Europa: wydarzenia tygodnia 18/2010

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 17/2010

• Zgodnie z przyjętym przez Komisję Europejską projektem budżet UE na 2011 r. ma osiągnąć poziom ponad 142 mld EUR. Komisja Europejska założyła w nim: wzrost o 17 proc. (w stosunku do 2010 r.) środków na fundusze strukturalne i spójności, wzrost wydatków na badania i rozwój o prawie 14 proc. (do 8,6 mld EUR) oraz na transeuropejskie sieci transportowe i sieci energetyczne o niemal 17 proc. Natomiast utrzymano dotychczasowy poziom wydatków na unijną politykę rolną - 58 mld EUR.
• Jose Manuel Barroso jest przeciwny wprowadzeniu w traktatach unijnych zapisu o możliwości wykluczenia państwa ze strefy euro (o czym mówi się w Niemczech). Dziś traktaty europejskie nie przewidują takiej możliwości. Jego zdaniem istnieje potrzeba umocnienia paktu stabilności oraz stworzenia mechanizmów regulacji kryzysu i ściślejszej kontroli budżetów państw członkowskich.
• Według Eurostatu w marcu stopa bezrobocia w UE-27 była na poziomie 9,6 proc. (23,1 mln bezrobotnych), natomiast w strefie euro pozostała na poziomie 10 proc. (15,8 mln bezrobotnych). Najwyższy poziom bezrobocia jest w Hiszpanii i na Łotwie, natomiast najmniejszy w Austrii i Holandii.
• W rozmowach rosyjsko - ukraińskich na temat zacieśnienia współpracy gospodarczej mówi się o współpracy w przemyśle lotniczym i energetycznym (połączenie firm), ale też pojawił się temat połączenia rosyjskiego Gazpromu i ukraińskiego Naftohazu. Za przedłużenie o co najmniej 25 lat (do 2042 roku) umowy o dzierżawie rosyjskiej rosyjskiej Flocie Czarnomorskiej baz wojskowych na Krymie, Gazprom będzie sprzedawał Ukrainie przez najbliższe 10 lat gaz z 30% rabatem. Rosyjski państwowy bank Wniesztorgbank przyznał Ukrainie kredyt w wysokości 0,5 mld USD.
• Komisja Europejska oszacowała, iż zamknięcie europejskich lotnisk w wyniku produkcji pyłu przez islandzki wulkan mogło spowodować starty dla gospodarki kontynentu europejskiego sięgające nawet 2,5 mld EUR.
• Według ministerstwa rozwoju Rosji w I kwartale dynamika wzrostu gospodarczego była na poziomie 4,5 proc., dzięki wzrostowi w sektorze budowlanym i produkcyjnym.
• Grecja planuje na 2 następne lata wdrożyć 3-letni plan oszczędnościowy, którego efektem ma być ustabilizowanie sytuacji rynkowej (ma dać 24 mld oszczędności. Jest też niezbędny, aby Grecja otrzymała pomoc od MFW i UE. W jego ramach przewiduje się blokadę pensji budżetowych, utratę pewnych przywilejów (wypłatę dodatkowych pensji wypłacanych na Wielkanoc i Boże Narodzenie). Wzrośnie też średni wiek emerytalny z 53 do 67 lat.Ma też być ograniczone zatrudnienie w sektorze publicznym. Na stabilizację gospodarki Grecja ma dostać w ciągu 3 lat ok. 120 mld euro.
• Według hiszpańskiego urzędu statystycznego INE hiszpańskie bezrobocie w I kwartale przekroczyło 20 proc. – był to wzrost z ponad 18,8 proc. w ostatnim kwartale 2009 r. Tak wysoki poziom bezrobocia jest skutkiem kryzysu na hiszpańskim rynku nieruchomości oraz w sektorze usług.
• Na Węgrzech w I kwartale bezrobocie wzrosło o 0,4 pkt proc. (w stosunku do poprzedniego kwartału) do 11,8 proc. W analogicznym okresie roku poprzedniego było ono na poziomie 9,7 proc.
• Nastąpił spadek wzrostu gospodarczego PKB Litwy w I kwartale o 4,1 proc. w porównaniu do IV kwartału 2009 r. – natomiast licząc spadek dynamiki w ujęciu rocznym wynosił on 2,9 proc. i jest on poniżej prognoz analityków.
• Agencja ratingowa Standard&Poor’s zredukowała rating dla hiszpańskiej gospodarki z AA plus do AA. Jest to rezultat gorszych średnioterminowych perspektyw makroekonomicznych dla Hiszpanii. Oczekuje się, że w ciągu następnych 6 lat średni roczny wzrost PKB wyniesie jedynie 0,7 proc.
• Spread pomiędzy greckimi a niemieckimi 10-letnimi obligacjami uzyskał niespotykany dotąd poziom 687 pkt baz. Również koszty związane z ubezpieczeniem 5-letnich obligacji są już na poziomie 718 pkt baz.
• Centralny bank Węgier zredukował stopy procentowe do najniższego poziomu w historii z 5,5 proc. do 5,25 proc. Analitycy prognozują, iż bank przeprowadzi co najmniej jeszcze jedną o 25 pkt redukcję stóp procentowych.
• General Motors zawarł ugodę z rosyjskim bankiem Sbierbank. W 2009 r. GM zrezygnował ze sprzedaży Opla rosyjskiemu bankowi. Wartości odszkodowania jakie GM zapłacił nie ujawniono.
• Niemiecki koncern Volkswagen przeznaczy na inwestycje w Chinach nie jak wcześniej zapowiadano 4,4 mld EUR, lecz o 1,6 mld EUR więcej czyli 6 mld EUR. Znaczna część inwestycji zostanie skierowana na utworzenie 2 nowych fabryk samochodów. Pozostała część środków spożytkowana zostanie na wprowadzenie do sprzedaży w Państwie Śródka nowych modeli Volkswagena. Według koncernu sprzedaż ta wzrośnie do 2 mln samochodów rocznie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

