Tydzień 20/2008 (12-18.05.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 19/2008 (05-11.05.2008)

• Kryzys na amerykańskim rynku nieruchomości zmusił ONZ do obniżenia prognoz wzrostu gospodarczego na świecie. Jeszcze w styczniu br. analitycy ONZ prognozowali wzrost gospodarczy na całym świecie w 2008 r. na poziomie 3,4%. Obecnie swoją prognozę obniżyli do 1,8%, a ich zdaniem w 2009 roku światowa gospodarka może rozwijać się w tempie od 1,4 do 2,9%.
• W kwietniu inflacja w USA wyniosła 3,9%.
• Według chińskiego biura statystycznego w I kw. 2008 roku PKB Chin wzrósł o 10,6%, po wzroście w całym 2007 roku o 11,9%.Sprzedaż detaliczna w Chinach w kwietniu wzrosła o 22% (po wzroście w marcu o 21,5%) i jest to najwyższy wzrost sprzedaży od co najmniej 1999 roku.
• W końcu 20 tygodnia 2008 roku analitycy Goldman Sachs podwyższyli swoje prognozy cen amerykańskiej ropy w II połowie tego roku do 141 USD za baryłkę (wcześniej 107 USD). W tym tygodniu ceny ropy osiągnęły poziom 127 USD/baryłkę.
• W Iranie w połowie 2008 roku rozpocznie się eksploatacja południowej części gazowego złoża Południowy Pars, w którym uczestniczy norweski koncern StatoilHydro oraz konsorcjum firm z Korei i Japonii. Złoża Południowy Pars w Zatoce Perskiej sa szacowane na 14 bln m³ gazu, a więc połowę całych rezerw Gazpromu i 8% całych zasobów gazu ziemnego na świecie.
• Ukraina została oficjalnie dołączyła do grona ponad 150 krajów wchodzących w skład Światowej Organizacji Handlu (WTO). Umożliwia to też rozpoczęcie negocjacji o wolnym handlu Ukrainy z UE. Negocjacje w sprawie przystąpienia Ukrainy do WTO ciągnęły się od 1994 r. Teraz na WTO przypada aż 95% światowego handlu, a poza ta organizacją są jeszcze tak duże kraje jak Rosja i Iran.
• Microsoft „kolekcjonuje kary nakładane za działalność kolidująca z ustawodawstwem unijnym (uzbierało się tego już 1,68 mld euro). Obecnie są w stosunku do tego koncernu prowadzone dwa dalsze dochodzenia, a dotyczą one m.in. pakietu biurowego Office i formatu Open XML. Microsoft poinformował, że zamierza odwołać się od kary nałożonej przez Komisję Europejską. Chodzi tu o karę o rekordowej wysokości 899 mln euro, nałożoną w lutym m.in. za bezzasadnie wysokie opłaty licencyjne za dostęp do dokumentacji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

MEDIALNA WOJNA USA – INDIE, ZE WZROSTEM CEN ŻYWNOŚCI W DALSZYM TLE

Prezydent Stanów Zjednoczonych G.W. BUSH znany jest z niekiedy bardzo kontrowersyjnych wypowiedzi i ocen. Z szacunku do światowej pozycji tego kraju, wiele z niezbyt zręcznie poruszanych przez niego tematów nie jest podejmowanych przez tych, których one dotykają. Jednak ostatnie „analizy” przyczyn wzrostu światowych cen żywności zaprezentowane przez prezydenta oraz inne czołowe osobistości Białego Domu wywołały prawdziwa burzę. Oczywiście najgłośniej wypowiadają się najbardziej zainteresowani, czyli przedstawiciele Indii, bo to ten kraj został oskarżony o spowodowanie wzrostu cen żywności. Trzeba przyznać, że ton reakcji przedstawicieli Indii momentami dorównał niskiemu poziomowi merytorycznemu amerykańskich opinii i ocen. Na potwierdzenie przytoczę tu emocjonalną wypowiedź Pradeepa S. Mehta (sekretarza generalnego centrum międzynarodowego handlu, gospodarki i środowiska w CUTS International, niezależnym laboratorium badawczym w Indiach), który powiedział, że gdyby „Amerykanie schudli do poziomu przeciętnych Hindusów klasy średniej to wiele głodujących ludzi w Afryce subsaharyjskiej miałoby co jeść". Przyczyną tego zamieszania była prezydencka wypowiedź na początku maja dotycząca rozwijającej się klasy średniej w Indiach: "gdy ktoś zaczyna się bogacić, zaczyna też domagać się lepszego pożywienia, a popyt jest duży i z tego powodu rosną ceny." Oliwy do ognia dolały wypowiedzi Sekretarza Stanu Condolezzy Rice uzupełniające powyższą tezę.

Nie ulega wątpliwości, że rosnące zagrożenia w gospodarkach krajów rozwiniętych wywołują także nie zawsze przemyślane wypowiedzi, które lokalizują przyczyny tych zagrożeń w polityce dużych krajów rozwijających się, w szczególności w Indiach i Chinach. Właśnie tym krajom zarzuca się bycie winnymi światowych problemów, w tym rosnących cen surowców oraz wzrostu emisji gazów cieplarnianych, zużycia paliwa i konsumpcji.

Trzeba jednak przyznać, że oficjalna odpowiedź na amerykańskie zarzuty była emocjonalna, lecz merytoryczna. Nie można ukryć faktów, że to właśnie USA najbardziej zanieczyszczają środowisko naturalne (chodzi o emisje gazów cieplarnianych), najwięcej zużywają surowców, a dodatkowo przodują w wykorzystywaniu ziemi uprawnej do produkcji etanolu i innych biopaliw. Indyjscy politycy zwracają też uwagę na to, że nie można lekceważyć negatywnego wpływu na sytuację rynkową subsydiów dla rolników i barier handlowych wprowadzanych przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską (ogranicza to rozwój produkcji żywności na żyznych terenach Afryki), a także słabnącego kursu dolara. Podają też oni liczby, z których wynika (dane za lata 2001-2003 Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa), że Stany Zjednoczone zużywają, bądź wyrzucają żywność o wartości 3,770 kcal na osobę każdego dnia, a dla porównania w Indiach jest to tylko 2,440 kcal, a według Departamentu Rolnictwa Amerykanie spożywają również najwięcej na głowę wołowiny, której wyprodukowanie wymaga największej ilości energii. Dodają, że według Urzędu ds. Informacji Energetycznej (Energy Information Administration), USA i Kanada zużywają najwięcej ropy na świecie na osobę. W konkluzji politycy Indii uważają, że to właśnie USA są "wielokrotnie bardziej" odpowiedzialne za światowy kryzys żywnościowy niż Indie.