Tydzień 47/2007 (19-25.11.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 46/2007 (12-18.11.2007)

• Zbliża się szczyt Unia Europejska-Chiny. Unia Europejska to obecnie największy partner handlowy Chin. Jej deficyt handlowy w handlu z Chinami w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy tego roku przekroczył 100 mld euro (chociaż unijny eksport wzrósł o 15%). W tym okresie Unia wyeksportowała do Chin produkty i usługi o wartości 46 mld euro, a importowała dobra wyceniane na 146,8 mld euro. Deficyt wyniósł więc 100,8 mld euro (w 2006 roku w tym samym okresie wyniósł 80,2 mld euro). By ograniczyć ekspansję chińskich towarów Unia nie wyklucza zastosowania ceł antydumpingowych.
• Ekonomiści oceniają, że w IV kwartale PKB w USA wzrośnie o 1,5% (w III kw. wzrost ten wyniósł 3,9%). Według prognoz wzrost gospodarczy w I kw. 2008 roku wyniesie 2%.
• Wenezuela jest drugim po Meksyku producentem ropy w Ameryce Łacińskiej i czwartym pod względem wielkości eksporterem ropy na rynek USA. W trakcie szczytu przywódców 10 państw OPEC w stolicy Arabii Saudyjskiej Rijadzie, prezydent tego kraju Hugo Chavez nawoływał do podniesienia cen ropy i domagał się ograniczenia wydobycia tego surowca. W swoim kraju dzięki częściowej renacjonalizacji bogatych zasobów naftowych i przeznaczeniu części szybko rosnących zysków naftowych na programy społeczne, uzyskał szerokie poparcie społeczne.
• Chiny dążą do zagwarantowania sobie dostaw strategicznych surowców. Chińska Korporacja Metalurgiczna (MCC) wykupiła 30-letnie prawo eksploatacji kopalni miedzi Aynam, położonej 30 km od Kabulu. Złoża ocenia się na 11,3 mln ton miedzi,ale przypuszczalnie są to najbogatsze na świecie.
• Maleją szanse na realizację popieranego przez USA gazociągu Nabucco, który ma gaz ze złóż kaspijskich dostarczać do Europy z pominięciem terytorium Rosji. To rezultat umowy rosyjskiego Gazpromu i włoskiego ENI o współnej budowie gazociągu South Streem. Prócz tego dla Nabucco nie ma dziś wystarczającej ilości surowca, bo Azerbejdżan ma za mało gazu, a USA nie zgadzają się, by przez Nabucco gaz eksportował Iran.
• Wyścig na rynku samolotów pasażerskich trwa. Boeing poinformował, że otrzymał już w tym roku zamówienia na 1047 maszyn, co jest rekordem w historii firmy (w 2006 otrzymał zamówienia na 1044 maszyny), przy czym 580 zamówień dotyczy produkowanego w różnych wersjach od dziesięcioleci, modelu 737, a 290 to zamówienia na najnowsze maszyny średniej wielkości 787 Dreamliner. Airbus do końca października otrzymał 1021 zamówień na odrzutowce pasażerskie. Informacji z listopada na razie brak i nie wiadomo, kto prowadzi w tym wyścigu gigantów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWE NIEPOKOJE

1. Po trzech pierwszych kwartałach 2007 roku chińskie rezerwy walutowe wyniosły 1,43 bln USD (wzrosły o 45% r/r). Według ekspertów 60-70% tych rezerw stanowią papiery wartościowe denominowane w dolarach (tylko takie papiery wartościowe i instrumenty finansowe mają na tyle dużą wartość, że mogą zabsorbować chińskie rezerwy). Chiny niepokoją się o ich bezpieczeństwo, bo wartość USD systematycznie maleje. Zmieniają więc swoją politykę gospodarowania tymi rezerwami. Chiny były dotąd największym nabywcą amerykańskich obligacji skarbowych. Jeśli teraz ograniczą swoje potrzeby w tym zakresie i spadnie popyt na te papiery, to USA będą zmuszone powrócić do wyższych stóp procentowych (ostatnio znacznie je obniżyli, by podtrzymać słabnące tempo wzrostu swojej gospodarki).

2. Gospodarka amerykańska hamuje. W poprzednim kwartale wzrost wyniósł 3,9%, lecz w czwartym kwartale będzie to tylko 1%. Gospodarka światowa największe nadzieje wiąże dziś z rynkami wschodzącymi, gdzie średni roczny wzrost sięga 7% i one teraz będą w roli wybawców, którzy uratują światową koniunkturę. Wydaje się, że systematycznie maleje rola Stanów Zjednoczonych jako globalnej lokomotywy gospodarczej (od roku 2000 przypadająca na nie część światowego importu spadła z 19% do 14%). Szczegółowa analiza wskaźników pokazuje, że obecnie rosnące tempo wzrostu gospodarki krajów wschodzących zawdzięczają między innymi własnemu popytowi wewnętrznemu. W świecie utrwala się świadomość, że Chińczycy i Hindusi coraz bardziej przyczyniają się do globalnego wzrostu PKB, niż Amerykanie.

3. Według Międzynarodowej Agencji ds. Energii (IEA) w latach 2005-2030 zapotrzebowanie na tzw. pierwotne (nieprzetworzone) surowce energetyczne wzrośnie o 55%, a roczna dynamika wzrostu popytu wyniesie ok. 1,8%. Lecz na szczególną uwagę zasługuje informacja, że import ropy przez Chiny i Indie do 2030 r. wzrośnie prawie czterokrotnie w porównaniu z obecnym poziomem. Według autorów tych prognoz popyt na ropę wzrośnie z 11,4 mld ton w 2005 roku do 17,7 mld ton w roku 2030. Ich zdaniem do 2030 roku nie ulegnie zasadniczej zmianie struktura źródeł energii, podstawę będą stanowić surowce kopalne, które zaspokoją 84% dodatkowego popytu w latach 2005-2030. Ropa naftowa w tym okresie pozostanie najważniejszym surowcem energetycznym. Gaz zaspokoi 22% popytu na energię w 2030 r. (w 2005 było to 21%). Węgiel w 2030 roku będzie zaspokajał 28% potrzeb energetycznych, podczas gdy w 2005 roku było to 25%. Należy liczyć się z dużym wzrostem wydobycia węgla w Chinach i Indiach.

Zużycie energii elektrycznej podwoi się. Energia elektryczna w ogólnym spożyciu energii będzie stanowić 22 proc. wobec 17 proc. w 2005 r.

Wzrastający popyt na energię będzie wymagał zainwestowania do 2030 roku ok. 22 bln USD w infrastrukturę przesyłania i generowania mocy. IEA zwraca też uwagę, że jeśli nie zmieni się polityka w zakresie emisji gazów cieplarnianych, przyspieszy to zmiany klimatyczne i w efekcie zagrozi też bezpieczeństwu energetycznemu.