Jakość i zarządzanie jakością

Przeczytaj także: Zarządzanie jakością: rozwój i znaczenie

Współcześni badacze podają więcej definicji tej kategorii ekonomicznej, zwracając jednocześnie uwagę, że mogą się one wzajemnie przenikać. D.A. Garvin zaproponował podział jakości na kilka wzajemnie uzupełniających się rodzajów, gdzie każda z nich występuje w różnych sytuacjach w zależności od kontekstu. Podaje więc pięć definicji jakości, tj.:

• bezwzględna – doskonałość,
• zorientowana na wyrób – pewna liczba pożądanych cech,
• zorientowana na użytkownika – przydatność do użytkowania,
• zorientowana na wytwarzanie – zgodność z wymaganiami,
• zorientowana cenowo – satysfakcja stosowanie do ceny.

D.A. Garvin wskazywał, że rodzaj jakości powinien się zmieniać w miarę przechodzenia z fazy badań rynkowych do fazy projektowania – od zorientowana na użytkownika do zorientowanego na produkt. Dalej przechodząc z fazy projektowania do produkcji, jakość zorientowana na wyrób powinna przeistoczyć się w jakość zorientowaną na wytwarzanie. Podkreślał on w ten sposób, że te wszystkie definicje jakości istnieją obok siebie i zależą od podejścia.

Podsumowując, jakość jest trudna do jednoznacznego zdefiniowania, ponieważ jest określana przez szereg elementów, takich jak cechy samego produktu lub usługi, konsumenta, wymagania czy też przez cenę. Jest ona zatem jednym z tych pojęć, które zależą od kontekstu sytuacyjnego, przez co konieczne jest dbanie o jej stosowny poziom na każdym etapie wytwarzania. Stąd pojawia się potrzeba zarządzania jakością, realizowaną np. poprzez koncepcję TQM czy systemy serii ISO 9000.