziewczynki. Ale kiedy pewnego dnia widzi wystawionego na sprzedaż Hudsona, rocznik ‘49, rzuca wszystko, kupuje ten samochód i znów rusza w drogę przed siebie.

Znów też jest z Marylou, tym razem jednak w wolnym związku. Gdy po jakimś czasie ucieka od niego Marylou, Dean powraca do Camille i córki, ale niepokój, marihuana i wizja drogi nie pozwalają się ustatkować na dłużej. Obdarty, z workiem mieszczącym jego dobytek wędrowca, szykuje się do kolejnej podróży przed siebie. Wciąż w naiwnym przekonaniu, że za kolejnym zakrętem znajdzie w końcu swój cel. Jakikolwiek by on nie był.

Gdy obecne otoczenie nie zaspakaja naszych potrzeb…

Antek to tytułowy bohater opowiadania Bolesława Prusa. Jest to chłopiec urodzony w ubogiej rodzinie we wsi. Od dzieciństwa jest przyzwyczajony do pracy – zajmuje się wypasem świń. Jednak pasją Antka nie są śmiesznie kwiczące zwierzęta. Fascynują go wiatraki, a szerzej – technika i maszyny. Od chwili skonstruowania z drewna modelu wiatraka odkrywa w sobie pasję budowniczego: tworzy miniaturowe drewniane wiatraki, drabiny, studnie i chałupy. Zdolności Antka skłaniają rodziców do oddania go na naukę do szkoły gminnej, w której uczy się początków czytania, pisania i odporności na kary cielesne. Po pogorszeniu się sytuacji materialnej – na skutek śmierci ojca – Antek trafia do pracy u kowala. Dzięki swojemu talentowi szybko opanowuje sztukę kowalską, co wzbudza oczywistą zazdrość. Kowal odsuwa go zatem od pracy w kuźni do zajmowania się gospodarstwem. Jednak w końcu bieda wygania Antka w świat, by szukać godziwego zarobku i nauki jakiej na wsi nie mógł znaleźć.

Historia Antka to nie tylko opis punktu startu do kariery. To także opis sytuacji, w której pracownik nie wykorzystuje pełni swoich zdolności, w której jego inwencja jest tłamszona przez przełożonych zazdrosnych o własną karierę. Czasem diametralna zmiana jest jedynym rozwiązaniem – przy czym w roku 2011 nie musi ona oznaczać fizycznego przeniesienia się do innego miasta czy kraju, a jedynie zmianę branży lub stylu pracy.

Gdy mamy wspaniały cel, ale okazuje się on bezwartościowy…

Stanisław Wokulski to bohater książki „Lalka” Bolesława Prusa. Wokulski kiedyś miał marzenia o ambitnej pracy naukowej, rozpoczętych studiach i badaniach na Syberii, ale porzucił je w gonitwie za pieniędzmi. Pewnego dnia los sprawił mu niespodziankę – nadał sens jego dotychczasowym dążeniom do zamożności. Wokulski spotkał bowiem i żarliwie pokochał pannę Izabelę Łęcką. Od tej chwili Wokulski podejmuje wiele działań, mających go zbliżyć do rodziny Łęckich i Izabeli: grywa z ojcem Łęckim w pikietę i pozwala mu wygrywać drobne sumy, wykupuje zastawione przez szlachcica srebra i weksle Łęckiego. W celu polepszenia kondycji materialnej Łęckich kupuje nawet (anonimowo i przez podstawionych licytantów) ich kamienicę, grubo przepłacając jej faktyczną wartość.

Zauroczenie to kończy się boleśnie, gdy z rozmowy Izabeli i Starskiego – jednego z jej znajomych – prowadzonej w pociągu w obecności Wokulskiego (prowadzonej po angielsku, ale Wokulski już dawno opanował ten język), dowiaduje się on o niedawnych poufałościach erotycznych obojga kuzynów i uświadamia sobie prawdę o swojej beznadziejnej miłości. Zniechęcony do wszelkich działań, wycofuje się ze spółki handlowej, sprzedaje sklep i znika.

Dalsze jego losy pozostają wielką niewiadomą. Dzięki posiadanemu, wciąż znacznemu majątkowi, Wokulski ma wolność dalszego wyboru. Może się poddać całkowicie i popełnić samobójstwo. Może udać w podróż po świecie, Może też – oczyszczony z pospolitych namiętności – wrócić do swoich dawnych pasji naukowych i nawiązać współpracę z naukowcem, profesorem Geistem. Przeszłość nie ogranicza go.




Więcej życiowych, karierowych i miłosnych inspiracji znajdziesz w książce „1600 postaci literackich” Andrzeja Z. Makowieckiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011).