Świat: wydarzenia tygodnia 9/2010

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 8/2010

• Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy oceniają ilość pieniędzy pochodzących z przestępstw na 3-5% światowego PKB. Hiszpański wymiar sprawiedliwości szacuje je na 3 bln USD. Policja krajów unijnych szacuje je na ok. 1,5 bln USD. Niezależnie od tych szacunków oczywistym jest, że rozwój procesów globalizacyjnych ułatwia pranie pieniędzy i utrudnia wykrywanie tych przestępstw.
• Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego produkt światowy brutto w 2010 r. wzrośnie o 3,1%.
• MFW w opublikowanym raporcie mówi, że w latach 2007-2010 instytucje finansowe na całym świecie poniosą straty na niespłacanych terminowo kredytach, nietrafionych inwestycjach oraz toksycznych aktywach, łącznie rzędu 3,4 bln USD.
• Amerykańskie PKB w IV kw. PKB wzrosło o 5,9% r/r i jest to największy kwartalny skok PKB od III kw. 2003 roku. W III kwartale amerykański PKB wzrósł o 2,2% r/r. Produkt Krajowy Brutto Stanów Zjednoczonych spadł w ciągu 2009 roku o 2,4% r/r i był to największy roczny spadek od 1946 roku.
• Na początku grudnia 2009 roku za uncję złota płacono najwyższą w historii stawkę, 1226,20 USD. Teraz ceny spadły, do 1-1,1 tys. USD/uncję. Według prognoz, za 2-3 miesiące ceny wzrosną do rekordowego, grudniowego poziomu. Przez ostatnie dziesiątki lat o cenie złota decydował stan amerykańskiej gospodarki (spadała wartość dolara, to rosły ceny złota). Teraz ten związek maleje wraz ze zmianą układu sił w światowej gospodarce i ze spadkiem pozycji amerykańskiej gospodarki.
• Amerykański rząd we wrześniu 2008 przejął Freddie Mac i siostrzaną instytucję Fannie Mae, bo ich upadki zagrażały gospodarce. Ich utrzymanie przy życiu kosztowało dotąd 111 mld USD, a do jesieni 2011 suma ta wzrośnie do 188 mld USD.
• Występując przed Kongresem prezes Fed Ben Bernanke zapowiedział, że rekordowo niskie dziś stopy procentowe nadal zostaną utrzymane. Jest to bowiem warunek dla zapewnienia długotrwałego ożywienia gospodarczego w USA.
• W styczniu 2010 załamał się rynek sprzedaży nowych domów w USA. Sprzedano najmniej nowych domów od początku 1963 roku, a spadek wyniósł 11,2% r/r. To już trzeci miesiąc spadków. Rynek ten stanowi ok. 15% transakcji na rynku nieruchomości w USA, pozostałe to rynek wtórny.
• Wzrastają ceny ropy. Już obecnie są one na poziomie ponad 78 USD/baryłkę. Ponownie wzrastają ceny złota (1117 USD/uncję). Analitycy zapowiadają wzrost cen stali i metali kolorowych.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CHINY, CHINY, CHINY...

Nie jest żadną przesadą, że zdecydowana większość komentatorów światowej gospodarki przegląd najbardziej znaczących informacji zaczyna dziś od Pekinu. Nie będzie też przesadą gdy powiem, że to co mogłoby dziś znacząco uderzyć w gospodarkę światową to chińskie kłopoty. Jest bowiem powszechnie wiadomym, jak wpłynęły na światową gospodarkę procesy kryzysowe w USA, UE czy Japonii, a także to, że właśnie Chiny uratowały gospodarczy świat przed trudną do wyobrażenia zapaścią. To Chiny napędzają dziś wzrost gospodarczy nie tylko w azjatyckich krajach, ale w całym świecie...

Obecnie żaden duży światowy kraj nie rozwija się w tempie, które narzuciła chińska gospodarka. Dynamiczny rozwój gospodarczy w ostatnich dekadach spowodował, że bez żadnych przeszkód Chiny wielkością swojego PKB wyprzedziły Francję, Wielką Brytanię i Niemcy. Praktycznie zrównały się z Japonią i jeśli dokładne dane nie wykażą, że już w 2009 Chiny stały się drugą potęgą w światowej gospodarki, to na pewno stanie się to w roku bieżącym. Jeśli zapoznać się ze szczegółowymi danymi dotyczącymi współpracy gospodarczej, to widać, że dobre wyniki gospodarcze w ostatnich miesiącach gospodarek azjatyckich to także wynik rozwoju współpracy gospodarczej z Chinami, ich zwiększonego eksportu do Chin. Załamanie się niemieckiego eksportu spowodowało, że w 2009 roku Chiny prześcignęły Niemcy i stały się największym eksporterem świata. Eksport Chin pomimo osłabienia globalnego popytu miał w 2009 roku wartość 1,2 bln USD, podczas gdy eksport Niemiec (według ocen niemieckiego stowarzyszenia handlu zagranicznego) wyniósł 1,17 bln USD.

Ciekawym sygnałem także dla nastrojów na rynkach światowych są grudniowe wyniki chińskiego eksportu. Wzrósł on o 17,7% r/r. To był rezultat umacniający Chiny na pierwszym miejscu w rankingu światowych eksporterów. Jednak wzrost chińskiego eksportu do USA o 15,9% r/r, a do UE – o 10,2 % r/r sygnalizuje także stopniowy zanik procesów kryzysowych i ożywienie na rynku konsumpcyjnym. Oczywiście wynik ostatniego miesiąca 2009 roku wcale nie przesądza o perspektywach całego 2010 roku, jednak pozwala na umiarkowany optymizm, chociaż dotyczy to tylko krótkoterminowych perspektyw, a doświadczenia kryzysowych lat zmuszają do ostrożności w przewidywaniu przyszłości. Ta ostrożność wynika stąd, że tylko 28% sprzedających za granicę chińskich firm ma portfele zamówień na okres dłuższy niż trzy miesiące. Oznacza to, że perspektywy produkcyjne tych firm wciąż są niestabilne.

Ta sytuacja charakteryzująca się dynamicznym wzrostem eksportu jest kolejną pretekstem dla światowych polityków (z USA i UE) dla zwiększenia aktywności w wywieraniu presji na Chiny by wzmocniły yuana i do takiego przeorientowania gospodarki, żeby nie opierała się ona na nadwyżce handlowej. Płyną też ostrzeżenia do Pekinu, że globalne ożywienie będzie słabe i niezrównoważone, a możliwe skutki przegrzania chińskiej gospodarki oraz wzrastająca inflacja mogą wywołać negatywne skutki, zagrażające stabilności osłabionej kryzysem światowej gospodarki.

Pekin koryguje swoją politykę na rynku bankowym. Dwukrotnie podwyższono tez stopy procentowe. Podniesiono dla banków wielkość obowiązkowych rezerw (sygnalizuje to dążenie banku centralnego do zacieśnienia polityki monetarnej). Ma to przeciwdziałać przegrzaniu gospodarki i wzrostowi inflacji.. Te korekty nie są duże, ale dla chińskiego rynku jest to znaczący sygnał.