Budżet domowy 2008

Przeczytaj także: Budżet domowy 2007

Pomimo, że ubóstwo w Polsce dotyka częściej ludzi młodych, to wyniki analiz wskazują także na trudną sytuację części osób starszych. Z wiekiem starsi ludzie stają się coraz bardziej uzależnieni od emocjonalnego i fizycznego wsparcia ze strony innych. Ze względu na swój wiek i stan zdrowia osoby starsze mają ograniczone możliwości podejmowania aktywnych działań zmierzających do poprawy swojej sytuacji materialnej. Często są to osoby samotne, co pogłębia problemy finansowe. W 2008 r. wśród osób liczących co najmniej 65 lat - wskaźnik zagrożenia ubóstwem skrajnym wynosił ponad 3% (1,5% w miastach i ok.7% na wsi). Osoby w wieku 65 i więcej lat stanowiły ok. 8% populacji żyjącej w gospodarstwach o wydatkach niższych od minimum egzystencji.

Czynnikiem zwiększającym ryzyko ubóstwa jest niepełnosprawność. W 2008 r. w gospodarstwach domowych, których głową gospodarstwa domowego była osoba niepełnosprawna prawnie stopa ubóstwa skrajnego kształtowała się na poziomie 7,5%, a w gospodarstwach z przynajmniej jednym niepełnosprawnym dzieckiem do lat 16 - wynosiła 11,5%.

Relatywnie najczęściej w ubóstwie żyją rodziny na wsi oraz w małych miasteczkach. Najrzadziej ubóstwem dotknięci są mieszkańcy dużych aglomeracji miejskich. W 2008 r. w skrajnym ubóstwie w miastach żyło ok. 3% osób, w tym w dużych ośrodkach miejskich liczących co najmniej 500 tys. mieszkańców - ok. 1%, natomiast w miastach poniżej 20 tys. mieszkańców - ok. 5%. Na wsi poniżej granicy ubóstwa przyjętej na poziomie minimum egzystencji żyło ok. 9% osób. Najwyższym odsetkiem ubogich osób na wsi odznaczały się rodziny nie mające własnego gospodarstwa rolnego i utrzymujące się głównie ze świadczeń społecznych innych niż emerytura i renta (ok. 32%). Mieszkańcy wsi stanowili prawie dwie trzecie (ok. 63%) ogółu osób przeznaczających na swoje utrzymanie mniej niż założono w koszyku minimum egzystencji.

Obserwuje się znaczne regionalne rozpiętości w ocenach zasięgu ubóstwa. Stopa ubóstwa skrajnego w poszczególnych województwach wahała się od ok. 2% w województwie opolskim, 3% - w mazowieckim do ok. 8-9% - w województwach: warmińsko-mazurskim, lubelskim, podlaskim, kujawsko-pomorskim i 11% w województwie świętokrzyskim.

Podsumowując, głębokie ubóstwo w 2008 r., podobnie jak w latach poprzednich, związane było z bezrobociem (zwłaszcza przy niskim poziomie wykształcenia głowy gospodarstwa domowego), z wielodzietnością oraz z faktem zamieszkania w małych ośrodkach miejskich oraz na wsi, szczególnie na obszarach dotkniętych bezrobociem strukturalnym.