Wyniki PTE i OFE I-VI 2008

Przeczytaj także: Wyniki PTE i OFE 2007

Załamanie koniunktury na Giełdzie Papierów Wartościowych, które nastąpiło jesienią 2007 r. a w następnych miesiącach przyniosło długotrwałą bessę na rynku kasowym wywarło negatywny wpływ na wycenę aktywów OFE. Spadek ten w ujęciu bilansowym nie był jednak tak wysoki jak deprecjacja majątku innych inwestorów instytucjonalnych, gdyż w znacznej mierze zrekompensowany został wzrostem aktywów generowanym przez napływ nowych członków i składek. Na koniec czerwca br. aktywa netto otwartych funduszy emerytalnych ukształtowały się na poziomie 136,4 mld zł, co oznacza spadek 1,4% w skali roku. Stosunek aktywów netto funduszy, przez co rozumie się relację środków zgromadzonych na kontach prowadzonych przez OFE do sumy składek przekazanych przez ZUS, na koniec czerwca 2008 r. wyniósł 26,2% (wobec 56,2% rok wcześniej).

Udział portfela inwestycyjnego w aktywach ogółem wyniósł 99,6%, przy znacznej zmianie jego struktury. W analizowanym okresie najbardziej spektakularne zmiany, częściowo wywołane sytuacją zewnętrzną, a częściowo modyfikacją strategii inwestycyjnej, polegały na znacznym (o 13,2 mld zł, tj. o 25,0%) obniżeniu wartości akcji spółek giełdowych i jednoczesnym zwiększeniu wartości nabytych obligacji (o ok. 8,8 mld zł, tj. o 11,2%). Wyzbycie się części akcji, w połączeniu ze spadkiem ich ceny rynkowej i zasadą ostrożnej wyceny, zmniejszyło udział tych walorów w portfelu inwestycyjnym OFE z 38,5% do 28,9% (o ok. 10 pkt proc.), zaś wzrost zaangażowania w obligacje podniósł ich udział z 56,7% do 63,3% (o 6,6 pkt proc.).

Otwarte fundusze emerytalne ulokowały 38,5 mld zł w akcjach notowanych na GPW (spadek wartości tego portfela o 25,7% w skali roku); wzrósł udział akcji spółek sektora finansowego i usługowego z 51,7% do 55,3% a obniżył się – akcji spółek przemysłowych z 48,3% do 44,7%. W zależności od polityki lokacyjnej poszczególnych OFE, występowały jednak pewne różnice reakcji inwestorów na wydarzenia na Giełdzie Papierów Wartościowych. W ujęciu indywidualnym, maksymalny udział akcji w portfelu inwestycyjnym wyniósł 30,7%, a minimalny 25,6% (przed rokiem odpowiednio 39,7% i 35,4%). Zmniejszyło się także do 312,4 mln zł (spadek o 7,5 pkt proc.) zaangażowanie kapitału otwartych funduszy emerytalnych w certyfikaty inwestycyjne emitowane przez fundusze inwestycyjne, a zwiększyło do 539,4 mln zł (o 279,6%) – w listy zastawne. Za granicą fundusze emerytalne zainwestowały kwotę 1 340,4 mln zł, tj. o 32,1% mniejszą niż przed rokiem (co odzwierciedla skutki aprecjacji złotego a nie rzeczywiste wycofywanie się z lokat na rynkach zagranicznych).

Przychody operacyjne otwartych funduszy emerytalnych wyniosły 2 775,4 mln zł (wzrost w skali roku o 8,8%). Główną pozycją przychodów były odsetki od dłużnych papierów wartościowych, stanowiące 77,2% przychodów OFE (62,4% przed rokiem). Koszty operacyjne ukształtowały się na poziomie 343,8 mln zł, tj. o 6,0% wyższym niż w pierwszej połowie 2007 r. Koszty związane z zarządzaniem funduszami wyniosły 304,4 mln zł i stanowiły 88,5% kosztów operacyjnych (89,1% przed rokiem). Zrealizowany (rzeczywisty) zysk z inwestycji wyniósł zaledwie 150,1 mln zł (2,8 mld zł przed rokiem). Strata, którą obrazuje niezrealizowany wynik wyceny walorów wyniosła 15,6 mld zł (przed rokiem odnotowano zysk w kwocie 8,9 mld zł). W tej sytuacji zagregowany wynik finansowy otwartych funduszy emerytalnych był ujemny w wysokości 13,0 mld zł (wobec 13,9 mld zł wykazanego przed rokiem zysku).