Świat: wydarzenia tygodnia 6/2019

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 5/2019

• Co mnie szczególnie zainteresowało w orędziu o stanie państwa, wygłoszonym przez D. Trumpa przed amerykańskim Kongresem. Raport o stanie państwa wygłoszony przez prezydenta D. Trumpa tradycyjnie dotyczył tak problematyki wewnętrznej Stanów Zjednoczonych, jak i polityki międzynarodowej, która na ogół dominowała w takim wystąpieniu. W części krajowej poznaliśmy opinię prezydenta na temat kondycji infrastruktury Stanów Zjednoczonych, która jego zdaniem pozostawia dziś wiele do życzenia. Prezydent zwrócił uwagę na konieczność (a w wielu przypadkach nawet niezbędność) uruchomienia szeregu inwestycji tak nowych, jak i modernizacyjnych. O potrzebie naprawy amerykańskich dróg, mostów czy lotnisk Donald Trump mówił regularnie od czasów kampanii wyborczej. Zaprezentowana opinia prezydencka w dużej części nawiązuje do ostatniego raportu z 2017 roku Amerykańskiego Stowarzyszenie Inżynierów Lądowych (ASCE), które postawiło podobną diagnozę, a które oceniło, że infrastruktura wymaga pilnej interwencji. ASCE wystawiono jej ocenę D+, trzecią najgorszą w sześciostopniowej skali od F do A i oszacowało że Stany Zjednoczone będą musiały wydać ok. 4,5 bln USD, by poprawić stan dróg, mostów, tam, lotnisk, szkół i innych obiektów. Raport tej prestiżowej instytucji przedstawia stan infrastruktury w 16 różnych kategoriach wraz z ich oceną. Zaskakująca opinia w orędziu prezydenckim, ale jeśli ma być realizowana (a nie ma być tylko jedną z obietnic przed kolejnymi wyborami), to wymagać będzie istotnych zmian w strukturze wydatków budżetowych...
• Światowym problemem w przyszłości mogą się okazać rezultaty rywalizacji światowych potęg w rozwoju sztucznej inteligencji. Głębokie uczenie może być stosowane w oprogramowaniu po to, by naśladować pewne procesy zachodzące w ludzkim mózgu, np. celem przewidywania zdarzeń na podstawie zestawów danych. Zdaniem jednego z pionierów sztucznej inteligencji Yoshua Bengio użycie sztucznej inteligencji na szeroką skalę może i powinno służyć dobrym celom. Jednak nie są wykluczone rozwiązania wykorzystujące sztuczną inteligencję, które służą celom złym i tego się bardzo obawia. To obszar działań naukowych i zastosowaniowych o bardzo dużym poziomie ryzyka. Dziś w rozwoju tej dziedziny, która może zdecydować o przyszłości prowadzą Chiny i Stany Zjednoczone. Europa jest w tej klasyfikacji na dalszym planie. Warto dodać, że Yoshua Bengio jest profesorem uniwersytetu w Montrealu i jest jednym ze współzałożycieli firmy Element AI zajmującej się rozwojem oprogramowania opartego o sztuczną inteligencję. Dla porządku dodaję, że Yoshua Bengio obok Yanna LeCuna i Geoffa Hinton jest uważany za jednego z ojców głębokiego uczenia maszynowego (deep learning). Naukowiec wyraził duże zaniepokojeniem ilością danych, jakie są dziś kontrolowane przez koncerny. Sugeruje stworzenie specjalnych podmiotów będących "powiernikami danych" dla użytkowników. Nie będą one działały dla zysku i zobowiązane będą do przestrzegania zasad narzuconych przez szereg regulacji określających to, do czego mogą być wykorzystane zgromadzone prze nie dane.
• The US News & World Report opublikował coroczny ranking krajów, w których kobietom żyje się najlepiej. Państwa oceniano w pięciu kategoriach: prawa człowieka, równość płci, równość płac, bezpieczeństwo i postępowość. Oceniano 80 państw. To pierwsza dziesiątka w tym rankingu: 10. Niemcy; 9. Nowa Zelandia; 8. Australia; 7. Szwajcaria; 6. Finlandia; 5. Holandia; 4. Norwegia; 3. Kanada; 2. Dania; 1. Szwecja.
• Obserwujemy poważne zmiany na rynku paliw energetycznych. Są one głównie skutkiem zdarzeń politycznych. Mam tu na myśli sytuację polityczną w Wenezueli i napięte stosunki polityczne USA z Iranem. Jednak największy wpływ na obecną sytuację mają stosunki USA-Chiny. Nadzieja na odwrócenie ostatniego spadkowego trendu cen ropy miała wynikać z zapowiadanych rozmów na linii USA-Chiny. Jednak Donald Trump poinformował, że nie spotka się z przywódcą Chin, Xi Jinpingiem przed 1 marca. To zła informacja, chociaż równocześnie poinformowano, że w najbliższych dniach do Pekinu udają się na kolejną rundę negocjacji handlowych Robert Lighthizer, przedstawiciel handlowy USA i Steven Mnuchin, sekretarz skarbu. Warto przypomnieć, że zbliża się termin ultimatum w sprawie ewentualnego dalszego podnoszenia ceł na chińskie towary. Jeżeli do końca lutego nie dojdzie do porozumienia z Pekinem, Trump zapowiedział znaczne podwyższenie ceł na chińskie towary o wartości 200 mld USD do 25 proc. z obecnych 10 proc. Powracając do rynku ropy informuję, że baryłka ropy West Texas Intermediate (WTI) w dostawach na marzec na giełdzie paliw NYMEX w Nowym Jorku jest wyceniana po 52,27 dolarów, natomiast ropa Brent w dostawach na kwiecień na giełdzie paliw ICE Futures Europe w Londynie kosztuje 61,31 USD za baryłkę. Skoro mówimy tu o surowcach takich jak ropa warto także dodać, że pod presją braku możliwości szybkiego rozwiązania amerykańsko-chińskich sporów handlowych znajdują się także metale bazowe. Miedź zmierza do najdłuższej serii tygodniowych zwyżek notowań od 2017 roku. Prognozy na dalszy popyt na ten metal są pozytywne, bo Chiny używają coraz więcej sprzętu elektronicznego, zwłaszcza w pojazdach elektrycznych.
• W miarę sygnalizowanego postępu w negocjacjach USA-Korea Płn. pojawiło się poważne napięcie w stosunkach USA z Koreą Płd. Sprawa szybko się wyjaśniła, bo okazało się, że tradycyjnie chodzi o... pieniądze. Temat sporu: kto zapłaci za wojska USA w Korei Południowej? Jak wiadomo zwykle D. Trump stawia takie sprawy na ostrzu noża... Jak wiadomo z końcem 2018 roku skończyła się umowa dotycząca współdzielenia kosztów obecności amerykańskich wojsk na Półwyspie Koreańskim. Informuję, że amerykański kontyngent składa się z ok. 19 tys. żołnierzy piechoty, 8 tys. personelu lotnictwa, tysiąca marynarzy i ok. 200 Marines. Trump domaga się teraz zdecydowanego zwiększenia dotychczasowych wydatków Południowej Korei (o połowę). Uznałem za celowe poinformowanie o tym naszych czytelników, bo polski rząd stara się o powstanie stałej bazy amerykański wojsk...

