Aktywność ekonomiczna ludności I-III 2005

Przeczytaj także: Aktywność ekonomiczna ludności II kw. 2019

2.3. Niepełnozatrudnieni

Przez niepełnozatrudnionych rozumie się osoby w wieku 15-74 lata pracujące (łącznie we wszystkich miejscach pracy) mniej niż 40 godzin tygodniowo, które chciałyby pracować dłużej niż obecnie i gotowe są podjąć inną lub dodatkową pracę w ciągu 2 tygodni. Wielkość tej populacji jest jednym z mierników opisujących sytuację na rynku pracy. Od I kwartału 2004 r. definicja niepełnozatrudnionych uległa zmianie i dane te nie są porównywalne z danymi z okresów poprzednich.

W I kwartale 2005 r. populacja niepełnozatrudnionych liczyła 504 tys. osób (3,7% ogółu pracujących) – o 7,0% osób więcej niż przed rokiem i o 0,4% osób mniej niż w poprzednim kwartale. Większość niepełnozatrudnionych stanowiły kobiety (60,1%), pracujące głównie w sektorze prywatnym (58,1% spośród kobiet). Spośród niepełnozatrudnionych 52,8% osób to mieszkańcy miast (3,1% wszystkich pracujących w miastach), mieszkańcy wsi zaś – 47,2% (4,5% pracujących na wsi).

Niepełne zatrudnienie częściej obejmowało pracujących w sektorze prywatnym (w miastach – 27,0%, na wsi – 39,7%) niż publicznym (25,8% w miastach i 7,5% - na wsi). Najczęściej niepełnozatrudnionymi byli pracownicy najemni (46,8% w miastach i 17,1% na wsi), zatrudnieni w sektorze prywatnym (w miastach – 21,0%, na wsi – 9,5%).

Odsetek pracodawców i pracujących na własny rachunek wśród niepełnozatrudnionych wyniósł 21,2% (w tym 16,3% na wsi), natomiast pomagających członków rodzin – 14,9% (13,9% na wsi).

2.4. Pracujący w więcej niż jednym miejscu pracy

W I kwartale 2005 r. w więcej niż jednym miejscu pracowało 1026 tys. osób (7,5% ogółu pracujących), tj. o 6,0% osób więcej niż przed rokiem i o 0,7% osób mniej niż w IV kwartale 2004 r. Ponad połowa osób pracowała w sektorze prywatnym (56,8%).

Najwięcej dodatkowo pracujących osób było wśród pomagających członków rodzin (22,9%) i pracujących na własny rachunek (20,6% osób), spośród pracowników najemnych dodatkową pracę miało zaledwie 2,8% osób.

Dodatkową pracę 2-krotnie częściej podejmują mężczyźni niż kobiety (w I kwartale 2005 r. - 63,7%, przed rokiem – 63,3%, w poprzednim kwartale – 64,5%). Wśród pracujących w więcej niż 1 miejscu pracy nieco więcej osób mieszkało na wsi niż w miastach (52,9%; przed rokiem – 52,8%, a w poprzednim kwartale – 55,5%).

W I kwartale 2005 r. spośród pracujących w więcej niż 1 miejscu pracy najwyższy odsetek stanowili pracujący w sekcjach: „rolnictwo indywidualne” (48,0%), „edukacja” (9,8%), „obsługa nieruchomości i firm” (8,5%). W populacji mężczyzn 52,8% osób pracowało w rolnictwie, 9,2% - w obsłudze nieruchomości/firm, a 7,8% - w handlu/naprawach. W populacji kobiet struktura dodatkowo pracujących była nieco odmienna: mniej osób pracowało w rolnictwie indywidualnym (39,5%), za to więcej w edukacji (17,5%) i ochronie zdrowia/opiece społecznej (11,8%).

W stosunku do I kwartału 2004 r. większa była liczba dodatkowo pracujących mężczyzn (o 6,7%). Zwiększyła się także liczba pracujących w więcej niż 1 miejscu pracy wśród mieszkańców miast (o 5,7%). Największy wzrost odnotowano w grupie tzw. pomagających członków rodzin (o 13,6%), wśród pracujących na własny rachunek był to wzrost o 6,3%, a w grupie pracowników najemnych – o 1,7% osób.

W porównaniu z IV kwartałem 2004 r. zmniejszyła się przede wszystkim liczba pomagających członków rodzin (o 16,8%), osób pracujących w rolnictwie indywidualnym (o 9,9%) i w sektorze przemysłowym (o 20,7%).

2.5. Pracujący poszukujący innej pracy niż obecnie wykonywana

W I kwartale 2005 r. 984 tys. osób poszukiwało innej pracy niż obecnie wykonywana, co stanowiło 7,1% ogółu pracujących (przed rokiem - 7,9%, a w poprzednim kwartale – 7,5%). Najwyższy odsetek odnotowano w grupie wieku 25-34 lata (35,7% spośród poszukujących innej pracy, a 9,1% pracujących ogółem w tej grupie), gdzie dla połowy osób motywem takiego działania była chęć zwiększenia zarobków. Poza motywem uzyskania lepszych warunków finansowych (53,5% spośród szukających innej pracy), dla dużej części osób istotne było znalezienie stałej pracy (21,4% osób), część osób obawiała się jej utraty (4,7%; w grupie wieku 45-54 lata – 7,1% osób), inne – poszukiwały pracy w innym wymiarze czasu (9,9%) lub zgodnej z kwalifikacjami (5,1%).

Chęć zmiany pracy częściej deklarowali mężczyźni niż kobiety (8,3% pracujących ogółem wobec 6,6%). Wyższy odsetek poszukujących innej pracy wystąpił wśród mieszkańców wsi niż miast (odpowiednio 8,7% wobec 6,8%).

Wśród poszukujących innej/dodatkowej pracy przeważały osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (33,3%) oraz średnim zawodowym i policealnym (27,3%).

Spośród poszukujących innej pracy (głównej/dodatkowej) najwyższy odsetek stanowili pracujący w sekcjach: „rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo” (29,5%), „handel i naprawy” (15,9%) oraz „przetwórstwo przemysłowe” (16,1%). Na polepszeniu warunków finansowych najbardziej zależało pracującym w „rolnictwie”, „transporcie, gospodarce magazynowej i łączności” oraz „ochronie zdrowia i opiece społecznej”. Dla pracujących w pozostałych sekcjach powodem były także inne motywy, np. spośród pracujących w budownictwie 8,4% osób szukało innej pracy - 40,4% z nich aby znaleźć stałą pracę, a spośród pracujących w edukacji 4,7% osób szukało innej pracy: 7,7% w obawie przed utratą dotychczasowej, a 19,2% - aby mieć stałe miejsce zatrudnienia.

Zarówno w stosunku do I kwartału, jak i do IV kwartału 2004 r. liczba osób poszukujących innej pracy była niższa, zwłaszcza w populacji mężczyzn. W porównaniu z I kwartałem 2004 r. było to o 81 tys., tj. o 7,6% osób mniej (w tym w miastach o 61 tys., tj. o 10,1%, a w populacji mężczyzn o 69 tys. osób, tj. o 10,7%), natomiast w stosunku do IV kwartału 2004 r. – o 75 tys. osób (o 7,1%).