Świat: wydarzenia tygodnia 4/2014

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 3/2014

• Trwają negocjacje przygotowujące umowę w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowego i inwestycyjnego (TTIP). Mają one na celu wyeliminowanie często sprzecznych przepisów, co ma doprowadzić do zmniejszenia kosztów dla producentów i klientów.Jest wiele punktów spornych, ale wg negocjatorów jest szansa na powstanie największej strefy wolnego handlu na świecie. W rozmowach uczestniczy ok. 50 negocjatorów, którzy rozmawiali z przedstawicielami UE m.in. o usługach, inwestycjach, energii, surowcach i kwestiach regulacyjnych.
• 2500 uczestników z 98 krajów świata, w tym 288 przedstawicieli rządów - w Davos w Szwajcarii rozpoczęło się 44 Światowe Forum Gospodarcze.
• MFW podniósł we wtorek do 3,7 proc. prognozę globalnego wzrostu PKB w 2014 r. Prognozy dla USA zostały podniesione do 2,8 proc., a dla eurolandu do 1 proc. Fundusz przestrzegł jednak przed ryzykiem zbyt słabej inflacji, a nawet deflacji w strefie euro. Według BŚ globalne PKB wzrośnie w 2014 r. o 3,7 proc. oraz o 3,9 proc. w 2015.
• Pekińskie biuro statystyczne podało, że Produkt Krajowy Brutto Chin wzrósł w IV kw. 2013 r. o 7,7 proc. r/r. Licząc kw/kw chiński PKB wzrósł w IV kw. o 1,8 proc. (w III kw. wzrost ten wyniósł 2,2 proc.). W całym 2013 r. chińska gospodarka wzrosła o 7,7 proc. r/r. Pekiński rząd prognozuje tegoroczny wzrost gospodarczy na poziomie 7,8 proc. r/r. ogólna wartość obrotu w handlu zagranicznym wyniosła 4,16 bln USD (jest to wzrost o 7,6 proc. r/r), przy czym tradycyjnie rok zakończył się dodatnim bilansem wymiany międzynarodowej, tym razem w wysokości 260 mld USD.
• Według Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu produkcja przemysłowa w Japonii w listopadzie 2013 r. spadła o 0,1proc.m/m (w październiku był wzrost o 1,0 proc. m/m). Licząc r/r produkcja przemysłowa wzrosła w listopadzie o 4,8 proc., po wzroście w październiku o 5,4 proc.
• Międzynarodowe firmy eksperckie prognozują spowolnienie tempa inwestycji infrastrukturalnych w Chinach, co jednak ich zdaniem będzie zrównoważone dalszym wzrostem eksportu i zwiększeniem konsumpcji wewnętrznej. Równocześnie zwracają one uwagę na zagrożenia, które mogą mieć negatywny wpływ na rynek wewnętrzny, a są to: "nadmierny wzrost kredytów, dług publiczny samorządów lokalnych, brak płynności środków w obrocie międzybankowym. Skutkiem może być wymuszony, niebezpieczny skok stóp procentowych". Powyższa diagnoza wskazuje też na główne kierunki działania władz centralnych. Należy więc spodziewać się, że w 2014 r. będą one prowadzić nie tylko ostrożną politykę pieniężną, ale też podniosą na wyższy poziom kontrolę szarej strefy bankowej.
• Według organizacji Oxfam wąska elita multimiliarderów szacowana na 85 osób zgromadziła tyle bogactwa (szacowanego na 1,7 bln USD), co 3,5 mld najbiedniejszych, stanowiących połowę ludności świata. Najbogatszym człowiekiem świata jest Meksykanin Carlos Slim Helu – branża telekomunikacyjna (majątek wyceniany na 73 mld USD. Następne miejsca zajmują Bill Gates z 67 mld USD oraz inwestor finansowy Warren Buffet (53,5 mld USD).
• Z raportu przygotowanego dna potrzeby WEF w Davos przez firmę Oxfam wynika, że 70 proc. ludności świata żyje w krajach, w których przepaść między najbogatszymi i najbiedniejszymi pogłębiła się w ostatnich 30 latach. Systematycznie powiększa się rozziew między grupą bogatej elity, a biedniejącymi setkami milionów ludzi, co może wywołać destabilizację polityczną i społeczny bunt, zwłaszcza ze strony ludzi młodych, praktycznie bez przyszłości. Wniosek z raportu: "świat nie wygra walki z nędzą, jeśli nie upora się z rosnącą społeczną nierównością".
• Trwają rozmowy na temat sposobów finansowania niedokończonego planu rozbudowy Kanału Panamskiego. Wiele wskazuje na to, że prace mogą być przerwane jeszcze w tym miesiącu.
• Według wstępnych szacunków wykonanych przez HSBC Holdings i Markit Economics Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w styczniu 2014 roku 49,6 pkt. wobec 50,5 pkt. na koniec grudnia 2013 roku. Indeks jest na najniższym poziomie od 6 miesięcy. Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze.
• Światowe zużycie energii zwiększy się do 2035 roku o 41 proc. 81 proc. łącznej globalnej produkcji energii ma wtedy przypadać na paliwa kopalne, reszta zaś na siłownie jądrowe i wodne oraz na energie odnawialne. Emisja dwutlenku węgla zwiększy się o 29 proc., do poziomu dwukrotnie wyższego niż w roku 1990. Spodziewany wzrost zużycia energii nastąpi w efekcie zwiększenia liczby mieszkańców kuli ziemskiej o 1,7 mld oraz jednoczesnej ekspansji gospodarczej, która zapewni do roku 2035 niemal podwojenie światowej produkcji dóbr i usług. Najszybciej rosnąć będzie zużycie gazu ziemnego - średnio o 1,9 proc. rocznie. Zużycie węgla i ropy będzie wzrastać odpowiednio 1,1 i 0,9 proc. Sektor energii odnawialnej cechuje się najwyższa w całej branży energetycznej dynamika wzrostu i w całości dostaw wyniesie w 2035 roku 7 proc.
• Włoski Fiat jest od wczoraj jedynym właścicielem amerykańskiego Chryslera. Za przejęcie brakujących 41,5 procent udziałów koncernu Włosi zapłacili 3,6 mld USD. Do tej pory właścicielem tych akcji był należący do związków zawodowych fundusz VEBA. Na posiedzeniu rady nadzorczej Fiata 29 stycznia w Turynie podana zostanie do wiadomości nazwa nowej spółki, siedziba zarządu koncernu oraz giełda, na której będzie ona notowana.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CHIŃSKA GOSPODARKA - CO DALEJ?