WULKAN A GOSPODARKA

Natura znów zaingerowała w życie gospodarcze, tym razem w większości krajów Europy a nawet dalej. Zostały zamknięte lotniska. Przerwy w transporcie lotniczym spowodowane wybuchem wulkanu w Islandii oznaczają nie tylko straty dla linii lotniczych. Uderzyły one również w wiele gałęzi przemysłu, nie tylko Europy lecz nawet tam, gdzie nie dociera pył wulkaniczny. Sieć powiązań gospodarczych, korzystna podczas prosperity, sprzyja teraz rozprzestrzenianiu się problemów na wszystkich uczestników gospodarki światowej. Analogiczna sytuacja miała miejsce w 2008 roku, kiedy kryzys eksplodował ze Stanów Zjednoczonych na wszystkie kontynenty...

Łańcuchy kooperacyjne łączące przedsiębiorstwa na różnych kontynentach zostały kilka dni temu naruszone. Kłopoty dotknęły wielu dziedzin produkcji i usług w dużej liczbie krajów. Cierpi na tym nawet przemysł samochodowy w dalekiej Japonii. W przypadku opadów kwaśnego deszczu lub zapylenia upraw ucierpi produkcja rolna. Stąd do wzrostu inflacji już droga krótka.

Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Lotniczych (IATA), szacuje straty linii lotniczych na co najmniej 1,7 mld dolarów. Branża ta nie tak dawno, w okresie światowej prosperity gospodarczej, już borykała się z poważnymi problemami. Sytuacja jest w dalszym ciągu niebezpieczna, gdyż aktywny wulkan nie wydał jeszcze ostatniego tchnienia a obok drzemie drugi, jeszcze potężniejszy i z owej drzemki może zostać w każdej chwili wyrwany. W Polsce konsekwencje ekonomiczne ponosi na razie LOT oraz część branży turystycznej.

Trudno przewidzieć, jak długo jeszcze będziemy żyć w niepewności, stąd finalne straty dla gospodarki europejskiej i światowej są dziś trudne do oszacowania. W efekcie, wychodzenie Europy oraz innych regionów świata z recesji może się wydatnie wydłużyć. Niedogodności będą dalej dotykać podróżnych. Planując tegoroczne wakacje należy więc dobrze zastanowić się, jaki środek komunikacji i kierunek wojaży wybrać.


Jan Mazurek
Główny Analityk TFI Investors