UKE a rynek usług pocztowych 2006-2011

Przeczytaj także: Poczta Polska: reklamacje pocztowe

Najgorzej wygląda sytuacja w zakresie możliwości samodzielnego wjazdu do placówki pocztowej przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich. Część placówek pozbawionych jest jednocześnie sprawnych urządzeń przywołujących pracowników pocztowych na zewnątrz budynku w celu umożliwienia obsługi osoby niepełnosprawnej, co uniemożliwia skorzystanie z udogodnień zlokalizowanych wewnątrz.

Pomimo powtarzanych wielokrotnie postulatów zmiany prawa, aktualnie Prezes UKE, poza obowiązkiem kontroli, nie ma narzędzi prawnych do wyegzekwowania zmiany stwierdzonego stanu faktycznego. W związku z powyższym w dalszym ciągu monitorowana będzie sytuacja na terenie całego kraju i cyklicznie publikowane będą wyniki dotyczące przystosowania placówek Poczty Polskiej do obsługi osób niepełnosprawnych. Wyniki kontroli Prezesa UKE przekazywane są także do organizacji zajmujących się ochroną praw osób niepełnosprawnych.

Ceny powszechnych usług pocztowych

W październiku 2007 roku weszły w życie zmiany Prawa pocztowego, które umożliwiły wprowadzenie skuteczniejszego mechanizmu kontroli poziomu cen powszechnych usług pocztowych. W latach 2008-2009 Prezes UKE dwukrotnie otrzymywał do akceptacji cennik usług powszechnych i dwukrotnie zgłaszał sprzeciw wobec zaproponowanych przez Pocztę Polską SA podwyżek cen. W efekcie sprzeciwu zgłoszonego w 2009 roku cena priorytetowych przesyłek listowych o wadze do 50 g została obniżona z 2,10 zł do 1,95 zł. co było wymierną korzyścią dla konsumentów, a także wpłynęło na promocję efektywnej konkurencji poprzez zmniejszenie cenowej granicy obszaru zastrzeżonego dla operatora publicznego i jednocześnie bariery dostępu do świadczenia tej usługi przez operatorów niepublicznych. Cena ustalona przez Pocztę Polską SA za list priorytetowy do 50 g stanowi bazę do obliczania granicy cenowej obszaru zastrzeżonego. W wyniku wspomnianej obniżki granica ta zmniejszyła się z 5,25 zł do 4,88 zł.
UKE jako mediator

Dla rozwoju uczciwej konkurencji i zabezpieczenia praw użytkowników usług pocztowych niezbędny jest mechanizm rozstrzygania sporów pomiędzy operatorami i konsumentami, alternatywny wobec drogi sądowej, z zachowaniem bezstronności i zasady równego traktowania stron. Możliwość znalezienia wspólnego rozwiązania sporu w sposób bardziej sprawny i mniej kosztowny, niż wniesienie sprawy do sądu powszechnego, daje postępowanie przed Stałym Polubownym Sądem Konsumenckim przy Prezesie UKE oraz postępowanie mediacyjne.

Z informacji przedstawionych przez UKE wynika, że rosnąca świadomość użytkowników usług w zakresie przysługujących im praw i dobrowolnego charakteru postępowania mediacyjnego przeznaczonego jedynie dla konsumentów przyczyniła się do liczby złożonych wniosków o mediację. W latach 2006–2010 konsumenci złożyli 222 wnioski o mediacje w zakresie sporów z operatorami pocztowymi. Na ich podstawie podjęto i zakończono w ww. okresie 200 postępowań mediacyjnych. Od 2006 roku odsetek zakończonych postępowań systematycznie wzrasta. W roku 2006 wynosił on 62%, w roku 2007 – 86%, w latach 2008-2009 – 93%, a w roku 2010 – 95%.
UKE zauważył jednak, że konieczność wyrażenia przez operatora pocztowego zgody na podjęcie mediacji, a także możliwość odstąpienia w każdym momencie od polubownego zakończenia sporu powoduje, że regulacje dotyczące mediacji nie spełniają obecnie w pełni swojej roli. Z tego też względu przepisy winny przewidywać szereg nowych rozwiązań w zakresie zwiększenia ochrony użytkowników usług pocztowych, wypełniając tym samym cele zdefiniowane w III Dyrektywie pocztowej w odniesieniu do wdrożenia prostych i skutecznych metod rozstrzygania sporów pomiędzy operatorami pocztowymi a użytkownikami.