Dzisiejsze Chiny to już druga co do wielkości PKB gospodarka świata. Coraz bardziej realne jest nadejście momentu, kiedy Chiny wyprzedzą Stany Zjednoczone. Jednak nigdy w gospodarce nie ma okresu wzrostowego bez istotnych, realnych zagrożeń, a Chiny także je mają. Są jednak zbyt ważnym krajem dla całej gospodarki światowej, by nie rozmawiać na te tematy, a nawet ich unikać. Niedawny zjazd partii, przyjęcie nowego programu i zmiana władz to polityczne fakty. Warto więc spojrzeć na rok 2014 starając się odpowiedzieć na pytanie: czego należy spodziewać się w chińskiej gospodarce w 2014 roku. W próbie odpowiedzi na to pytanie podeprzemy się ocenami i opiniami prestiżowych instytucji...

Zacznijmy od bardzo skrótowego spojrzenia na niedawny 2013 rok, który jest realną bazą do tego, co będzie w roku bieżącym...

Produkt Krajowy Brutto Chin wzrósł w IV kw. 2013 r. o 7,7 proc. r/r, a licząc kw/kw chiński PKB wzrósł w IV kw. o 1,8 proc. W całym 2013 r. chińska gospodarka wzrosła o 7,7 proc. r/r. Pekiński rząd prognozuje tegoroczny wzrost gospodarczy na poziomie 7,8 proc. r/r.

