Tydzień 30/2006 (24-30.07.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 29/2006 (17-23.07.2006)

• Wiele wskazuje na kolejną wygraną Gazpromu. Rosyjski gigant gazowy poinformował, że kupuje od holenderskiej spółki-córki Jukosu (Yukos Finance BV), 49% udziałów w słowackiej firmie przesyłowej Transpetrol za 105 mln USD. Transpetrol to operator słowackich ropociągów o łącznej długości 1.032 km i przepustowości 21 mln ton rocznie. Należy do niego także odcinek ropociągu "Przyjaźń" o długości ponad 500 km. Z Gazpromem konkuruje polskie Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN). Rurociągiem słowackim płynie rosyjska ropa do rafinerii w Czechach i na Słowacji 10 mln ton rocznie, a po modernizacji rurociągu jego przepustowość wzrośnie dwukrotnie.
• Były sekretarz generalny NATO lord Robertson będzie drugim po G. Schroederze byłym politykiem, który zasiądzie we wła­dzach rosyjskiego koncernu energetycznego. Robertson od października będzie wiceprzewodniczącym rady dyrektorów rosyjsko-brytyjskiego koncernu naftowego TNK-BP. G. Schroeder jest szefem rady dyrektorów rosyjsko-niemieckiej spółki, która ma zbudować i eksploatować gazociąg przez Bałtyk.
• Holenderski koncern Gas-Unie jako czwarty udziałowiec wejdzie do spółki budującej Gazociąg Północny po dnie Bałtyku (spółkę tworzą rosyjski Gazprom i niemieckie koncerny BASF i E.ON.). Gazociągiem popłynie rocznie 55 mld m³ gazu, a jego budowa kosztować będzie 4,6 mld USD. Pakiet kontrolny w spółce zachowa Gazprom, a Holendrom 9% udziałów w spółce odstąpią niemieckie koncerny. W ramach tej transakcji Gas-Unie odstąpi Rosjanom cześć akcji w gazociągu łączącym Holandię z Wielką Brytanią.
• Prawdopodobnie 1 sierpnia sąd podejmie decyzję o upadłości Jukosa.
• Główna stopa procentowa banku centralnego Czech wzrosła o 25 pb do 2,25%.
• Centralny Bank Węgier (NBH) podwyższył w poniedziałek stopy o 0,5 punktu procentowego. Główna stopa wynosi dziś 6,75% (w czerwcu stopy wzrosły o 0,25 punktu procentowego). Do końca roku przewiduje się wzrost stóp o kolejne 0,5 punktu procentowego. Niedawno podniesiono na Węgrzech podatki.
• Rząd Węgier podwyższył na 2006 rok prognozę deficytu budżetowego z 8% do 8,6% PKB.
• Wielka Brytania ok. 15% zużywanego gazu importuje, a do 2010 roku ten import ten wzrośnie do ponad 50%. W tym kraju wzrastają ceny gazu o ponad 12%, a energii elektrycznej o ponad 9%.
• W Serbii powstanie gazociąg tranzytowy o długości 400km i zdolności transportowej do 20 mld m³ gazu rocznie (będzie kosztował ok. 800 mln USD), który ma transportować rosyjski gaz przez Morze czarne, Turcję do Bośni i Chorwacji. Partnerem inwestycyjnym Serbii będzie rosyjski Gazprom, który w zamian spłaci serbskie długi wobec Kuwejtu (370 mln USD).
• Słowenia ma elektrownię atomową w Krsku (2000MW). Teraz podjęła decyzję o wybudowaniu w latach 2013-2017 za 2,5 mld USD nowego reaktora o mocy 1000MW. Obecnie kraj ten kupuje za granicą ¼ swojego zapotrzebowania na energię elektryczną.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GAZOCIĄG PÓŁNOCNY, CZYLI POWRÓT DO RZECZYWISTOŚCI POŁĄCZONY Z TWARDYM LĄDOWANIEM

Wszyscy bardzo dobrze pamiętamy liczne kłopoty polsko-rosyjskie przy okazji dyskusji o dostawach surowców energetycznych. Zawsze był jakiś problem. A to kabel światłowodowy, a to redukcja poziomu dostaw zakontraktowanych na wiele lat w przód, aż wreszcie przyszedł czas na nadzieje, że osiągniemy niezależność energetyczną w wyniku dostaw norweskich.

Innym problemem w tym obszarze jest rurociąg jamalski. Jego pierwsza nitka miała być gotowa kilka lat temu, a dopiero teraz kończona była budowa trzech stacji pompowych, które pozwalają na uzyskanie zaplanowanej zdolności przesyłowej. Właści­cielem polskiej części jamalskiego gazociągu (tłoczy gaz do Polski i Niemiec) jest EuRoPol Gaz, a głównymi udziałowcami są Gazprom i PGNiG (po 48% udziałów). Ale i tu praktycznie bez przerwy trwają konflikty. W ostatnich latach te konflikty to trady­cja (bilanse spółki za 2000 i 2002 r. przyjęto dwa lata po terminie, a przyjęcie bilansu za 2001 r. nastąpiło w rok później. Obec­nie też nie przyjęto bilansu firmy za 2005 rok, a spór trwa o zgodę na zmianę prezesa spółki (wyznacza go strona polska) i o za­kres jego kompetencji. Pojawił się też nowy problem, bo w do pokrycia naszych przyszłorocznych potrzeb brakuje 2mld m³ gazu. Cóż, problemy z dodawaniem i odejmowaniem...

Gazociąg północny to poważna zadra w stosunkach polsko-rosyjskich i polsko-niemieckich. Do partnerstwa rosyjsko-niemiec­kiego w tym projekcie inwestycyjnym dołączają teraz kolejni partnerzy, a zainteresowani są nim także Francuzi, Brytyjczycy, Finowie, Holendrzy, Duńczycy, a nawet Norwegowie posiadający przecież spore złoża gazu. Opór krajów bałtyckich i Polski okazał się mało skutecz­ny. O poparcie polityczne w Unii dla tego przedsięwzięcia jak widać skutecznie dba szef rady dyrektorów spółki rosyjsko-niemieckiej (budowniczego rurociągu i jego przyszłego użytkownika), były kanclerz Niemiec G. Schroeder .

Teraz ministrowie ds. konkurencyjności państw członkowskich (oczywiście z udziałem Polski i krajów bałtyckich) zdecydowali, że Gazociąg Północny znalazł się na liście 42 priorytetowych projektów energetycznych Unii Europejskiej! W kwietniu taką listę zaaprobował też Parlament Europejski! W ten sposób realizatorzy tego przedsięwzięcia będą mogli uzyskać preferencyjne pożyczki z Europejskiego Banku Centralnego i łatwiej otrzymywać środki od prywatnych inwestorów. Wydaje się też, że zali­czenie tego projektu do przedsięwzięć priorytetowych oznacza uznanie, że jest on w interesie europejskim i UE popiera jego budowę. Warto dodać, że wśród tych 42 projektów jest również Gazociąg Jamalski ale...