Tydzień 21/2008 (19-25.05.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 20/2008 (12-18.05.2008)

• W ciągu dziewięciu miesięcy (do końca marca tego roku) ceny żywności na świecie wzrosły o 55%. Szybki wzrost cen żywności obserwowany w ostatnich miesiącach na świecie jest następstwem działania wielu złożonych czynników w tym: wzrostu ludności świata, gwałtownego wzrostu cen paliw płynnych, zmian klimatycznych i spekulacji na rynkach surowcowych. Według FAO świat, by zlikwidować groźbę głodu, musi zwiększyć produkcję zbóż o 50% do 2030 roku, a produkcję mięsa o 85%.
• Według G. Sorosa „kryzys na amerykańskim rynku nieruchomości nie jest nawet w połowie drogi i może potrwać co najmniej kolejnych 12 miesięcy”. Jego zdaniem „spadek cen nieruchomości nabiera tempa, a ceny notujące dotychczas nienaturalne skoki będą notować teraz równie nienaturalne spadki”.
• W 1996 r. na inwestycje w rolnictwo jakie dokonują kraje uprzemysłowione w krajach biednych przeznaczano 10% pomocy rozwojowej, a w 2006 r. już tylko 3%. Według FAO tylko 4% gruntów uprawnych w Afryce ma systemy nawadniające.
• Brytyjski ośrodek badawczy Economist Intelligence Unit (EIU) posiada w świecie spory prestiż i wszyscy liczą sie z jego ocenami i prognozami. W ostatnim raporcie podniósł on globalną, średnioroczną prognozę inflacji za 2008 r. do 4,5% z 3,9%, a za 2009 r. do 3,4% z 3,2 %. Oznacza to, że tegoroczna inflacja w ujęciu globalnym osiągnie najwyższy poziom od połowy lat 90. Economist Intelligence Unit (EIU) przewiduje też, że średnia cena baryłki gatunkowej ropy Brent przekroczy ponad 100 USD w latach 2008-09 i ustabilizuje się na poziomie ok. 106 USD, a średni kurs dolara do euro za 2008 r. na 1,55 USD/EUR, a na 2009 na 1,50 USD/EUR. Analitycy brytyjskiego ośrodka badawczego Economist Intelligence Unit (EIU) podtrzymują swoją wcześniejszą prognozę PKB gospodarki USA za ten rok – 0,8% r/r, ale obniżyli ją na 2009 r. do 1,1% r/r. W I kw. amerykańska gospodarka osiągnęła dynamikę wzrostu na poziomie 0,6% kw/kw, a popyt wewnętrzny w I kwartale skurczył się po raz pierwszy od 17 lat.
• Według FAO tylko 3% ziem uprawnych na świecie wykorzystywanych jest do produkcji biopaliw ze zbóż i trzciny cukrowej.
• W kończącym się 21 tygodniu 2008 roku cena baryłki lekkiej ropy z dostawą natychmiastową na giełdzie towarowej NYMEX przekroczyła rekordowy poziom 135 USD. Cena baryłki ropy naftowej kupowana obecnie z dostawą za 8 lat sięgnęła w 21 tygodniu 2008 roku poziomu 140 USD. Bank Goldman Sachs zaleca swoim klientom kupno ropy z dużym wyprzedzeniem, bo niedobór ropy może wywindować cenę nawet do 200 USD/baryłkę.
• Największy amerykański koncern naftowy Exxon Mobil, zarobił w zeszłym roku 40 mld USD, na wynagrodzenia dla swoich szefów wydał w zeszłym roku 76 mln USD, a na badania nad odnawialną energią... tylko 10 mln USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

AZJATYCKI GAZ I ROPA W DRODZE DO EUROPY

Jest dziś duża szansa, że Azerbejdżan i Turkmenistan porozumieją się w sprawie budowy Gazociągu Transkaspijskiego, którym gaz ziemny z Azji Środkowej może być transportowany do Europy z ominięciem Rosji. Analizy wskazują, że dla Turkmenistanu rura transkaspijska jest korzystniejsza od proponowanego przez Rosję rurociągu dookoła Morza Kaspijskiego. Zawarcie tego porozumienia dałoby Turkmenistanowi swobodę manewru przy wyborze tras tłoczenia swojego gazu, zachwiałoby monopolistyczną pozycja Gazpromu w regionie i może zagrozić realizacji wieloletnich kontraktów Gazpromu w Turkmenistanie, stwarzając równocześnie warunki dla realizacji gazociągu Nabucco.

W kijowskim szczycie energetycznym wzięli udział prezydenci siedmiu krajów: Polski, Ukrainy, Litwy, Łotwy, Estonii, Azerbejdżanu i Gruzji. Podpisano wspólną deklarację dotyczącą bezpieczeństwa energetycznego, powstanie grupa robocza, która zajmie się praktyczną realizacją ustaleń szczytu. Ma powstać wspólna przestrzeń energetyczna, której podstawą ma być ropociąg Odessa-Brody, którym ropa będzie tłoczona w kierunku zachodnim, wraz z otaczającą go infrastrukturą. Wbrew zapowiedziom nie przybyli do Kijowa przywódcy Rumunii i Mołdawii. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Unii Europejskiej, Słowacji, Kazachstanu, Bułgarii i Stanów Zjednoczonych.

Ukraina zamierza stworzyć nową organizację międzynarodową, która zajmie się transportem kaspijskiej ropy do UE, której głównym elementem będzie rurociąg Odessa-Brody-Płock. Pod pomysłem podpisuje się kancelaria polskiego prezydenta, ale Bruksela jest mocno sceptyczna. Nie podoba się jej to, że Ukraińcy próbują wciągnąć wybrane kraje UE do jakiejś zewnętrznej inicjatywy, podczas gdy Unia z dużym wysiłkiem próbuje zbudować wspólną unijną politykę energetyczną. To oczywiste, że działając wspólnie jako UE, a nie tworząc kolejne organizacje, mamy o wiele większą siłę. Projekt ten jest też sprzeczny w prawem unijnym, bo dotyczy spraw które leżą w kompetencji całej UE, a nie poszczególnych krajów.