Praca, czyli kupowanie kota w worku i zabawa w kotka i myszkę?

Przeczytaj także: Brak awansu zawodowego i podwyżki = zmiana pracy?

Dobra praca zamiast kota w worku

W języku polskim istnieje wiele często używanych przysłów, którym bardzo często trudno jest odmówić słuszności. I nie ma w tym właściwie nic zaskakującego, skoro nie od dziś wiadomo, że przysłowia to mądrość narodów.

Niemała część tych powiedzeń dotyczy pracy lub kariery zawodowej. Serwis Pracuj.pl postanowił sprawdzić, w jak dużym stopniu przystają one do dzisiejszej zawodowej rzeczywistości. O opinię zapytano ponad tysiąc osób – uczestników badania „Polacy w środowisku pracy”. Szczególną uwagę poświęcono powiedzeniom o zwierzętach, które są bohaterami najnowszej kampanii „W środowisku Pracuj.pl”. Czas wywołać (zawodowego) wilka z lasu.

Relacje w zespole: nie jak pies z kotem

Na początku przyjrzyjmy się, co powiedzenia mówią o relacjach Polaków w miejscu pracy. Pierwszy wniosek jest pozytywny – aż ponad 2/3 badanych żyje ze współpracownikami dobrze, a nie jak pies z kotem (64%).

Dobre relacje nie mogą jednak oznaczać rezygnacji z posiadania własnego zdania, nawet za cenę konfliktu. W końcu z powiedzeniem „pokorne cielę dwie matki ssie” w kontekście pracy zgadza się tylko co trzeci badany. Podobnie jest w przypadku gotowości do poświęceń dla przełożonych. Tylko nieco ponad co czwarty Polak (27%) zgadza się, że w karierze zawodowej warto być wiernym jak pies wobec szefów. Jak zauważają badani (blisko 4 na 10) częściej zdarza się, że w ich firmach gdy kota nie ma myszy harcują - przełożeni nie wiedzą o niektórych działaniach zespołu w pracy.

Warunki zatrudnienia: zabawa w kota i myszkę

Przysłowia i powiedzenia jak ulał tłumaczą także niektóre trudności, z jakimi mierzyć się muszą kandydaci i pracownicy. Połowa Polaków (51%) przeglądając oferty pracy ma czasem wrażenie, że kupuje kota w worku. W niektórych opisach przygotowanych przez pracodawców brakuje im informacji np. o zarobkach, warunkach umowy, kulturze firmy. To nie pierwsze badanie Pracuj.pl, które wskazuje na tę sytuację.

Choć przeprowadzone przez nas badanie dotyczące przysłów ma humorystyczne zabarwienie, mówi też sporo o życiu zawodowym. Wciąż ponad połowa Polaków ma wrażenie, że niektóre oferty pracy przypominają im kota w worku. To potwierdza obserwacje z innych badań, w których kandydaci zwracali uwagę na brak informacji np. o wynagrodzeniu, obowiązkach na stanowisku, profilu firmy. Oferty pracy są dziś znacznie lepiej formułowane niż kilka lat temu, ale wciąż zdarzają się źle opisane ogłoszenia. Pracujemy z pracodawcami obecnym na Pracuj.pl, np. dostarczając im przejrzyste szablony, doradzając jak konstruować ogłoszenia. Warto pamiętać jak ważna jest transparentność rekrutacji. Mówiąc językiem powiedzeń, niespełnione obietnice i niedopowiedzenia mają w rekrutacji krótkie nogi - zauważa Konstancja Zyzik, Talent Acquisition & Capabilities Development Manager w Grupie Pracuj.

Podobnie jest też w wypadku innego tematu uważanego za „trudny” – czyli podwyżek i awansów. 8 na 10 Polaków (82%) nie przeczy stwierdzeniu, że staranie się o nie przypomina zabawę w kotka i myszkę – a 4 na 10 się z nim w pełni zgadza. Blisko połowa kandydatów i pracowników ma też poczucie, że ich szef ma węża w kieszeni (46%).

Czy dobra praca przekłada się bezpośrednio na odpowiednie zarobki? Opinie o przysłowiach pokazują, że wielu z nas ma co do tego wątpliwości. Tylko co trzeci badany (34%) sądzi, że jaka praca – taka płaca. W efekcie wielu z nas weryfikuje swoje najbardziej ambitne cele zawodowe – według połowy (51%) w karierze lepszy jest wróbel w garści niż gołąb na dachu.

Zaangażowanie: bez pracy nie ma kołaczy

Może nie każde dobrze wykonane zadanie przynosi zyski, ale zaangażowanie jest godne szacunku – taki wniosek nasuwa się z opinii o kolejnych przysłowiach. Żadna praca nie hańbi – takie zdanie wyraża 7 na 10 z Polaków. 2/3 dodaje, że bez sumiennych działań ciężko o sukces – czyli bez pracy nie ma kołaczy. Na osoby kierujące się tymi zasadami patrzymy przychylniej – w końcu według 6 na 10 z badanych Polaków po pracy znać człowieka. Tyle samo wierzy, że efekty własnej pracy dają większą satysfakcję, niż uzyskane bez wysiłku - bo grosz własną pracą zarobiony więcej wart niż darowane miliony.

Czy oznacza to jednak, że praca musi być ciężka i trudna? Nie dla wszystkich. Co trzeci badany Polak stara się pracować bez pośpiechu, na spokojnie – kierując się zasadą, że robota nie zając, nie ucieknie. Tylko 4 na 10 twierdzi, że w pracy warto być upartym jako osioł i harować jak wół w dążeniu do swoich celów. Jeszcze mniej, bo niecała 1/3 zgadza się z powiedzeniem „im więcej pracujesz, tym dłużej żyjesz”. Mówiąc językiem innych przysłów: z niewolnika nie ma pracownika, choć jednocześnie praca z ochotą przerabia słomę w złoto.

Nowe i stare sposoby mówienia o pracy

Wiele z powiedzeń znanych od lat, które poddaliśmy ocenie Polaków, wciąż dobrze oddaje ich codzienne doświadczenia. Praca marzeń wyłaniająca się z przysłów pokazuje, że chcemy by i wilk był syty, i owca cała – cenimy sumiennych pracowników i widzimy sens ciężkiej pracy, ale jednocześnie oczekujemy od pracodawców otwartości i sprawiedliwego wynagrodzenia.

Podobnie, jak w kampanii „W środowisku Pracuj.pl”, w naszej pracy spotkać można bardzo różne osoby o różnych podejściach do kariery. Raz jesteśmy na wozie, raz pod wozem – ale wszyscy szukamy miejsc, w których będziemy mogli się rozwijać i czuć docenieni.

O BADANIU
Badanie „Polacy w środowisku pracy” zostało zrealizowane w grudniu 2020 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie portalu Pracuj.pl metodą CAWI (profesjonalnego formularza internetowego). Pomiar został przeprowadzony na próbie 1022 osób, reprezentatywnej dla populacji osób czynnych zawodowo w wieku 18-65 pod względem płci, wieku, poziomu wykształcenia i wielkości miejscowości. Celem projektu było poznanie opinii czynnych zawodowo Polaków na temat rynku pracy, kariery, sposobów poszukiwania pracy i zawodowego stylu życia.