Rozliczenia między firmami a kryzys

Przeczytaj także: Rozliczenie faktury średnio w 49 dni

Spowolnienie gospodarcze skutkuje zwiększeniem ryzyka wystąpienia opóźnień w płatnościach i niewypłacalności kontrahentów. Z powodu malejących przychodów, firmy mają problemy ze spłatą wierzycieli – opóźniają płatności, a także dążą do wydłużenia okresów kredytowania transakcji. Z drugiej strony – przyjmują coraz bardziej pragmatyczne podejście wobec własnych dłużników.

Zmiany w praktykach płatniczych są wyraźne. Według badania Atradius, 44% respondentów ograniczyło liczbę transakcji sprzedażowych rozliczanych w gotówce. Ich udział zwiększyło jedynie 25% ankietowanych firm. Pokazuje to, że pomimo bezpieczeństwa rozliczeń gotówkowych, jedynie wybrane podmioty mogły sobie pozwolić na ich częstsze wykorzystanie.

Ograniczenia względem nabywców widać w skłonności firm do modyfikowania warunków kredytowania transakcji dla swoich klientów – 36% badanych firm zmniejszyło pulę odbiorców, względem których zostały one zmieniane, natomiast 26% zwiększyło. Należy także zwrócić uwagę, że 51% badanych rozważa wprowadzenie wymogu płatności z góry, natomiast 18% wycofało się z takich praktyk albo je ograniczyło.

Z raportu wynika, iż ryzyko powoduje, że firmy chętniej poszukują kompleksowych metod zabezpieczania transakcji – 38% respondentów zwiększyło częstotliwość zapytań kierowanych do wywiadowni gospodarczych, a 50% rozważa wykupienie polisy ubezpieczeniowej, albo już tak uczyniło. Troska o bezpieczeństwo jest koniecznością - 39% ankietowanych miało problemy z pozyskaniem kredytu kupieckiego od swoich kontrahentów, co wpłynęło na ich problemy z przepływami pieniężnymi. 50% firm miało także problemy z powodu wydłużania okresów oczekiwania na spłatę, a aż 46% badanych doświadczyło problemów z powodu niewywiązania się z płatności przez dłużnika.

„W czasie spowolnienia, kiedy płynność finansowa firm jest ograniczona przez malejące przychody, można spodziewać się iż będą one potrzebować więcej czasu na regulowanie zobowiązań. Należy jednak pamiętać, iż wierzyciele przywiązują wtedy większą uwagę do monitorowania transakcji. Wyznaczają także bardziej rygorystyczne ich warunki – przynajmniej ci, którzy mogą sobie na to pozwolić. Ostatecznie, praktyki płatnicze kształtuje wiele czynników, jednakże zawsze ulegają one zmianie. Na tle krajów Europy Zachodniej Polskie przedsiębiorstwa wyróżniają się bardziej zachowawczym podejściem do klientów – widocznym w ograniczeniu puli kontrahentów, których dotyczą zmienione warunki kredytowania, jak i umożliwiania klientom rozliczeń w kredycie kupieckim” – komentuje Hanna Kobus, Szef Departamentu Oceny Ryzyka Atradius Credit Insurance N.V. Oddział w Polsce.

W raporcie czytamy, iż kryzys sięga daleko głębiej niż strefa rozliczeń pomiędzy podmiotami. Ograniczenie popytu motywuje je do zmiany ogólnych strategii. Polskie firmy w większości podeszły do tego problemu proaktywnie – 46% respondentów zdecydowało się poszukiwać nowych rynków i kanałów dystrybucji, natomiast 23% wybrało lub zostało zmuszonych do ich ograniczenia. Największy odsetek badanych, czyli 40% nie zmieniło poziomu zatrudnienia. Zwolnienia zadeklarowało jedynie 28% ankietowanych, natomiast 32% potwierdziło wzrost kadr. Dla 63% respondentów kluczowym elementem strategii stała się koncentracja na obsłudze klienta.

Pomimo ukazanych zmian, respondenci są optymistami w kwestii oceny perspektyw wzrostu PKB, eksportu i zysków przedsiębiorstw w Polsce. W 2010 roku spodziewają się poprawy we wszystkich tych obszarach.

Badani ocenili optymistycznie także własne perspektywy. Na koniec 2009 roku, 33% z nich spodziewa się polepszenia swojej sytuacji finansowej, a 47% przynajmniej stabilizacji. Podobne oczekiwania ankietowani mają względem branż w których działają – 25% spodziewa się poprawy koniunktury, a 49% stabilizacji.

Reasumując Atradius podaje, iż polskie przedsiębiorstwa umiejętnie dostosowały się do spowolnienia. W długim terminie poczyniony został duży postęp w kwestii zarządzania ryzykiem. Może to świadczyć, że optymistyczne oczekiwania firm nie muszą być bezpodstawne.

Informacje o badaniu
Raport Atradius Payment Practices Barometer – Survey of Global Economic Crisis bazuje na wywiadzie przeprowadzonym w sierpniu 2009 roku z przedstawicielami 3538 firm z 20 krajów, w tym 149 z Polski. Celem badania było poznanie ich opinii nt. wpływu kryzysu na stosowane praktyki biznesowe oraz poszczególne rynki.