Jak się żyje po wejściu do strefy euro?

Przeczytaj także: Biznes za pilnym wejściem do strefy euro

Dziś w strefie euro znajduje się dziewiętnaście państw Unii Europejskiej, w tym czterech reprezentantów Europy Środkowo-Wschodniej, których poziom gospodarczy oraz historia transformacji gospodarczej są zbliżone do tego, czego doświadczyła Polska. Każdy z tych czterech krajów wchodził do strefy wspólnego pieniądza w różnych, ale tak samo trudnych momentach globalnego kryzysu finansowego i późniejszej recesji. Słowacja dokonała tego tuż przed wybuchem kryzysu w Eurolandzie (2009), Estonia – w jego trakcie (2011), a Łotwa i Litwa tuż po nim (2014, 2015). Autorzy raportu „Jak żyć z euro? przyglądają się następstwom przyjęcia unijnej waluty w każdym z tych państw, uwzględniając przy tym perspektywę gospodarczą, polityczną i społeczną.

Wpływ wprowadzenia euro na gospodarkę

Generalnie można stwierdzić, że przystąpienie do strefy euro przyczyniło się do wzrostu gospodarczego każdego z badanych państw - w sposób umiarkowanie pozytywny na Łotwie, Litwie i Słowacji, a w sposób zdecydowanie pozytywny w Estonii. W żadnym z tych państw nie nastąpiło pogorszenie deficytów bieżących bilansu płatniczego oraz wzrost zadłużenia zagranicznego. W każdym zanotowano znaczący spadek bezrobocia. Oceniając wpływ przystąpienia do strefy euro na tempo wzrostu PKB zaś, należy zwrócić uwagę na łączny realny wzrost PKB, który na Słowacji wzrósł o 20%, w krajach bałtyckich zaś, o 28%. Ciekawe wnioski można również wysnuć, porównując tempo rozwoju gospodarczego zbliżonych do siebie krajów – Słowacji, będącej w strefie euro oraz Republiki Czeskiej, nie należącej do unii walutowej. PKB Słowacji po jej wejściu do strefy euro w roku 2009 zwiększyło się do 2017 roku o 29%., w tym samym okresie PKB w Czechach, wzrosło tylko o 16%.

Innym tematem, który rozgrzewał debatę publiczną we wszystkich badanych krajach był wzrost cen. Jak wskazują wyniki Raportu, wprowadzenie euro nie wiązało się ze znacznym wzrostem cen w żadnym z wymienionych państw. Od momentu przyjęcia europejskiej waluty, ceny na Słowacji wzrosły łącznie o 12%, podczas gdy w Polsce w tym samym czasie, przeciętnie o 18%. Warto również wspomnieć o tym, że dzięki wprowadzeniu euro Słowacja, w odróżnieniu do Polski, uniknęła problemu kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich.

Wprowadzenie euro, a polityka

Wszystkie cztery państwa umocniły swoją pozycję na politycznej arenie Unii Europejskiej. Dzięki przyłączeniu się do strefy euro, zarówno Słowacja, Litwa, Łotwa jak i Estonia, uczestniczą w „twardym rdzeniu” procesów integracyjnych Unii, nadając ton dyskusji o kierunku rozwoju polityki finansowej Wspólnoty. Co więcej, cztery badane kraje od momentu wprowadzenia euro, są członkami „ligi hanzeatyckiej”, co daje im możliwość forsowania swoich interesów w Unii.

Społeczne poparcie dla euro

Pozytywne skutki wprowadzenia euro widoczne są w sondażach badających poziom zadowolenia mieszkańców Słowacji, Litwy, Łotwy i Estonii. Wysoki poziom poparcia dla euro (80% - 85%) prezentują przede wszystkim Słowacy, Łotysze i Estończycy, tym samym lokując się wśród narodów najlepiej oceniających euro.