Tydzień 22/2009 (25-31.05.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 21/2009 (18-24.05.2009)

• Po korekcie wiemy już, że amerykańskie PKB spadło w I kw. 2009 r. o 5,7% wobec spadku o 6,3% w IV kw. 2008 r. Firmy w USA w dalszym ciągu szukają oszczędności i kontynuują zwolnienia. Dotąd zredukowano 5,7 mln miejsc pracy, a bezrobocie osiągnęło poziom 8,9%. Eksperci rynku pracy szacują, że do końca roku wskaźnik ten może przekroczyć 10%.
• W amerykańskiego GM wydzielono także szwedzkiego Saaba, dla którego poszukiwany jest inwestor.
• Zbliża się do końca sądowy proces, którego finałem ma być przejęcie przez Fiata koncernu Chryslera.
• Japonia wychodzi z kryzysu, bo po raz pierwszy od wielu miesięcy kwietniowa produkcja silnie wzrosła o 5,2% m/m. Według prognoz ta sytuacja ma się utrzymać w całym II kwartale br. To skutek poprawy sytuacji na rynku krajowym i wzrostu zapotrzebowania na japońskie towary na rynku międzynarodowym. Jednak wysoki jest poziom bezrobocia (5%), a w kwietniu liczba bezrobotnych wzrosła do 3,46 mln osób i jest to liczba bezrobotnych wyższa o 25,8% licząc r/r.
• Chiński rząd zdecydował się wesprzeć eksporterów. W tym celu przyjął nowy plan antykryzysowy. Jego wartość to ok. 84 mld USD. Jego treścią jest m.in. rozszerzenie pomocy dla najbardziej pracochłonnych gałęzi przemysłu oraz ułatwienia w pozyskiwaniu przez małe i średnie przedsiębiorstwa rządowych eksportowych gwarancji kredytowych. Przewiduje się dla eksporterów ulgi podatkowe i pomoc rządową. Poprzedni plan ożywienia gospodarki miał wartość 460 mld USD i jego treścią były inwestycje (głównie infrastrukturalne). W lutym wartość chińskiego eksportu spadła o 26%, a w marcu o 17%.
• Rośnie niepokój analityków związany z możliwością wzrostu inflacji wynikającej z bardzo szybko rosnącego, amerykańskiego długu publicznego i polityki Fed, który obecnie wykazuje się niechęcią do podnoszenia stóp procentowych (z powodu konieczności walki z recesją i prognozą dalszego wzrostu bezrobocia). Głównym propagatorem takiego poglądu jest Marc Faber – analityk i inwestor, który w 2007 przewidział obecny kryzys i ostrzegał przed nim.
• Od 2014 do 2020 r. amerykańskie firmy energetyczne kupią w Rosji za 1 mld dol. wzbogacony uran do elektrowni atomowych. Rosjanie zajmą 20% rynku dostaw paliwa atomowego do amerykańskich elektrowni. W ramach umowy Rosjanie będą wydobywać rudę uranu, przerabiać ją i wzbogacać. Mówi się tez o budowie na terenie USA magazynu dla rosyjskiego paliwa nuklearnego. Przewidywany jest w USA rozwój energetyki jądrowej co pozwoli na obniżkę cen energii.
• Libia jest importerem prawie całej żywności. Postanowiła wydzierżawić 100 tys. swoich gruntów rolnych dobrej jakości. Oprócz gruntów ma wydzierżawić od Ukrainy elewatory zbożowe oraz terminal zbożowy w porcie w Odessie. Zapłatą będą dostawy ropy naftowej (10 mln ton rocznie). To rozwiązanie redukuje szanse dostaw do Polski ropy z kaspijskich złóż i wykorzystania do tego celu ropociągu Odessa – Brody.
• Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych dniach General Motors ogłosi bankructwo lub zostanie znacjonalizowany. Przygotowana jest koncepcja przekształcenia GM, która nie obejmuje europejskiej części koncernu – Opla. GM przekazał niemieckiej spółce Adam Opel GmbH fabryki, patenty i sieci handlowe niemieckiej marki Opel i brytyjskiej Vauxhall, a tej firmy tej nie obciążają zobowiązania. Teraz ta firma może połączyć się z nowym inwestorem. Teraz przyszłość Opla zależy od nowego inwestora i pomocy niemieckiego rządu (ma udzielić pomocy w wysokości 1,5 mld euro).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GENERAL MOTORS czyli UPADEK GIGANTA (kontrolowany)

Nie widać już żadnych szans na uratowanie amerykańskiego giganta samochodowego w obecnej postaci. Kończy się pewna epoka, kiedy to przez XX wiek koncern ten był największym producentem aut na świecie. Jego upadek zaczął się już kilka lat temu. Koncern popadał w coraz większe długi, a zarząd GM nie był też w stanie przeciwstawić się coraz większej rynkowej presji konkurencji, głównie japońskiej Toyoty. Ostateczny cios zadał mu obecny kryzys gospodarczy. Tylko względy polityczne (bo upadek GM to utrata setek tysięcy miejsc pracy tak w samym koncernie, jak i w firmach kooperujących) spowodowały, że rządy USA i Niemiec zajęły się poszukiwaniem rozwiązania innego, niż ogłoszenie bankructwa. Tym należy też tłumaczyć dotychczasowe wsparcie amerykańskiego rządu dla tego koncernu (w ciągu ostatniego półrocza koncern otrzymał 19,4 mld USD pożyczki).

W proces ten aktywnie włączył się rząd USA (deklarując uczestnictwo w nacjonalizacji GM i wyrażając zgodę na odłączenie od koncernu jego europejskiej części bez obciążeń jej długami) a także rząd Niemiec (deklarując pomoc finansową). Wiadomo już, że w związku z zakończonymi pozytywnie negocjacjami dot. oddłużenia powstanie „nowe GM”, posiadacze jego obligacji o wartości 27,2 mld USD zgodzili się na zamianę tego długu na 10% nowych akcji koncernu. W nowej firmie pakiet 72,5% akcji obejmie rząd USA (wydatek ok. 50 mld USD), a 17,5% akcji będą posiadać związkowcy (United Auto Workers).

GM przekazał niemieckiej spółce Adam Opel GmbH fabryki, patenty i sieci handlowe niemieckiej marki Opel i brytyjskiej Vauxhall, a firmy tej nie obciążają zobowiązania. Teraz Opel może połączyć się z nowym inwestorem, a jego przyszłość zależy od nowego inwestora i pomocy niemieckiego rządu (ma udzielić pomocy w wysokości 1,5 mld euro do czasu przejęcia firmy przez nowego inwestora, a potem udzieli pożyczki w wysokości 3 mld euro na kontynuacje działalności). W amerykańskiego GM wydzielono także szwedzkiego Saaba, dla którego poszukiwany jest inwestor.

Polskę interesuje co w tej sytuacji stanie się z fabryka Opla w Gliwicach i z fabryką silników diesla Ispol w Tychach (GM ma w niej udziały), podobnie jak w fabryce w Bielsku Białej, gdzie współnie z Fiatem produkowane są silniki. W tych firmach pracuje ok. 5 tys. osób.

Wcześniej niemiecki rząd odmówił przejęcia firmy. Dziś wygląda na to, że Opla przejmie konsorcjum kanadyjsko-austriackiej firmy Magna i rosyjskiego banku Sbierbank oraz amerykańskiego funduszu Rippelwood. Wcześniej z rywalizacji wycofał się Fiat.