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

LICZBA ZAGROŻEŃ W SIECI GWAŁTOWNIE ROŚNIE. CO TRZECIA NASTOLETNIA OFIARA CYBERPRZEMOCY W OGÓLE NIE ZGŁASZA SIĘ PO POMOC.

1/3 nastolatków, którzy doświadczyli przemocy w internecie, nie zawiadomiła o tym fakcie nikogo – wynika z badań NASK. Tylko co piąty zwrócił się do rodziców, a zaledwie 8 proc. do nauczycieli. Eksperci podkreślają, że liczba zagrożeń w sieci rośnie, a kluczem do obrony przed nimi jest edukacja. Edukować trzeba zarówno dzieci i młodzież, jak i dorosłych, którzy powinni mieć świadomość tego, co może spotkać dziecko w sieci, i wiedzieć, jak mu pomóc, kiedy zwróci się z problemem.

– Aby budować kulturę szacunku w internecie, musimy przede wszystkim edukować – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Marek Zagórski, minister cyfryzacji. – Edukacja uświadamia, jak korzystać z narzędzi, a z drugiej strony, jak się bronić przed negatywnymi zjawiskami, które mogą dotykać młodych ludzi. To może być agresja, próby wyłudzeń, wszelkiego rodzaju patologie, związane z przestępstwami seksualnymi, z pedofilią. Wszystko to trzeba młodzieży uświadamiać – muszą znać narzędzia, umieć się bronić, filtrować informacje, rozpoznawać fake newsy.

