Tydzień 36/2007 (03-09.09.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 35/2007 (27.08-02.09.2007)

• Boeing (podobnie jak Airbus) ma opóźnienia we wprowadzeniu na rynek swojego nowego samolotu B787 Dreamliner. Obecnie mówi się już o co najmniej 3-miesięcznym opóźnieniu.
• Elektrownia atomowa w Buszerze (południowo-zachodni Iran) ma zostać uruchomiona na jesieni 2008 r. Ostatnio uzgodniony został termin dostaw paliwa jądrowego z Rosji do Buszery.
• W USA zmniejszyła się liczba miejsc pracy, ale stopa bezrobocia w dalszym ciągu jest na poziomie ok. 4,6%.
• W Sydney w Australii odbył się szczyt APEC (organizacji Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku). Głównym tematem obrad na szczycie APEC były zmiany klimatyczne, lecz nie przewidziano wiążącego porozumienia w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych. W trakcie APEC odbyło się kilka ważnych spotkań dwustronnych (uczestniczyli w nich przywódcy USA, Rosji, Chin, Australii).
• Chiński bank centralny z terminem od 25 września podwyższył dla banków komercyjnych o kolejne 50 pkt. bazowych (z 12% do 12,5%) wskaźnik rezerw obowiązkowych. To już siódma w 2007 tego typu podwyżka. To kolejny krok chińskiego rządu mający na celu schłodzenie tempa zbyt szybko rozwijającej się gospodarki.
• Z raportu amerykańskiego Generalnego Biura Rozliczeń wynika, że Irak będzie potrzebował jeszcze ok. 50 mld USD na inwestycje w sektor energetyczny (27 mld USD na poprawę funkcjonowania sieci elektrycznej i 20 - 30 mld na infrastrukturę naftową). Od wkroczenia wojsk USA do Iraku Amerykanie przeznaczyli już 44,5 mld USD na sektory energetyczne. GBR prognozuje, że do roku 2015 produkcja ropy w Iraku wzrośnie do 6 mln baryłek ropy dziennie.
• W USA trwają dyskusje nad możliwościami liberalizacji prawa patentowego. Za utrzymaniem dotychczasowego, ostrego prawa lobbują duże koncerny, oraz takie organizacje zawodowe jak: American Federation of Labor - Congress of Industrial Organizations) - najstarsza i największa centrala związków zawodowych w USA (AFL-CIO), Związek Zawodowy Inżynierów i Techników (IFPTE) oraz związek pracowników metalurgii (United Steelworkers).
• Według danych z International Labour Organization wartość produkcji przypadająca na jednego amerykańskiego pracownika w 2006 r. wyniosła 63885 USD (w Irlandii 55986 USD - drugie miejsce w tej klasyfikacji). W ciągu ostatniej dekady produktywność w Azji wzrosła dwukrotnie. Jeśli mierzyć produktywność wielkością wartości dodanej na przepracowaną godzinę, to na pierwszym miejscu rankingu są pracownicy z Norwegii, na drugim z USA, a na trzecim z Francji.
• Rosja podpisała umowę, na mocy której zobowiązała się, że uran zakupiony od Australii będzie wykorzystany jedynie jako paliwo dla rosyjskich elektrowni atomowych (bez prawa do odsprzedaży).
• Po zatrzymaniu inwestycji na kazachskich złożach Kaszagan realizowanej przez konsorcjum zorganizowanym przez włoski koncern ENI rząd w Astanie zrobił kolejny krok. Żąda teraz 10 mld USD odszkodowania za opóźnienia w eksploatacji Kaszagan, jednego z największych złóż ropy naftowej na świecie. W sierpniu pod zarzutem naruszenia przepisów o ochronie środowiska Astana na trzy miesiące zawiesiła konsorcjum ENI prawo do eksploatacji złóż i teraz dodatkowo szacuje straty z powodu opóźnień w ich eksploatacji (ropa miała z nich popłynąć już w 2005 r., natomiast nowy termin ustalono na 2010 r. Spornym problemem jest też dwukrotny wzrost kosztów przygotowania do eksploatacji (do 19mld USD), co zmniejszy wpływy do rządowej kasy.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CO DALEJ ZE ŚWIATOWĄ GOSPODARKĄ?

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD-Organization for Economic Co-operation and Development) to prestiżowa, światowa organizacja, która skupia 30 wysoko rozwiniętych i demokratycznych państw. Powstała w 1961 r z przekształcenia OEEC-Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej. Jej celem wspieranie państw członkowskich w osiągnięciu jak najwyższego poziomu wzrostu gospodarczego i stopy życiowej obywateli. Zajmuje się też pomocą dla najbiedniejszych państw. Siedzibą Organizacji jest Paryż, a należy do niej także Polska.

Opinie i prognozy OECD są bardzo poważnie traktowane w świecie polityki i biznesu. Dlatego z dużą niecierpliwością czekano na jej stanowisko teraz, po ostatnich zawirowaniach na światowych rynkach finansowych. Komunikat OECD jest krótki, ale jednoznaczny: ostatnie zawirowania na rynkach finansowych mogą obniżyć globalny wzrost gospodarczy. Oznacza to, że eksperci tej organizacji widzą w przyczynach ostatnich perturbacji także niebezpieczeństwo w niedalekiej przyszłości. Na razie jej eksperci skorygowali swoje dotychczasowe prognozy na 2007 rok w niewielkim stopniu: dla strefy euro - z 2,7% do 2,6%, a dla Stanów Zjednoczonych - z 2,1 do 1,9%. Jednak dalsza część raportu nie pozostawia złudzeń - "coraz bardziej widoczne jest złowieszcze ryzyko większego spowolnienia".

Obecnie światowa gospodarka przechodzi jeszcze okres bardzo szybkiego wzrostu, jednak jej problemem są dziś skutki kryzysu na amerykańskim rynku kredytów hipotecznych, gdzie coraz więcej osób nie spłaca zobowiązań wobec pożyczkodawców. W rezultacie banki, które kupowały obligacje emitowane przez amerykańskie instytucje kredytowe, poniosły straty. Spada więc chęć do udzielania kredytów na rynku międzybankowym, w wyniku czego rosną stopy procentowe. Nie należy wykluczać tego, że odczuje to amerykańska gospodarka, według ekspertów będzie to spowolnienie, jednak nie należy wykluczyć recesji. Nie wiadomo także, jak głęboki będzie wpływ zawirowań na rynku finansowym na globalną gospodarkę.

W opinii Axela Webera (prezydent Bundesbanku i członek rady zarządu Europejskiego Banku Centralnego) „ostatnie zamieszanie na rynkach finansowych ma wszelkie charakterystyczne elementy klasycznego kryzysu bankowego, mającego jednak miejsce poza sektorem bankowym, jednak różnicą pomiędzy klasycznym kryzysem bankowym a aktualnymi problemami na rynku jest to, że większość najbardziej dotkniętych nimi instytucji to jedynie pośrednicy i strukturyzowane organizacje inwestycyjne zdobywające środki na komercyjnym rynku obligacji, a nie banki z zarządami,a takie podmioty cierpią na wrodzoną wrażliwość na nagłą utratę zaufania inwestorów, ponieważ "istnieje niedopasowanie dojrzałościowe" ze strony instytucji finansowych inwestujących w długoterminowe aktywa oparte na hipotekach lub obligacje oparte na aktywach przy użyciu krótkoterminowych finansów”.