Rosnące zakłócenia GPS zagrażają lotom w Europie. Co grozi pasażerom?

Przeczytaj także: W Turcji mandat za wcześniejsze odpinanie pasów bezpieczeństwa w samolocie

Coraz częściej w europejskiej przestrzeni powietrznej dochodzi do poważnych zakłóceń sygnału GPS.W ostatnich miesiącach liczba takich incydentów znacząco wzrosła – a ich konsekwencje odczuwają także pasażerowie. Jednym z przykładów był niedawny lot Ryanaira z Gdańska do Bratysławy, który zakończył się lądowaniem w Wiedniu.

Narastający problem zakłóceń sygnału satelitarnego

Z danych Szwedzkiej Agencji Transportu wynika, że tylko w pierwszych czterech miesiącach 2025 roku aż 122 tysiące lotów w Europie napotkało na problemy z GPS. To oznacza, że nawet jedna czwarta rejsów w Europie Północnej mogła być dotknięta zakłóceniami.

Eksperci ostrzegają, że tego typu incydenty nie są jednostkowymi przypadkami. Zakłócenia odnotowano m.in. podczas lotu z udziałem przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, gdy maszyna również musiała zmienić trasę.

Rosja pod lupą, NATO reaguje

Choć nie ma twardych dowodów, wiele państw europejskich oskarża Rosję o celowe zakłócanie sygnałów satelitarnych. Łotwa wskazuje, że urządzenia zakłócające znajdują się m.in. w obwodzie kaliningradzkim i leningradzkim. Moskwa utrzymuje jednak, że systemy te mają jedynie bronić przed atakami dronów.

Sprawa budzi rosnące zaniepokojenie międzynarodowych instytucji.

Lot Ryanair z Gdańska do Bratysławy zakończył się w Wiedniu

Na tle tego zjawiska doszło do incydentu z udziałem linii Ryanair. W nocy z 23 na 24 sierpnia samolot lecący z Gdańska do Bratysławy nie mógł bezpiecznie podejść do lądowania z powodu zakłóceń GPS. Sytuację pogorszyła dodatkowa awaria naziemnego systemu nawigacyjnego lotniska w stolicy Słowacji.

Ostatecznie maszyna została przekierowana do Wiednia. Jak relacjonują pasażerowie, dopiero po wylądowaniu poinformowano ich o problemach technicznych. Do Bratysławy dotarli nad ranem, już po organizacji transportu zastępczego.

Komentarz eksperta: jakie prawa mają pasażerowie

Według Davida Janoszki z AirCashBack, w takich sytuacjach pasażerowie nie mogą liczyć na odszkodowanie:

Awaryjne lądowanie z powodu zakłóceń GPS jest klasyfikowane jako nadzwyczajne okoliczności. Linie lotnicze nie ponoszą za to odpowiedzialności finansowej, ale muszą zapewnić opiekę – napoje, posiłki, transport, a w razie potrzeby także zakwaterowanie – podkreśla ekspert.

Czy linia lotnicza musi informować o problemach z lotem

Do kwestii informacyjnych odnosi się David Janoszka, adwokat i ekspert AirCashBack:

Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 jedynie ogólnie nakłada na przewoźników obowiązek informowania o prawach pasażera. Nie ma jednak przepisów zmuszających linie lotnicze do bieżącego przekazywania informacji problemach w trakcie podróży. Dlatego brak komunikatów czy ‘milczenie’ pracowników nie jest w żaden sposób sankcjonowane – wyjaśnia David Janoszka z AirCashBack.

Co robić, gdy Twój lot zostaje przekierowany

• Zachowaj bilety i rachunki – wszystkie wydatki (posiłki, hotel, transport) mogą zostać zwrócone przez linię lotniczą.
• Żądaj pomocy od przewoźnika – linia ma obowiązek zapewnić alternatywny transport, opiekę i zakwaterowanie.
• Pytaj o informacje na lotnisku – choć przewoźnicy nie zawsze informują z wyprzedzeniem, masz prawo domagać się szczegółów dotyczących dalszej podróży.
• Nie rezygnuj z podróży na własną rękę bez konsultacji – samodzielne decyzje (np. zakup nowego biletu) mogą utrudnić późniejsze dochodzenie zwrotu kosztów.
• Skontaktuj się z organizacjami wspierającymi pasażerów – np. AirCashBack lub lokalnym rzecznikiem praw konsumenta, jeśli linia odmówi pokrycia kosztów.