Przemysł spirytusowy a gospodarka UE

Przeczytaj także: Akcyza na alkohol pogrąża sprzedaż

Regulacje prawne

Przemysł spirytusowy podlega ścisłym regulacjom prawnym na większości światowych rynków, a Europa nie jest tu wyjątkiem. Oprócz norm produkcji, głównymi elementami podlegającymi regulacji w UE są ceny, dostępność oraz reklama i marketing. Ze względu na dużą różnorodność modeli konsumpcji alkoholu w poszczególnych krajach członkowskich, wiele wymogów nie jest zharmonizowanych na szczeblu unijnym. Regulacja cen i dostępność to prerogatywa rządów narodowych; reklama i marketing podlegają ustawodawstwu UE, ale państwa członkowskie mogą wprowadzać wymogi surowsze od tych unijnych, określających wspólne minimum.

RYNEK NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH W POLSCE

Struktura branży i rynku, trendy rozwojowe

Jak wynika z badań, roczna wielkość produkcji napojów spirytusowych w Polsce wynosi około 3 200 000 hektolitrów gotowego produktu. Sprawia to, że Polska jest jednym z największych producentów napojów spirytusowych w Europie. Zdecydowaną większość (około 85%) polskiej produkcji w hektolitrach czystego alkoholu stanowi wódka. Polska jest największym producentem wódki w UE. Jej wytwórstwo ma w Polsce długą tradycję, sięgającą średniowiecza. Pierwsze rodzaje tego trunku stosowano do celów medycznych, do podniesienia płodności i pożądania. Niektóre ze znanych polskich produktów, nadal obecne na rynku, mają bogatą tradycję i pochodzą z XVI i XVII wieku.

Spożycie napojów spirytusowych per capita jest w Polsce stosunkowo wysokie. Podczas gdy w większości krajów europejskich średnie spożycie per capita wynosi około 5 litrów napojów spirytusowych rocznie, w Polsce liczba ta wynosi 8 litrów. Poza tym istnieje także dość spory czarny rynek.

Według Polskiego Przemysłu Spirytusowego wielkość nielegalnej sprzedaży w ostatnich latach nieco wzrosła. W 2009 roku szacowano, że udział czarnego rynku w całkowitej konsumpcji wynosi około 9-10%, zaś w 2008 roku szacowano go na 5-7%. Jednak nielegalna sprzedaż napojów spirytusowych w dalszym ciągu jest znacznie niższa niż w latach 2002-2005, kiedy szacunki dotyczące jej udziału w całkowitej sprzedaży wahały się od 20 do 45%.

W 2008 roku polski rząd zdecydował o podniesieniu akcyzy na wyroby spirytusowe o 9%, co daje stawkę akcyzy w wysokości 4960 złotych (1168,34 euro) za hektolitr czystego alkoholu. Podwyżka przyniosła znaczny spadek wielkości spożycia. Szacuje się go na 6,5–12,5%. Wcześniej, w 2005 roku, podniesiono akcyzę o 3,4%.

Bezpośredni wpływ przemysłu spirytusowego na gospodarkę

Wartość produkcji polskiego sektora spirytusowego szacuje się na 3,35 miliona euro. Przemysł ten zatrudnia około 5700 pracowników i generuje 860 milionów euro wartości dodanej. Bezpośrednie przychody (akcyza, VAT, podatki dochodowe pracowników firm produkcyjnych) budżetu państwa wynoszą około 2,2 miliarda euro. Wpływy z akcyzy to 1,5 miliarda euro, z VAT-u – 667 milionów euro. Pracownicy i pracodawcy w sektorze spirytusowym zapłacili 29 milionów euro w podatkach dochodowych, składkach na ubezpieczenie społeczne oraz podatkach od wynagrodzeń.