Innowacje w firmie: co je powstrzymuje, a co pobudza?

Przeczytaj także: Rozwój korporacji: kluczowe aspekty

Sam wybór sposobu reagowania często jest bardziej racjonalizowany niż racjonalny, gdyż obawy, lęki i niezdecydowanie wywierają zwykle większy wpływ niż obiektywizm i odwaga. Jak powiedział Pablo Picasso: „Każdy akt tworzenia jest najpierw aktem destrukcji”. Takie postrzeganie spraw często odbija się w firmach zniekształconym echem, pod płaszczykiem rzekomego zdrowego rozsądku, na zasadzie: „Jeśli coś nie jest zepsute, to nie należy tego naprawiać”. W rezultacie wiele możliwości innowacyjnych pozostaje niezbadanych. Jack Welch, były prezes General Electric, regularnie stosował bardziej radykalne i odważniejsze podejście: „Lepiej, żebyśmy sami coś zepsuli, zanim zrobi to za nas ktoś inny”. Może dodajmy do tego: „Ale niszczmy inteligentnie i z właściwych powodów”.

Oto najważniejsze przyczyny organizacyjne, które wpływają na gotowość – lub brak gotowości – firmy do innowacji:

Kultura organizacyjna oraz to, do jakiego stopnia firma reprezentuje tradycyjny, mało elastyczny i biurokratyczny styl, a do jakiego stopnia jest elastyczna, zdolna do dostosowania się i poszukiwań w zakresie metody prowadzenia interesów. Ważnym czynnikiem codziennego sposobu działania jest także to, jaka subkultura dominuje i nadaje ton. Czy władza i wpływy leżą po stronie korporacyjnych grubych ryb, przedsiębiorców, czy może spoczywają w rękach księgowych? Czy biznes opiera się na zaawansowanych technologiach, czy polega głównie na sprzedaży? Czy przeważa kultura awersji do ryzyka, czy aktywnie i wyraźnie zachęca się do podejmowania ryzyka? Jaki jest charakter i sposób sprawowania władzy na wyższych i niższych szczeblach hierarchii?

Struktura organizacji, czyli ile jest „luzu” w tej strukturze. Czy jest to struktura otwarta, z dużym poziomem współzależności między poszczególnymi funkcjami, czy mamy do czynienia z serią wykluczających się hierarchii i „silosów”, w których występuje silna kontrola wertykalna i niewiele interakcji poprzecznych? Czy parametry i granice ról poszczególnych osób są ściśle zdefiniowane, przy dużym nacisku na zgodność i zbieżność, czy istnieje duża autonomia i jest miejsce na inicjatywę i twórcze eksperymenty?

Intuit – amerykańska firma z branży oprogramowania – świadomie wspiera kulturę zachęcającą do ciągłego rozwoju, pobudzając jednocześnie ukierunkowane innowacje. W tym zakresie organizacja rozwinęła etykę osiągnięć mającą przyciągać i zatrzymywać bardzo utalentowanych ludzi.

Główne cechy, które stopniowo ukształtowały innowacyjną kulturę firmy Intuit, to:

• ustawiczna zmiana nastawienia: nauka, zmiana, nauka i stały rozwój,
• osiąganie trwałych korzyści dla każdej jednostki firmy,
• nieustanne radzenie sobie z problemami klientów przez wspólne, innowacyjne rozwiązania,
• zwiększanie zadowolenia klientów przez dyscyplinę operacyjną i profesjonalizm,
• dążenie do zwiększenia wykorzystania zaawansowanych technologii w każdym aspekcie działalności.