Sektor MŚP tnie wydatki. Na czym oszczędza najwięcej?

Przeczytaj także: Firmy w lepszej kondycji, choć opóźnione płatności bez zmian

Jak podaje KRD, o pogorszeniu się kondycji finansowej firmy w następstwie pojawienia się „koronakryzysu” wspomina co drugi z przedsiębiorców, z czego 16% przyznaje, że jest pod tym względem o wiele gorzej niż przed wybuchem pandemii. 37% respondentów deklaruje, że ich sytuacja finansowa nie uległa zmianie, a 13% dostrzega nawet jej poprawę.

Sektor MŚP tnie budżety i rewiduje plany

Jak wynika z odpowiedzi udzielonych przez reprezentantów sektora MŚP, pandemia zakłóciła wiele ich wcześniejszych planów i zmusiła do cięcia wydatków. Okazuje się, że najczęściej rezygnowano z:

• zwiększania zatrudnienia (27%),
• nakładów na szkolenia (20%),
• wydatków na reklamę i marketing (18%)
• inwestycji w innowacje (18%).
• zakupu towarów (13%),
• zakupów sprzętu elektronicznego (12%),
• kupna auta (11%),
• planów rozszerzenia swojej działalności, np. otwarcia nowych filii czy przejęcia innych podmiotów (9%) oraz
• wydatków na podstawowe materiały biurowe (7%).

Sytuacja epidemiologiczna i niepewność co do przyszłości wymusza przewartościowanie strategii przedsiębiorstw i przede wszystkim zmiany w ich budżetach oraz planach. Część cięć wydatków ma charakter doraźny i w przypadku poprawy sytuacji szybko będzie można nadrobić zaległości – np. uruchomić rekrutację czy zakupić nowy sprzęt. Jednak są sfery, w których ciągłość inwestycji i nakładów jest bardzo ważna. Mowa tu o innowacjach. Pozwalają bowiem utrzymać konkurencyjność na rynku, a w dobie pandemii mogą pomóc utrzymać firmę, która bez zmiany profilu działalności i związanych z tym innowacji po prostu nie przetrwa.

Dodatkowo, brak pieniędzy na innowacje w dłuższej perspektywie może oznaczać poważne spowolnienie tempa rozwoju polskich przedsiębiorstw, już i tak przyhamowanego pandemią, co będzie odczuwalne także po zakończeniu się kryzysu epidemiologicznego – komentuje Adam Łącki, prezes zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej SA.

Duże cięcia w szkoleniach i marketingu

Cięcia wydatków w sektorze MŚP to także złe wieści dla branży szkoleniowej oraz reklamowej i marketingowej. Zrezygnowało lub odłożyło w czasie skorzystanie z ich usług odpowiednio 20% i 18% badanych MŚP. Negatywny wpływ pandemii na ten sektor widoczny jest także w danych dotyczących zadłużenia.

Jak pokazują dane Krajowego Rejestru Długów, od lutego do końca października 2020 r. znacznie wzrosło zadłużenie tych branż. Szczególnie mocno pandemię odczuły marketing i reklama, których długi wzrosły o niemal jedną trzecią, z 76,7 mln zł w lutym do 105,5 mln zł obecnie.

W poprzednich latach sektor MŚP znacznie lepiej radził sobie ze spłatami zobowiązań, a jego łączny dług oscylował wokół 70 mln zł. Skok zadłużenia jest też widoczny w szkoleniach, których długi zazwyczaj zaczynały szybciej rosnąć jesienią. W tym roku spory wzrost widać już od początku pandemii - od lutego do września br. firmom szkoleniowym przybyło 5,9 mln zł do spłaty, a ich łączny dług wynosi obecnie 22,4 mln zł, wskazuje Krajowy Rejestr Długów.

Branża szkoleniowa już pierwszego dnia izolacji społecznej niemal przestała istnieć. Wiele firm zablokowało budżety związane z kształceniem pracowników. Był to element polityki redukcji wydatków, ale i w wielu przypadkach ratowanie cash flow firmy. Niestety zdarzały się też często sytuacje, że firmy nie otrzymywały wynagrodzenia za zrealizowane szkolenia. Liczba dni spóźnienia płatności w branży znacząco wzrosła. Dla branży to oznaczało ogromne zmiany. Dzisiaj już mało kto realizuje szkolenia bez wcześniejszego pobrania przynajmniej części opłaty – mówi Marcin Banaszkiewicz, Trener LinkedIn, CEO My Logo.

Kryzys to najgorszy moment na oszczędności w szkoleniach i reklamie. To jest tak, jak z kupowaniem akcji. Zyskują na tym ci, którzy kupują, kiedy inni w panice sprzedają. Kto ma wiedzę, pomysł na biznes i umie się wypromować nawet w trudnych czasach znajdzie klientów. Gdy inni stoją w miejscu lub się wycofują, lepiej ruszyć do przodu – komentuje Andrzej Kulik, ekspert Rzetelnej Firmy.

Wtóruje mu Marcin Banaszkiewicz wskazując, że jak pokazuje historia kryzysu 2008 roku, to właśnie firmy inwestujące w marketing i szkolenia w trakcie kryzysu, najszybciej odbudowały się zaraz po nim i osiągały lepsze wyniki niż zakładały to prognozy.

Pomoc w trudnych czasach

Pandemia okazała się testem nie tylko kondycji i zarządzania w firmie, ale i życzliwości wobec kontrahentów, partnerów biznesowych czy innych współpracujących podmiotów. Okazuje się, że spora, bo już 38% grupa przedsiębiorców z sektora MŚP znalazła środki i siłę, aby w czasie pandemii pomóc innym. Pomoc najczęściej miała formę wsparcia merytorycznego (26%). W dalszej kolejności firmy oferowały przysługi biznesowe (15%) i finansowe (11%). Zdarzały się także przypadki (4%) zaangażowania w fizyczne wsparcie, np. w formie wolontariatu.

Metodologia:
Badanie „Jak pandemia wpłynęła na biznes” zostało przeprowadzone na zlecenie Krajowego Rejestru Długów przez Mands Badania Rynku i Opinii na próbie 300 przedstawicieli firm z sektora MŚP metodą CAWI/CATI. W części zadawanych pytań respondenci mogli wskazywać więcej kilka odpowiedzi, stąd wyniki nie sumują się do 100%.