O 105% r/r więcej niewypłacalności w I kwartale 2021

Przeczytaj także: 75% wzrost niewypłacalności. Małe firmy rodzinne dotknięte najbardziej

Jak podaje Euler Hermes, sektorem z największą liczbą niewypłacalności w I kwartale 2021 jest sektor usług - +174% r/r. Natomiast sektorem z najmniejszą skalą wzrostu niewypłacalności - budownictwo - +50% r/r.

Liczba niewypłacalności w usługach wzrosła skokowo w marcu z powodu kolejnego lockdownu gospodarki. Ogłoszono 83 niewypłacalności, podczas gdy w marcu 2020 było ich 33. Problemy dotykają firm świadczących usługi dla ludności, takich jak: gastronomia i hotelarstwo, ochrona zdrowia, edukacja czy warsztaty samochodowe. W kłopotach są przedsiębiorcy świadczący usługi dla firm (doradztwo biznesowe, obsługa finansowa, obsługa rynku pracy), a także podmioty publiczne (utrzymanie czystości i zieleni, ochrona).

Na rynku nieruchomości niewypłacalności dotykają firmy związane z zarządzaniem procesami inwestycyjnymi i ich przygotowaniem (w samym marcu 6). Są także efektem załamania rynku wynajmu: kryzys dotyka przedsiębiorców zajmujących się obsługą nieruchomości i pośrednictwem w obrocie nimi (10 niewypłacalności w marcu).

Spadają inwestycje i nakłady: przedsiębiorstw (niewypłacalności firm instalujących, serwisujących maszyny), ale także konsumentów (niewypłacalności warsztatów samochodowych, dotychczas bardzo rzadkie).

Postępuje fala niewypłacalności wielkotowarowych producentów podstawowych art. spożywczych: upraw rolnych, hodowli i chowu zwierząt (14 w styczniu, 18 w lutym i 26 w marcu). Podobny efekt i skala w otoczeniu rolnictwa – wyspecjalizowanych usługach, maszynach i środkach do produkcji, w handlu płodami rolnymi.

W produkcji widoczne są problemy części przetwórców żywności (owoców i warzyw, nabiał, sektory oparte na zbożach jak piekarnictwo). Najliczniejsze niewypłacalności są w przemyśle ciężkim: sektorze metalowo-maszynowym, wyrobów elektrycznych oraz w produkcji na rzecz budownictwa. Niewypłacalności są także w przemyśle lekkim: odzież i obuwie; novum są pojawiające się problemy producentów tektury, opakowań, drukarni.

W budownictwie +50% r/r wzrost liczby niewypłacalności, także w marcu, pomimo rozpoczęcia sezonu budowlanego. Popyt na rynku mieszkaniowym oraz uruchomienie kolejnych inwestycji infrastrukturalnych nie wpłynęły na obydwie części rynku – równie dużo jest niewypłacalności firm budujących budynki, jak i tych prac specjalistycznych (elektryczne, dachowe, oświetleniowe, kanalizacyjne etc.).

W transporcie na wzrost niewypłacalności w marcu (18 firm) wpływa pandemia i związane z nią utrudnienia, czy nowe regulacje (w tym te dotyczące płac). Co więcej – pojawiają się niewypłacalności firm logistycznych i obsługujących transport lądowy (4 w marcu).

Kryzys najmocniej uderza w regiony najaktywniejsze w sektorze przemysłowym i usługowym (poza Dolnym Śląskiem – a więc wzrost niewypłacalności na Mazowszu, w Wielkopolsce, na Pomorzu czy w Małopolsce) ale także te związane m.in. z produkcją rolną, transportem i przemysłem lekkim (jak Lubelskie, Podlaskie, Łódzkie czy Lubuskie)

Kryzys wywołany pandemią to kryzys firm MSP, zwłaszcza tych najmniejszych – firm rodzinnych

Pomoc publiczna dla firm ma skalę niełatwą nawet do oszacowania – mówi się o nawet 230 mld złotych (za rzecznikiem MSP). Pomimo tego realia rynkowe: od tych oczywistych jak przerwy w funkcjonowaniu handlu i usług po czynnik psychologiczny – niepewność a może nawet strach oznaczające odkładanie wydatków prywatnych jak i firmowych uderzyły w bieżące finanse, jak i perspektywy dalszego funkcjonowania bardzo wielu firm rodzinnych. Firm bez takich zasobów jak duże, często międzynarodowe firmy, mające nie tylko zdolność kredytową, ale i pewne miejsce w łańcuchach dostaw wewnątrz korporacji. Stąd kryzys wywołany pandemią jest kryzysem firm małych – i nie należy tego lekceważyć, gdyż to one są podstawą gospodarki w przybliżeniu zatrudniając 70% pracujących w przedsiębiorstwach i tworząc 50% PKB – mówi Tomasz Starus, członek Zarządu Euler Hermes odpowiedzialny za ocenę ryzyka.

Może więc nie wielkość firm, ale skala problemu niewypłacalności powinny zwrócić uwagę – niewypłacalności, gdyż duża część tych firm nie ma możliwości organizacyjnych ani finansowych na przeprowadzenie procesu upadłościowego. Na upadłość stać generalnie tylko firmy duże. Dlatego błędem jest ocenianie sytuacji rynkowej tylko na podstawie pojedynczego, wyrwanego z szerszego kontekstu niewypłacalności elementu, jakim są upadłości likwidacyjne. Obecnie niełatwe do przeprowadzenia także organizacyjnie, z powodu lockdownu i reżimu funkcjonowania instytucji publicznych.
Tomasz Starus, członek Zarządu Euler Hermes uważa, że „dziwne byłoby, gdyby firmy nie korzystały z prostszego narzędzia w postaci uproszczonego postepowania restrukturyzacyjnego, zwłaszcza w tak trudnej sytuacji – nie tylko finansowo-popytowej, związanej z zamknięciami gospodarki, ale także ograniczonej możliwości spotykania się i rygoru sanitarnego w jakim działają sądy, urzędy etc. Warunkiem powodzenia działań naprawczych jest ich rozpoczęcie bez zwłoki i uproszczone postępowanie to umożliwia.”