Zatrudnianie cudzoziemców 2012

Przeczytaj także: Zatrudnianie cudzoziemców I-VI 2012

Polska stała się dla obywateli Ukrainy czołowym rynkiem pracy wśród wszystkich państw członkowskich. Wpływ mają na to liberalne procedury legalizacji pobytu i pracy, bliskość geograficzna i kulturowa, a także stosunkowo duży potencjał kadrowy Ukrainy. W 2011 roku polscy pracodawcy zarejestrowali niecałe 260 tys. oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom, z których prawie 240 tys. przypadało na obywateli Ukrainy. W 2012 roku prognozuje się utrzymanie liczby rejestrowanych oświadczeń dla obcokrajowców na podobnym lub nieco niższym poziomie co w roku poprzednim, przy jednoczesnym wzroście liczby zezwoleń na pracę wydawanych obcokrajowcom – szacuje się, że w tym roku w przypadku obywateli Ukrainy może ona wzrosnąć o nawet 60%. Oznacza to zarówno, że po obcokrajowców coraz częściej sięgają pracodawcy posiadający niedobór kadr w długim okresie, a także pracodawcy, którzy chcą się związać z zagranicznymi pracownikami na dłużej. Jednocześnie wyhamowuje dynamika krótkookresowego zatrudniania cudzoziemców - w III kwartale 2012 roku zarejestrowano w Powiatowych Urzędach Pracy zaledwie 48 738 oświadczeń, co oznacza regres o ponad 9 tysięcy w stosunku do III kwartału 2011 roku.

Istotnym aspektem w perspektywie dalszego usprawniania atrakcyjności polskiego rynku pracy dla obywateli państw trzecich są proponowane zmiany w ustawie o cudzoziemcach, które przewidują między innymi wydłużenie maksymalnego okresu pobytu cudzoziemca w Polsce w oparciu o zezwolenie na pobyt czasowy z 2 do 3 lat. Do innych znaczących zmian należy ujednolicenie procedury ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę przez cudzoziemca, uzyskanie którego po wejściu nowej ustawy w życie będzie możliwe w ramach jednej procedury administracyjnej. Pewną elastyczność cudzoziemcom daje również możliwość pozostawania przez 1 miesiąc bez pracy w trakcie pobytu w Polsce, a także wydłużenie terminu, w którym cudzoziemiec będzie mógł ubiegać się o przedłużenie zezwolenia bez ryzyka jego cofnięcia (obecnie obcokrajowiec powinien uruchomić procedurę przedłużania zezwolenia najpóźniej na 45 dni przed końcem ważności wizy lub zezwolenia pobytowego).

W przeprowadzonym przez EWL badaniu wzięli udział obywatele Ukrainy, stanowiący najliczniejszą na polskim rynku grupę cudzoziemców. Respondenci zapytani o sytuację na rynku zatrudnienia w Polsce i zmiany w polskiej polityce migracyjnej aż w 86% ocenili je pozytywnie. Tylko 10% ankietowanych oceniło zmiany w polskim prawie pracy w stosunku do obcokrajowców jako przeciętne, zaś 4% nie miało na ten temat zdania. Jednocześnie większość ankietowanych negatywnie oceniła sytuację na rynku pracy na Ukrainie - tylko 4% respondentów określiło ją jako pozytywną, aż 70% odpowiedzi badanych określało obecny stan ukraińskiego rynku pracy negatywnie. Na tak pesymistyczny obraz zatrudnienia na Ukrainie wpływ ma realny poziom bezrobocia, a także warunki zatrudnienia, takie jak niskie płace, czy nie wypłacanie pensji.

Branże, w których obywatele Ukrainy najchętniej szukają pracy w Polsce to sektor produkcyjny (33% badanych), gastronomia i hotelarstwo (30%), budownictwo (29%), przemysł ciężki i lekki (28%) oraz transport (25%). Preferowane stanowiska zawodowe to z kolei specjaliści i pracownicy niższego szczebla (odpowiednio 36 i 30 procent).

Na pytanie “Czemu zdecydowali się Państwo ubiegać się o pracę w Polsce?” najwięcej (aż 47% badanych) wskazało jako główny powód aktualną sytuację na ukraińskim rynku pracy. Poza trudną sytuacją na rynku pracy, do najbardziej istotnych przyczyn podejmowania pracy w Polsce pracownicy z Ukrainy zaliczają przyczyny zarobkowe (45% respondentów) oraz chęć rozwoju zawodowego (44%). Prawie jedna trzecia ankietowanych wśród przyczyn wymienia również inne powody osobiste (31%) oraz bardziej atrakcyjne oferty pracy (26%).