Wakacje 2018: sprzedaż (chwilowo?) wyhamowała

Przeczytaj także: Wakacje 2018: ceny podobne jak przed rokiem

Nagrodzony ogłasza niewypłacalność

18 listopada 2017 roku w luksusowych wnętrzach hotelu Zamek Biskupi w Janowie Podlaskim odbyła się VIII edycja Wielkiej Gali "Luksusowa Marka Roku 2017". Jedną z nagród w postaci statuetki „Luksusowa Marka Roku 2017” odebrało biuro podróży RejsClub.pl, które w ostatnią środę ogłosił niewypłacalność.

Jest to jak na razie pierwszy organizator, który dokonał w tym roku takiego zgłoszenia. Firma ma siedzibę w Pruszczu Gdańskim i działa od prawie 8 lat i była jednym z największych i najstarszych organizatorów turystyki rejsowej w Polsce.

Sprawa jest zbyt nowa, aby w sposób racjonalny można powiedzieć coś konkretnego na temat istotnych przyczyn niepowodzenia biznesowego tego biura podroży. Być może przyczyna jest bardziej naturalna niż można przypuszczać i wiąże się z zaostrzeniem konkurencji w tym segmencie spowodowanym rozpoczęciem w nim działalności przez prawdziwego giganta, jakim w polskiej turystyce jest biuro Itaka. Jeśli tak, to klienci i agenci mogliby rozważyć stopień ryzyka innych firm oferujących produkty w tym segmencie turystyki.

II. Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach wizualizację omawianej tematyki cen imprez turystycznych w postaci mapek, które w naszej intencji mają one pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji. Począwszy od 22 stycznia zestawienia obejmują jedynie sezon lato 2018, podczas gdy wcześniej były one sporządzane naprzemiennie dla zimy i lata.
2. Niniejsze zestawienie obejmuje po raz jedenasty w tym sezonie i piąty w tym roku kalendarzowym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2018 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (06.08-12.08 2018). Ceny zostały zebrane 8 lutego i porównane z cenami dla tego samego okresu zebranymi 1 lutego, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 9 lutego 2017.

Należy zaznaczyć, że przedstawione bieżące porównania i zestawienia są już dostatecznie reprezentatywne gdyż bierze w nich udział 3300 hoteli (w pierwszym i drugim zestawieniu było to jedynie 2530 i 1480 hoteli) i występują w nich pełne oferty wszystkich kluczowych dla polskiego rynku touroperatorów.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 6 i 12 sierpnia, średnie ceny wzrosły o 45 złotych (wcześniej wzrosły o 30, 12, 27 i 17 złotych, spadły o 8 i 12 złotych, a jeszcze wcześniej wzrastały o 4, 27 i 10 złotych). Największe zwyżki średnich cen odnotowano na Cyprze, Malcie i w Albanii - o 146, 143 i 87 złotych. Największa zniżka miała miejsce na tunezyjskiej Dżerbie – o 78 złotych, a symboliczna w Portugalii – o 1 złoty.

W analogicznym czasie przed rokiem i dwoma laty odnotowywano spadki ogólnego poziomu cen wycieczek, a mianowicie o 5 i o 35 złotych.

Zmiany średnich cen wycieczek jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Wykres obejmuje przebieg zmian cen na pięciu najważniejszych kierunkach w polskiej letniej turystyce wyjazdowej, które są również często przedstawiane w kontekstach sprzedażowych na wykresach bazujących na danych Wakacji.pl, a dodatkowo uwzględniana jest tam także szybko nabierająca znaczenia w wypoczynkowych wyjazdach polskich turystów Albania.

W minionym tygodniu widoczna jest kontynuacja wzrostów średnich cen wycieczek do Grecji i na Wyspy Kanaryjskie trwających już od czterech tygodni. Do tendencji wzrostowej dołączyły od dwóch tygodni również Turcja i Egipt, co skutkowało generalnym dość istotnym wzrostem średniej ceny wycieczek, częstym w pierwszych dekadach miesięcy w środkowej fazie sezonu sprzedaży. Sytuacja ta ujemnie wpływała na dynamikę wzrostu sprzedaży Turcji, gdyż powoli staje się ona dość kosztowna. Słabsze wzrosty średnich cen prezentuje natomiast Bułgaria, co z kolei pomaga w powrocie do nieco lepszej sprzedaży. Spadki cen prezentuje natomiast nieuwidoczniona na wykresie Tunezja, która zajmuje już 8 miejsce wśród najbardziej popularnych kierunków z bieżącym udziałem 3,65 procent (przed miesiącem 3,22 procent).

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia sierpnia 2018 pokazuje, że średnia cena była wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 42 złote (poprzednio ceny były niższe o 7 złotych, wcześniej wyższe o 2 złote, a jeszcze wcześniej niższe o 34, 32, 39, 71, 9, 18, 49 i 28 złotych). Był to jak na razie największy roczny wzrost średnich cen w tym sezonie letnim. W poprzednim sezonie w drugim tygodniu lutego 2017 średnia cena w porównaniu rok do roku była wyższa o 139 złotych.

