Strategia w firmie

Przeczytaj także: Strategia marketingowa firmy z branży kulinarnej. Jak zmaksymalizować efekty?

Etap 1: Określenie szczegółów “projektu strategia”

Często zdarza się sytuacja, w której menedżerowie mający tworzyć strategię nie są w stanie dojść do porozumienia, ponieważ różnie rozumieją metody i plan projektowania strategii, role poszczególnych osób, a nawet samo pojęcie strategii. Dlatego tak ważne jest, by na starcie określić:

• Czym jest strategia – co zawiera? Jaki ma być efekt fizyczny prac?
• Jaki jest plan prac nad strategią? Kiedy i z jakich metod będziemy korzystać?
• Jaka jest rola poszczególnych osób w tworzeniu strategii?

Etap 2: Opracowanie strategii głównej

Strategia główna wytycza kierunki działania na poziomie całego przedsiębiorstwa. Odnosi się do kwestii takich jak geograficzny obszar działania, produkty czy kanały dotarcia do klientów.
Do opracowania strategii (zarówno głównej jak i cząstkowych) powinno się wykorzystać:

• Misję, wizję rozwojową i cele strategiczne
• Analizy, symulacje (rynkowe, finansowe, sprzedażowe itd.)
• Zasoby organizacji
• Dotychczasowe strategie, doświadczenia, inicjatywy i pomysły
• warsztaty strategiczne i dyskusję wewnątrz organizacji
• Metody takie jak np. SWOT czy BSC (Zrównoważona Karta Wyników)

Opracowanie strategii dla całej firmy powinno być powierzone zespołowi mieszanemu, w którego skład wchodzą przedstawiciele różnych grup, działów – tak, aby uwzględnić różne aspekty i uwarunkowania.

Etap 3: Opracowanie strategii cząstkowych

Następstwem strategii głównej powinny być odnoszące się do niej strategie cząstkowe. Produktowo-rynkowe (np. sprzedażowa, marketingowa, komunikacyjna) powinny być realizowane najpierw. Dopiero po ich opisaniu przychodzi kolej na opracowanie strategii organizacyjnych – jak strategie HR, finansów czy badań i rozwoju.

Poszczególne strategie cząstkowe powinny być opracowywane przez ludzi, których one dotyczą. Sytuacja, w której strategie cząstkowe w całości opracowuje najwyższy szczebel zarządzania, jest bardzo ryzykowna. Może doprowadzić do zmniejszenia zaangażowania niższego szczebla, oderwania strategii od praktycznych możliwości realizacji, a nawet konfliktu pomiędzy dwoma szczeblami zarządzania.

Skoro najwyższy szczebel nie powinien sam tworzyć strategii, niezwykle istotna staje się komunikacja. Dlatego przed opracowaniem strategii cząstkowych należy wyraźnie określić, w jakich ramach niższy szczebel może się poruszać.

Etap 4: Ocena i bilansowanie strategii

Po etapach projektowania poszczególnych strategii dokonywać należy ich oceny oraz wprowadzać ewentualne poprawki. Główne kryteria oceny to:

• Spójność wewnętrzna – czy elementy strategiczne nie zaprzeczają sobie? Czy są zgodne z wizją firmy oraz postawionymi celami?
• Spójność z otoczeniem – czy strategia bazuje na prawdziwych informacjach o otoczeniu? Czy bierze pod uwagę przewidywane zmiany otoczenia?
• Dostosowanie do zasobów – czy strategia nie wykorzystuje więcej zasobów niż firma ma do dyspozycji? Czy wykorzystuje je w optymalny sposób?
• Akceptowalny poziom ryzyka – czy ryzyko niezrealizowania strategii jest na tyle małe, że nie zakłóci poprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa w razie niepowodzenia?
• Zgodność twórców – czy menedżerowie tworzący strategię są zgodni co do jej ostatecznej wersji? Czy dla każdego jest zrozumiała?
• czy elementy w poszczególnych strategiach nie zaprzeczają sobie?
• czy zapewnione lub dostępne są zasoby i możliwości realizacji?

W razie potrzeb należy przeformułować strategie.