Świat: wydarzenia tygodnia 24/2010

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 23/2010

• Według "beżowej księgi" Fed we wszystkich amerykańskich 12 regionach odnotowano niewielki wzrost gospodarczy.
• W USA w maju nastąpił spadek sprzedaży detalicznej o 1,2 proc. m/m (prognoza: +0,2 proc.), natomiast bez sprzedaży samochodów spadek był mniejszy o 0,1 pkt proc. (prognoza: wzrost 0,1 proc.).
• Japoński PKB wzrósł w I kwartale o 1,2 proc. k/k oraz o 5 proc. r/r. - te optymistyczne wyniki są skutkiem większego eksportu oraz wsparcia przez państwo gospodarki.
• W miesiącu maj nastąpił wzrost chińskiego eksportu o prawie 49 proc. w ujęciu rocznym - jest znacznie więcej niż prognozy ekonomistów, którzy przewidywali wzrost o 32 proc.
• W Chinach w miesiącu maj sprzedaż nowych samochodów wzrosła najmniej od ponad roku - tylko o 26 proc. i była na poziomie 1,04 mln samochodów.
• Nowy rekord cenowy złota-1250USD/uncję. Spadek indeksu Balic Dry sygnalizuje pogorszenie się światowej sytuacji gospodarczej.
• Według amerykańskiego Departamentu Pracy zredukowaniu o 3 tys. do 456 tys. uległa liczba osób pierwszy raz ubiegających się o zasiłek dla bezrobotnych, również liczba osób kontynuujących pobieranie zasiłku zmniejszyła się o 255 tys. do 4,462 mln.
• Zgodnie z badaniami Krajowej Federacji Niezależnej Przedsiębiorczości w USA w maju wzrósł poziom optymizmu w sektorze drobnych przedsiębiorców o 1,6 pkt do 92,2 pkt. Natomiast według wskaźnika IBD/TIPP nastąpił spadek optymizmu w amerykańskiej gospodarce o 2,5 pkt do 46,2 pkt, co oznacza pesymistyczne spostrzeganie gospodarki.
• W Islandii w I kwartale zanotowano spadek PKB o 6,9 proc. r/r, natomiast w ujęciu kwartalnym odnotowano wzrost o 0,6 proc.
• Według danych zawartych w raporcie Greenpeace rozszerzenie wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych przy równoczesnym zlikwidowaniu subsydiowania przez kraje paliw kopalnych pozwoli na stworzenie w okresie 20 lat ok. 8,5 mln nowych miejsc pracy.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIAT TONIE W DŁUGACH, czyli JESZCE RAZ DZISIAJ O ŚWIATOWYCH DŁUGACH

Na zadłużenie krajów zaczęliśmy zwracać większą uwagę dopiero wówczas, gdy wyszło na jaw, że w fałszowaniu danych statystycznych dot. stanu gospodarki Grecy osiągnęli szczytowy poziom i przekroczyli wszelkie granice. Po zweryfikowaniu ich wyników gospodarczych okazało się, że grecki deficyt budżetowy nie jest na poziomie 3,7% PKB jak podawano, lecz wyniósł 12,9% PKB. Po dokładniejszym przyjrzeniu się ujawniono, że ten deficyt wyniósł nawet 13,6%... Zaczęto ujawniać dalsze informacje i okazało się, że Grecja ma długi na poziomie 115% PKB (jest winna zagranicy równowartość 238 mld USD, z czego 75 mld - Francji, 45 mld - Niemcom, 15 mld - Wlk. Brytanii, ale także 10 mld Portugalii), ma problemy z obsługą swojego zadłużenia, a problem ten nie tylko grozi ogłoszeniem niewypłacalności Grecji, ale zagraża też stabilności całej strefy euro. Spójrzmy na ten problem z punktu widzenia kilku cyfr opisujących dzisiejsze długi kilku wybranych krajów (dane z końca 2009)...

Europa - bliższa naszym interesom jest bardzo zadłużona, ale oprócz Grecji zagraża jej stan gospodarki i wielkość zadłużenia:

• Portugalii - zadłużenie w wysokości 86 mld USD tylko wobec Hiszpanii
• Hiszpanii - zadłużenie przekracza 1 bln USD (zadłużenie wobec Niemiec i Francji po ok. 240 mld USD)
• Włoch - których zadłużenie przekracza 1,5 bln USD (a tylko wobec Francji ten dług wynosi ok 510 mld USD).

Pokazany na wstępie przypadek Grecji warto uzupełnić informacjami, że na okres między połową 2010 a połową 2013 r. przypadają spłaty 70 mld euro uprzednio zaciągniętych przez Grecję długów, a do tego trzeba jeszcze dodać deficyt budżetu szacowany na 50 mld euro (przy założeniu że Grecja wywiąże się z przyjętych zobowiązań). Pomocą w wyjściu z tego zagrożenia ma służyć pakiet pożyczkowy w wysokości 110 mld euro przyznany na trzy lata.

W stosunku do greckiej gospodarki można postawić szereg pytań (jeszcze dziś bez odpowiedzi), a między innymi:

• czy te 110 mld euro wystarczy,
• czy uda się realizacja programu uzdrawiania gospodarki, a jeśli się nie uda, to co dalej,
• czy uda się realizacja „optymistycznej” prognozy gospodarczej (w 2010 r spadek o 4% PKB, a w 2011 spadek o 2,6% PKB).

Wg prognoz Standard & Poor's Grecja dopiero w 2017 roku będzie miała PKB na poziomie 2008 roku...

Mówiąc o zadłużeniu trzeba też spojrzeć na dzisiejszych potentatów światowej areny gospodarczej. Z tego grona wyróżnia się Pekin, ale jest to temat na zupełnie inne rozważania. Jednak warto zwrócić uwagę na zadłużenie Japonii i Stanów Zjednoczonych. I tak zadłużenie Japonii szacowane jest dziś na 218% PKB. Natomiast dług publiczny USA sięgnął w lutym rekordowego poziomu 12,4 bln USD. Wkrótce Stany Zjednoczone ustanowią na tym polu kolejne rekordy. Średnia prognoz analityków zebranych przez agencję Bloomberg mówi bowiem, że rząd USA sprzeda w tym roku 2,43 bln USD długu. Agencja Moody's ostrzegła zaś w ubiegłym tygodniu, że USA zbliżają się do granicy, przy której mogą stracić najwyższy rating kredytowy AAA. Utrata ratingu może zaś doprowadzić do poważnego wzrostu rentowności obligacji Departamentu Skarbu. Rząd Stanów Zjednoczonych w tym roku wyda ok. 7 proc. przychodów na obsługę zadłużenia i prawie 11 proc. w 2013 r. - przy stosunkowo optymistycznym scenariuszu.

Według branżowego stowarzyszenia banków Institute of International Finance (IIF) w latach 2010-15 banki na całym świecie będą musiały zebrać 700 mld USD kapitału i zadłużyć się na 5,4 bln USD, by sprostać nowym potrzebom rynku. G20 planuje wprowadzenie nowych uregulowań zakładających zwiększenie kapitału i płynności banków wejdą w życie. Jednak te uregulowania gwarantując większe bezpieczeństwo systemu finansowego wprowadzają także pewne spowolnienie gospodarcze ( w USA i w Japonii spadek PKB w latach 2010-15 o ok. 3 pkt. proc., a w Europie nawet o 4,3 pkt. proc.).