– Dotyczy to zarówno najmłodszych, jak i starszych, a więc edukujmy dzieci i edukujmy się sami. Uczmy się odróżniać prawdę od fałszu, uczmy się, że czasami słowa mogę być gorsze niż rzucenie w kogoś kamieniem, że internet jest taką samą albo nawet bardziej rozwiniętą przestrzenią komunikacji niż świat realny. Internet – przez swoją siłę, moc i szybkość zwielokrotnia i te pozytywne, i negatywne treści – podkreśla Marcin Bochenek, dyrektor Pionu Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w NASK.

W tym roku po raz 15. w Polsce obchodzony był Dzień Bezpiecznego Internetu (DBI), który przypada 5 lutego. Inicjatywa Komisji Europejskiej angażuje coraz więcej państw, nie tylko w Europie, lecz także na całym świecie. Co roku organizatorzy DBI przybliżają dzieciom i młodzieży, ale też rodzicom i nauczycielom zagrożenia związane z internetem i sposoby bezpiecznego i konstruktywnego korzystania z sieci.

– Dzisiejszy internet to szanse, ale i wiele wyzwań. Oprócz znanych nam zagrożeń, z którymi trzeba walczyć – takich jak hejt – pojawiają się nowe. Wśród nich są przede wszystkim fake newsy, fałszywe informacje, podszywanie się pod naszą tożsamość, pod tożsamość organizacji. To może powodować poważny zamęt. Internet się zmienia, ale, niestety, ta ciemna strona istnieje – mówi Marcin Bochenek.

Jak podkreśla, przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom – takim jak hejt, cyberprzemoc, uzależnienie czy szkodliwe treści w sieci – wymaga zarówno profesjonalnego zaangażowania specjalistów z różnych sektorów i branż, jak i uważnego kontaktu z dzieckiem rodziców, nauczycieli i innych bliskich mu osób.

– Musimy pamiętać o tym, że kiedy młodzież zauważa coś niepokojącego w internecie, tylko niespełna 1/3 z nich zgłasza to rodzicom. Dlatego również jako rodzice musimy zadbać o to, żeby uzyskać zaufanie swoich dzieci w takich sprawach, musimy się tym bardziej interesować – dodaje Marek Zagórski.

Jak podkreślają eksperci, niedostatek współpracy i zainteresowania ze strony dorosłych może skutkować brakiem zaufania ze strony młodzieży. Najnowsze badania, prowadzone cyklicznie przez NASK wśród polskich nastolatków, pokazują, że po pomoc do rodziców lub krewnych zwróciło się zaledwie 21,9 proc. osób, które spotkało się z internetową przemocą. Nieco więcej ofiar tego zjawiska szukało pomocy u przyjaciół i znajomych (24,3 proc.), natomiast do nauczycieli zwróciło się raptem 8,2 proc.

– Prowadzimy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży w sytuacjach zagrożenia, również wynikających z korzystania z internetu. Wiemy, że dzieci potrzebują pomocy, ponieważ telefon dzwoni non-stop. Staramy się im pomagać, jednak niezmiernie ważne jest to, żeby dziecko mogło przede wszystkim zasięgnąć rady rodzica, nauczyciela, kogoś bliskiego. Jeśli rodzice nie wiedzą, jak sobie poradzić z problemem, zachęcamy, żeby podsuwali dzieciom telefon 116–111, a sami korzystali z numeru 800–100–100, który prowadzimy jako fundacja – mówi Katarzyna Hernandez z Fundacji „Dajemy Dzieciom Siłę”.

W ramach tegorocznego Dnia Bezpiecznego Internetu – pod hasłem „Działajmy Razem!” – w całej Polsce odbyło się ponad 3,3 tys. lokalnych wydarzeń i inicjatyw poświęconych cyberbezpieczeństwu dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałaniu zagrożeniom w internecie. Dzień ten jest obchodzony w sumie w 140 krajach, co przekłada się na blisko pół miliona tego typu wydarzeń i inicjatyw.

– Mówimy o pozytywnych rzeczach, ale nie zapominajmy o zagrożeniach. One na pewno będą się zmieniać, ale my też się zmieniajmy. Myślę, że w tej walce mamy szansę na zwycięstwo – mówi Marcin Bochenek.

W Polsce Dzień Bezpiecznego Internetu jest organizowany od 2005 roku przez Polskie Centrum Programu Safer Internet (PCPSI), tworzone przez Państwowy Instytut Badawczy NASK i Fundację „Dajemy Dzieciom Siłę”, które realizują unijny program „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility - CEF). Głównym partnerem wydarzenia jest Fundacja Orange. Partnerami DBI 2019 są Facebook Polska oraz Google Polska.