Osoby wykluczone a edukacja

Przeczytaj także: E-learning a studia tradycyjne

Osoby o ograniczonej sprawności ruchowej, w porównaniu do osób pełnosprawnych, korzystają znacznie częściej ze szkoleń komputerowych, które umożliwiają im podjęcie pracy. Coraz więcej z nich jest przekonanych, że muszą sobie radzić na własną rękę. Na przykład w ostatnich latach obserwujemy duże zainteresowanie osób z dysfunkcjami ruchu kursami dziennikarstwa. W dobie dziennikarstwa internetowego czy obywatelskiego ich niepełnosprawność nie stanowi przeszkody do wykonywania tego zawodu – komentuje Magdalena Szajbe z ESKK.
Resocjalizacja edukacją

Specyficzną grupę osób wykluczonych społecznie stanowią osoby przebywające w zakładach karnych, które aby ponownie zyskać akceptację na wolności, muszą nauczyć się respektowania norm prawnych i społecznych. Jednym z najważniejszych środków w procesie resocjalizacji jest właśnie edukacja.

Sieć szkół przywięziennych w 2008 roku obejmowała 22 zakłady karne i 2 areszty śledcze. Zakłady umożliwiają nauczanie ponadgimnazjalne, a także zdobywanie wiedzy na kursach zawodowych. Te ostatnie są całkowicie lub częściowo płatne.

Według naszych analiz, osoby te oprócz możliwości edukacyjnych, które daje im zakład karny, często z własnej inicjatywy korzystają z płatnych szkoleń rozwojowych. W większości wypadków wymagana jest jednak zgoda naczelnika danej placówki na przesłanie materiałów. To z jednej strony wymóg bezpieczeństwa, z drugiej nagroda. Bo zdobywanie wiedzy jest przecież przywilejem – mówi Magdalena Szajbe z ESKK.

Coraz powszechniejsze, choć wciąż kontrowersyjne, jest umożliwienie więźniom podjęcia darmowej nauki na uczelniach wyższych. Jeszcze w ubiegłym roku na 75 tys. więźniów, studiowało tyko 26 z nich. Do przełomu doszło w obecnym roku akademickim, gdy szeregi studentów Politechniki Radomskiej zasiliło aż 20 więźniów.

Władze Politechniki i aresztu w Koziej Górze zapewniają, że lepiej wykształcony więzień ma nie tylko większe szanse na znalezienie pracy po opuszczeniu zakładu, lecz również mniejsze ryzyko powrotu do przestępczej przeszłości.

Tłumienie agresji nauką i pracą

Do grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym należy również młodzież z zakładów poprawczych. W takich placówkach ze względu na wiek podopiecznych (od 13 do 21 lat) większość jest objęta obowiązkiem szkolnym.

Znacząca grupa tych osób charakteryzuje się niskimi możliwościami intelektualnymi, najczęściej spowodowanymi brakiem odpowiedniej stymulacji poznawczej, zaniedbaniem środowiskowym oraz zaburzeniami w pierwotnej grupie wsparcia, którą stanowi rodzina – wyjaśnia Justyna Cieślińska, psycholog z gnieźnieńskiej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej.

W zakładach prowadzone są kursy zawodowe m.in. na stolarza, elektryka czy montera. To właśnie dokształcanie z kursów zawodowych jest w stanie zagwarantować realne wsparcie dla młodzieży z zakładów poprawczych. Osoby te mają poczucie odrzucenia i stygmatyzacji. Dlatego warto pomóc im w zniwelowaniu tych uczuć poprzez edukację rozumianą zarówno jako zdobywanie konkretnej wiedzy, jak i kompetencji intrapersonalnych – komentuje Justyna Cieślińska.