Korupcja w sądownictwie na świecie

Przeczytaj także: Korupcja w Polsce 2007

1. Wynagrodzenie sędziów. Pensje muszą być współmierne do stanowiska sędziów, ich doświadczeń, osiągnięć oraz rozwoju zawodowego przez cały okres trwania ich kadencji. Powinny również zostać zapewnione odpowiednio wysokie emerytury.
2. Ochrona sędziów Prawo powinno stać na straży pensji sędziów oraz warunków, w jakich pracują. Przepisy prawne nie mogą służyć organom ustawodawczym oraz wykonawczym do manipulacji – karania niewygodnych sędziów czy też nagradzania sędziów sądzących na korzyść rządu.
3. Przenoszenie sędziów. Obiektywne kryteria przydzielania sędziów do konkretnych sądów zapewniają, że niezawiśli oraz nieskorumpowani sędziowie nie będą karani delegacjami do daleko położonych sądów. Sędziowie nie powinni być przydzielani do sądów właściwych dla obszarów, na których działają lokalni politycy, z którymi dani sędziowie są mocno powiązani lub, wobec których czują się szczególnie zobowiązani.
4. Przydzielanie spraw oraz kierowanie sądem. Sprawy powinny być przydzielane według jasno określonych, obiektywnych kryteriów, prowadzone przez sędziów oraz regularnie poddawane ocenie – środki te są ochroną przed działaniami nieuczciwych sędziów na rzecz rządu lub biznesu. 3 Powyższe zalecenia nawiązują do wiele obszerniejszej listy “TI Checklist for Maintaining Integrity and Preventing Corruption in Judicial Systems” (Sporządzona przez TI lista czynności prowadzących do utrzymania uczciwości oraz zapobiegania korupcji w sądownictwie) opracowanej przez Kyela Leakey przy współpracy ze starszymi sędziami oraz innymi ekspertami z całego świata. Listę tę jest dostępna w TI.
5. Dostęp do informacji i szkoleń. Sędziowie muszą mieć łatwy dostęp do przepisów prawa, spraw, procedur sądowych oraz przejść przez wprowadzające szkolenie przed lub po otrzymaniu nominacji na sędziego, jak również na dalszych etapach kariery. Szkolenie to obejmuje analizę prawną, uzasadnianie wyroków, pisanie orzeczeń, decydowanie o trybie rozpatrywania sprawy oraz kwestie dotyczące etyki i przeciwdziałania korupcji.
6. Zapewnienie stałej posady. Kadencja sędziów powinna trwać ok. 10 lat i być nieodnawialna, aby sędziowie pod jej koniec nie prowadzili spraw w ten sposób, aby zapewnić sobie jej przedłużenie.

1. Immunitet. Dzięki immunitetowi ograniczonemu do czynności związanych z obowiązkami sędziowskimi sędziom nie grozi powództwo cywilne z tytułu orzekanych wyroków. Immunitet nie obejmuje jednak zarzutów o korupcję oraz innych spraw karnych.
2. Postępowanie dyscyplinarne. Postępowanie dyscyplinarne gwarantuje, że sąd przeprowadzi wstępne, rygorystyczne dochodzenie w przypadku wszystkich postawionych zarzutów. Niezależny organ zajmie się wszystkimi skargami złożonymi na sędziów oraz zobowiązany będzie uzasadnić swoje decyzje.
3. Przejrzysta i uczciwa procedura odwoływania sędziów. Sędziowie odwoływani są zgodnie z surowymi i rygorystycznymi standardami. Procedura odwoływania sędziów musi być przejrzysta i bezstronna, a decyzje muszą być zawsze uzasadniane. Jeśli stwierdzono przypadek korupcji, sędzia podlegać będzie ściganiu sądowemu.
4. Sprawiedliwy proces oraz postępowanie apelacyjne. W przypadku każdego postępowania dyscyplinarnego sędzia ma prawo do sprawiedliwie przeprowadzonego procesu, zastępstwa prawnego oraz apelacji.
5. Zasady postępowania. Kodeks postępowania sędziów dostarcza reguł postępowania oraz służy do oceny sędziów. Należy go wprowadzać i stosować w sądownictwie. W przypadku wykrycia jego naruszeń organ sądowniczy powinien nakładać na sędziów sankcje.
6. Donosy. Możliwość anonimowego kierowania skarg ma ogromne znaczenie. Prawnicy, osoby zwracające się do sądu, oskarżyciele, policja, media oraz społeczeństwo obywatelskie mogą informować o podejrzewanych lub stwierdzonych naruszeniach kodeksu postępowania oraz o skorumpowanych sędziach, naczelnikach sądów lub prawnikach.
7. Silne, niezależne stowarzyszenie zrzeszające sędziów. Niezależne stowarzyszenie sędziowskie powinno reprezentować swoich członków w kontaktach z państwem oraz urzędami państwowymi, wspierać sędziów w kwestiach etycznych oraz być punktem oparcia dla sędziów, których reputacja została narażona na szwank.

Przeczytaj także: Korupcja w Polsce i na świecie 2008