Nadal mamy jeszcze względnie wczesny okres sprzedaży, a więc jeszcze nie wszystkie istotne dla cen czynniki oddziałują w pełni na ich poziom. Nadal w kierunku obniżania cen wycieczek działają w tym sezonie elementy o charakterze kosztotwórczym. Cena paliwa lotniczego jest wprawdzie nieco wyższa niż przed rokiem (2,51 wobec 2,43 zł/litr, czyli o 3,3 procent), ale w skali 12 miesięcy zdecydowanie wzrosła wartość polskiej waluty w rozliczeniach turystycznych – tym razem o średnio blisko 6 procent. W rezultacie nadal znaczny- chociaż mniejszy niż w kilku ostatnich tygodniach - pozostaje wspólny wpływ zmian cen paliwa i kursów złotego w kierunku obniżania średnich kosztów wycieczek, który wyniósł w przybliżeniu 95-105 złotych (poprzednio było to około 150-160 złotych, a wcześniej około 145-155, 140-150, 160-170 i 145-155 złotych).

Warto zauważyć, że zmiana średnich cen wycieczek nie odzwierciedla teoretycznego wpływu wymienionych czynników (zamiast zniżek mamy wzrosty), co można tłumaczyć wyraźnie wyższym od oczekiwań większości organizatorów popytem na turystyczne imprezy oraz walutowymi kontraktami zabezpieczającymi, które ograniczają przenoszenie się wpływu zmian kursów na koszty ponoszone przez biura podróży.

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian cen rok do roku na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Na wykresie widoczne są dość istotne zwyżki cen rok do roku na najważniejszych kierunkach wyjazdów. Spowodowane jest to po części sytuacją, w której przed rokiem bieżące ceny na wszystkich tych kierunkach spadły w skali od 8 złotych (Grecja) do 31 złotych (Wyspy Kanaryjskie). Warto przy tym zauważyć, że po raz pierwszy w tym sezonie średnie ceny w Turcji przewyższyły odpowiedni poziom cen sprzed roku.

Z mniejszych kierunków ponownie znacznie wyższe ceny rok do roku notowano na Malcie – o 424 złote, mniejsze wzrosty wystąpiły na Cyprze i Majorce - o średnio 240 i 217 złotych, prawie brak zmian odnotowano w Portugalii (spadek o 4 złote), a zniżki średnich cen wystąpiły w Albanii, Tunezji i Maroku - o 61, 142 i 191 złotych.

3. W obecnym zestawieniu wśród dużych i średnich organizatorów największe zniżki średnich cen w porównaniu z ubiegłym sezonem wykazują oferty biur TUI Poland, Coral Travel Wezyr, 7islands i Net Holiday - o około 175, 105, 65 i 45 złotych, a zwyżki cen na poziomie poniżej ogólnego wzrostu cen na rynku (obecnie +42 złote) wykazują tanie wówczas oferty biur Grecos i Itaka - wyższe o około 5 i 25 złotych. Oferty pozostałych biur stały się bardziej kosztowne niż przed rokiem w granicach od 63 do 166 złotych.

W tym, co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach i w trzech kategoriach hoteli, to po dość istotnych zwyżkach cen w ofercie TUI Poland na czołową pozycji wróciło biuro Itaka (30 ofert) wyprzedzając kilkutygodniowego lidera TUI Poland (21 ofert) i biuro Coral Travel Wezyr (też 21 ofert) oraz Exim Tours (19 ofert). Warto zaznaczyć, że nadal szczególnie dużą liczbę atrakcyjnych ofert na niższych półkach cenowych oferują TUI Poland i Exim Tours, podczas gdy w ofercie premium (5*) zdecydowanym liderem pozostaje biuro Itaka.

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponują Coral Travel Wezyr i TUI Poland – 7 i 4 oferty, na kierunkach greckich Itaka (11 ofert), a także Grecos i Coral Travel Wezyr – 6 i 8 ofert, na kierunkach kanaryjskich TUI Poland oraz Itaka – 8 i 7 ofert, a na tureckich Coral Travel Wezyr oraz Itaka – 4 i 3 oferty. W powracającej na rynek turystyczny Tunezji najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert posiada biur Exim Tours – 4 oferty.

4. Przedstawiamy również tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Tak jak wielokrotnie zaznaczaliśmy, w tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków i kategorii hoteli jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami i kategoriami hoteli w pozostałych biurach.

Przez większość ubiegłego sezonu na czele tabel dotyczących szczytu sezonu wakacyjnego nieomal niezmiennie królowały (w różnej kolejności) biura Itaka i Grecos Holiday, ale wysokie pozycje dość często zajmowały też biura Coral Travel Wezyr Holidays oraz Net Holiday. W tym zestawieniu skład i kolejność pierwszych sześciu touroperatorów pozostały takie same jak poprzednio, a jedyną zmianą jest strata dystansu TUI Poland do konkurentów spowodowana znaczącą zwyżką średniej ceny oferowanych wycieczek – o ponad 110 złotych.

Dla porównania przedstawiono też adekwatny obraz sytuacji sprzed roku. Warto zauważyć, że skład pierwszej piątki organizatorów był wówczas taki sam jak obecnie, ale na pozycjach liderów kolejność była odwrotna niż dzisiaj.
Należy pamiętać, że pozycje w zakresie względnej atrakcyjności cenowej z reguły przekładają się na kierunki zmian udziałów danych organizatorów w turystycznym rynku. Wysokie utrwalają wiodące i rosnące pozycje w branży, a niskie często przekładają się na systematyczne oddawanie udziałów rynkowych atrakcyjniejszym konkurentom.