Przestępstwa gospodarcze - raport 2011

Przeczytaj także: Przestępstwa gospodarcze - raport 2009

W których branżach odnotowano najwięcej przestępstw?
Branże, w których w ciągu ostatnich 12 miesięcy najczęściej rejestrowano przestępstwa gospodarcze to w ujęciu globalnym: telekomunikacja (48%), ubezpieczenia (48%), sektor usług publicznych i rządowych (46%), turystyka i wypoczynek (45%), usługi finansowe (44%) oraz handel detaliczny i FMCG (42%). W powyższych branżach sprawcami były najczęściej osoby z wewnątrz organizacji, jedynie w sektorze ubezpieczeń oraz finansowym dominowali sprawcy z zewnątrz.

Jak polskie organizacje wykrywają nieprawidłowości?

Jak wynika z badania PwC, aż 16% firm - czyli dwukrotnie więcej niż na świecie – dowiedziało się o popełnieniu przestępstwa przypadkowo. 52% nadużyć wykryto za pomocą mechanizmów kontroli funkcjonujących w spółkach, a 3% dzięki osobom pozostającym poza strukturami przedsiębiorstwa, ale mającymi kontakt z firmą np. dostawcom, klientom. Najbardziej skutecznymi metodami wykrywania nieprawidłowości zarówno w Polsce jak i na świecie okazały się elementy kontroli wewnętrznych spółki – systemy raportowania o podejrzanych transakcjach (wykryto w ten sposób 19% nadużyć w Polsce, 18% na świecie) oraz audyt wewnętrzny (odpowiednio - 16% w Polsce, 14% na świecie). Ze wszystkich badanych organizacji, które doświadczyły nadużyć, jedynie 3% odkryło je poprzez systemy zarządzania ryzykiem nadużyć (Fraud Risk Management) oraz kolejne 3% za pomocą formalnego systemu poufnego informowania (systemy whistleblowingu). Na świecie obie metody odpowiadają łącznie za 15% wykrytych przestępstw.

„To, co istotnie odróżnia Polskę od trendów światowych, to niska efektywność narzędzi stosowanych do zapobiegania i wykrywania przestępstw gospodarczych. Identyfikacja, a następnie pomiar nadużyć coraz częściej staje się dziełem przypadku, a nie efektem świadomie podejmowanych działań kontrolnych w organizacji. Tendencja ta jest szczególnie niepokojąca w okresie spowolnienia gospodarczego, kiedy poziom przestępczości gospodarczej zwyczajowo rośnie. Brak odpowiednich narzędzi kontroli oznacza również brak możliwości oszacowania finansowych i pozafinansowych skutków nadużyć” – podkreśla Dariusz Cypcer.
Coraz groźniejsza cyberprzestępczość

W Polsce cyberprzestępczość odnotowano w 26% organizacji biorących udział w badaniu - było to więcej niż w Europie Środkowo – Wschodniej (18%) oraz na świecie (23%). W 2011 r. zarówno w Polsce jak i globalnie cyberprzestępstwa (typowymi przykładami są rozpowszechnianie wirusów, nielegalne pobieranie plików, phishing i pharming oraz kradzież danych osobowych np. danych dotyczących kont bankowych i kart kredytowych) znalazły się w grupie czterech najczęściej raportowanych przez firmy przestępstw.

37% polskich firm zauważyło wzrost ryzyka cyberprzestępczości w ciągu ostatniego roku, podczas
gdy tylko 10% dostrzega tendencję odwrotną. Percepcja w zakresie zagrożenia cyberprzestępczością zmieniła się także w ciągu ostatnich dwóch lat na świecie i w Europie Środkowo-Wschodniej - odpowiednio 40% i 30% organizacji jest obecnie przekonanych o większym zagrożeniu przestępczością komputerową. Co gorsza firmy przewidują, że w ciągu następnych 12 miesięcy to ryzyko jeszcze wzrośnie – aż 34% polskich organizacji ocenia, iż w tym czasie może stać się ofiarą cyberprzestępstwa.