Dotąd handel zagraniczny był motorem napędowym chińskiej gospodarki. Tak też było w 2013 roku, bo ogólna wartość obrotu w handlu zagranicznym wyniosła 4,16 bln USD (jest to wzrost o 7,6 proc. r/r), przy czym tradycyjnie rok zakończył się dodatnim bilansem wymiany międzynarodowej, tym razem w wysokości 260 mld USD. Podobne wyniki spodziewane są w 2014 roku.

Jednak warto nie zapominać, że w nowy 2014 rok Chiny weszły też z wysokim zadłużeniu samorządów lokalnych, rosnącym zanieczyszczeniem środowiska i nadmiarem mocy produkcyjnych w przemyśle.

Te oficjalne oceny i prognozy uważają za wiarygodne także międzynarodowe instytucje finansowe.

Międzynarodowe firmy eksperckie prognozują spowolnienie tempa inwestycji infrastrukturalnych, co jednak ich zdaniem będzie zrównoważone dalszym wzrostem eksportu i zwiększeniem konsumpcji wewnętrznej. Równocześnie zwracają one uwagę na zagrożenia, które mogą mieć negatywny wpływ na rynek wewnętrzny, a są to: "nadmierny wzrost kredytów, dług publiczny samorządów lokalnych, brak płynności środków w obrocie międzybankowym. Skutkiem może być wymuszony, niebezpieczny skok stóp procentowych". Powyższa diagnoza wskazuje też na główne kierunki działania władz centralnych. Należy więc spodziewać się, że w 2014 r. będą one prowadzić nie tylko ostrożną politykę pieniężną, ale też podniosą na wyższy poziom kontrolę szarej strefy bankowej.

Spójrzmy na to, co o gospodarce chińskiej mówi kilka prestiżowych, światowych instytucji...

W opinii eksperta Bank of America Merrill Lynch 2014 będzie rokiem wzrostu na poziomie 7,6 proc. przy inflacji na poziomie 3,1 proc. Uważa on, że problemem będą nadal "niewykorzystane moce produkcyjne, szara strefa bankowa, ogromne zadłużenie samorządów lokalnych, wysokie koszty kredytów i utrudnienia związane z zaostrzeniem rygorów centralnej polityki finansowej". Jednak zdaniem eksperta te problemy nie zagrażają budżetowi państwa, nie należy też obawiać się kryzysu systemu bankowego, a już jego zdaniem nieracjonalne jest prognozowanie załamania w chińskiej gospodarce. Według tych prognoz należy spodziewać się działań związanych z liberalizacją bankowych stóp procentowych, zmniejszeniem zadłużenia samorządów lokalnych i dalszym porządkowaniem zasad ich finansowania. Na pewno będziemy też obserwowali próby ograniczania wzrostu wartości juana na międzynarodowych rynkach co jednak może nastąpić jako wynik polityki Fed, który zapowiada wycofywanie się z polityki luzowania ilościowego.

Oddział chińskiego banku HSBC zwraca uwagę na dużym ryzyko, jakim są obarczone wszelkie prognozy ekonomiczne dotyczące chińskiej gospodarki, jednak sugeruje, że rzeczywisty wzrost gospodarczy może być wyższy, a przyczyną mogą być niedoceniony wzrost popytu, ale też zaniżane perspektywy wzrostu inwestycji na rynku nieruchomości i mniejsza efektywność rządu w chłodzenia tego rynku. HSBC spodziewa się reformatorskich działań centralnego rządu w obszarach: systemu podatkowego, rynku nieruchomości oraz polityki finansowej. Można też liczyć się z działaniami ograniczającymi monopol państwa w sektorze usług.

Eksperci z Moody's Analytics zwracają uwagę na tegoroczny potencjał rozwojowy w chińskiej gospodarce w niskiej inflacji i rosnących przychodach ludności. Dlatego ich zdaniem prognozy Pekinu dot. wzrostu gospodarczego są zbyt ostrożne, a rzeczywisty wynik może być lepszy. Moody's poważne niebezpieczeństwo dla chińskiej gospodarki widzi na rynku nieruchomości (zbyt wysokie ceny).