Tydzień 5/2006 (30.01-05.02.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 4/2006 (23-29.01.2006)

• Tegoroczny amerykański deficyt wyniesie 337 mld USD, lecz wszystko wskazuje na to, że będzie on jeszcze zwiększo­ny o 80-100 mld USD na operacje wojskowe w Iraku i w Afganistanie (w poprzednim roku deficyt ten wyniósł 314 mld USD).
• W 2005 roku wzrost gospodarczy w USA wyniósł 3,5% r/r (chociaż w IV kwartale amerykańska gospodarka zwolniła do 1,1%). Po raz pierwszy od 5 lat wydajność pracy w USA w przemyśle spadła o 0,6% kw/kw. Znacznie też wzrosły koszty produkcji.
• Mittal Steel to dziś największy producent stali na świecie, który w Polsce ma 70% potencjału produkcyjnego. Arcelor to francusko-hiszpański koncern stalowy. W Polsce jest właścicielem dawnej Huty Warszawa, a teraz buduje w kok­sowni „Przyjaźń” dwie baterie koksownicze. Mittal złożył ofertę zakupu Arcelora za 18,6 mld euro. Jeśli transakcja doj­dzie do skutku, to Mittal będzie miał 10-11% udziału w światowym rynku stali, a jego roczna produkcja przekroczy 100 mln ton stali i będzie zatrudniał ok. 300 tys. osób.
• Rosja stara się o przyjęcie do WTO. Zakończyła w tym zakresie negocjacje ze 148 państwami. Trwają jeszcze roz­mowy z USA, Australią, Kolumbią i Szwajcarią.
• W lipcu w Strielnie pod Petersburgiem odbędzie się szczyt G8.
• Ford ogłosił zapowiadany wcześniej program oszczędnościowy. Zwolnionych będzie 35-40 tys. pracowników (obecnie Ford zatrudnia 123 tys.), zamkniętych będzie 14 fabryk w USA i W Kanadzie. To wynik spadku zysku w roku ubiegłym z 3,5 mld USD w roku 2004 do 2 mld USD w 2005 roku i strat, jakie przynosiły zakłady amerykańskie i kanadyjskie koncernu.
• Japońska Toshiba za 5 mld USD przejmie Westinghouse (producenta między innymi urządzeń techniki jądrowej i budowniczego elektrowni atomowych).
• Wskaźnik bezrobocia w Japonii wyniósł w grudniu 4,4% (po 4,6% w listopadzie) podobnie jak w całym ubiegłym roku. W 2004 stopa bezrobocia wyniosła 4,7%, a w latach 2002 i 2003 bezrobocie było na poziomie 5,5%. Do poło­wy lat dziewięćdziesiątych bezrobocie w Japonii było na poziomie nie wyższym niż 4% lub niżej.
• Ogłoszono koniec 7-letniej deflacji w Japonii. W grudniu ceny artykułów konsumpcyjnych w Japonii wzrosły o 0,1% r/r, podobnie jak w listopadzie. Produkcja przemysłowa w listopadzie była większa o 3,8% r/r.
• Po tygodniowej przerwie wynikającej z awarii wznowiono dostawy gazu do Gruzji i Armenii. Równocześnie poinfor­mowano o decyzji, że oba kraje będą też sprowadzać gaz z Iranu. Gruzja i Armenia w ostatnim okresie miały trudne rozmowy z Gazpromem o nowych (wyższych) cenach gazu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWY RYNEK GAZU I NORWESKO-ROSYJSKA WSPÓŁPRACA W ENERGETYCE GAZOWEJ

Ostra zima w Europie skierowała oczy obserwatorów procesów gospodarczych na sprawy energetyki i bezpieczeństwa energetycznego. Nie ulega wątpliwości, że potentatem na europejskim rynku surowców energetycznych jest dzisiaj Rosja i niewiele wskazuje na możliwość zmian w dającej się przewidzieć przyszłości. Rosja postanowiła doprowadzić do zmiany za­sad rozliczania się za dostawy gazu. Zmienia ceny gazu i tam, gdzie to możliwe stara się przejąć kontrolę nad rurociągami przesyłowymi. Zakończyła nowymi umowami negocjacje z Białorusią, krajami bałtyckimi, z Mołdawią i Gruzją.

Niedo­kończone są rozmowy z Ukrainą, a trwają spory z Bułgarią i Rumunią. Rosja uzgodniła zasady swojej współpracy w tej dziedzinie z Kazachstanem, Turkmenią i Uzbekistanem. W Europie rozpoczęto budowę rurociągu po dnie Bałtyku i zgodzo­no się co do budowy drugiej nitki gazociągu po dnie Morza Czarnego do Turcji. Zawarto też porozumienie dotyczące magi­strali gazowej przez Bałkany. Małe europejskie kraje należące do Unii wraz z kandydatami do niej (Bułgaria i Rumunia) są zdania, że Wspólnota winna w imieniu wszystkich swoich członków negocjować warunki dostaw gazu.

Rosja ma największe złoża gazu na świecie (drugie miejsce ma Iran będący obecnie w ostrym sporze z czołowymi krajami świata o kontrolę nad swoim programem nuklearnym). Teraz trwają przygotowania do eksploatacji największego znanego pola naftowo-gazowego Shtokman na Morzu Barentsa. Ocenia się, że zawiera ono ok. 3 bln m³ gazu.

W końcowej fazie są negocjacje pomiędzy Gazpromem, a norweskimi koncernami energetycznymi Statoil (to koncern państwowy) i Norsk Hydro AS. Przedmiotem negocjowanej umowy jest sprzedaż Rosji udziałów w norweskich polach naf­towych i gazowych (Snohvit i Ormen Lange). W zamian będą udziałowcami w eksploatacji pól Shtokman. Kontrakt jest co prawda wyceniany na ok. 2 mld USD, lecz ma duże znaczenie strategiczne. Norwedzy mają w przyszłym roku dostarczać gaz do Wielkiej Brytanii. Gazprom zamierza w ciągu najbliższych 10 lat dostarczać do tego kraju 20% jego zapotrzebowa­nia na gaz. Złoża te mają też być eksploatowane z myślą o zaopatrywaniu amerykańskiego rynku.