Ryzyko biznesowe: co najbardziej niepokoi CEO polskich firm?

Przeczytaj także: Sztuczna inteligencja tajną bronią firm. Co o korzyściach z GenAI mówią CEO?

Ostatnie miesiące to okres szczególnej zmienności biznesowej, wprowadzającej szereg dodatkowych ryzyk do prowadzenia biznesu. EY-Parthenon przeprowadził badanie CEO Outlook Pulse, w którym zapytał CEO o kluczowe z ich punktu widzenia ryzyko biznesowe. Prezesi firm obecnych w Polsce i na świecie są dość zgodni w ich ocenie, widać jednak kilka istotnych różnic.

Prezesi polskich firm o światowym zasięgu najbardziej obawiają się fragmentacji światowej gospodarki, która w dużej mierze jest wynikiem zarówno pandemii COVID-19, jak i napięć geopolitycznych. Aż 39% respondentów uważa, że jest to najważniejsze ryzyko biznesowe w ich firmach. Tymczasem na świecie deglobalizację wskazało zaledwie 30% CEO.

W Polsce prezesi obawiają się, że deglobalizacja osłabi handel międzynarodowy, obniży inwestycje i spowoduje zaostrzenie regulacji w największych gospodarkach (to ryzyko wskazało 30%). Dodatkowo, zdaniem 27% polskich CEO (30% światowych), utrudni pozyskiwanie talentów.

Jedna trzecia polskich prezesów, podobnie jak ich koledzy na świecie (32%), wskazała, że poważnym ryzykiem biznesowym jest niepewność co do polityki monetarnej i wynikających z niej coraz wyższych stóp procentowych, a także rosnący koszt kapitału.

Te dwa czynniki mają wpływ na wyższe koszty produkcji oraz ostatecznie na wysokość inflacji, która w Polsce nadal jest odczuwalna i ogranicza zdolności produkcyjne polskich firm – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich, Lider Transaction Strategy & Execution w Regionie CESA, w zespole Strategia i Transakcje w EY Polska.

Chociaż świat wraca do normalniejszego funkcjonowania po dwóch latach pandemicznych obostrzeń to nadal jej ryzyko nie zostało wyeliminowane, co przyznaje 31% polskich i 32% światowych CEO.

Zaskakujące może się wydawać, że spośród wymienianych rodzajów ryzyka biznesowego najmniej groźnym dla polskich prezesów wydają się być cyberprzestępczość i cyberterroryzm. Te zagrożenia jako istotne dla rozwoju biznesu wskazał tylko co piąty ankietowany (na świecie prawie co trzeci).

Obecną rzeczywistość charakteryzuje szereg ryzyk dla biznesu, które CEO dostrzegają i próbują nimi zarządzać, często widząc w tym szansę na wzmocnienie biznesu i budowanie długoterminowej przewagi konkurencyjnej. Wymaga to szybkiej reakcji i proaktywnego dostosowywania działań przedsiębiorstwa do zmieniającego się otoczenia, a także stałego analizowania każdego aspektu działalności, operacji, portfela i ekosystemu – mówi Paweł Bukowiński, Partner Zarządzający w Dziale Strategia i Transakcje EY, Lider Doradztwa Dezinwestycyjnego w regionie Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej oraz Azji Środkowej (CESA).

ESG kluczowe dla rozwoju

Jednym z bardziej newralgicznych obszarów dla każdej firmy są standardy ESG, których stosowanie coraz częściej wymuszają regulatorzy, rynek, inwestorzy i klienci. Włączenie czynników ESG do strategii korporacyjnej, planu fuzji i przejęć oraz transformacji portfela w reakcji na zmieniające się otoczenie polityczne wymieniane jest przez 40% ankietowanych prezesów w Polsce i 28% prezesów na świecie (suma odpowiedzi, przy możliwości dwóch wskazań).

Dywersyfikacja produktów i usług w oparciu o ESG to kluczowy aspekt dla 37% badanych w Polsce i 28% badanych na świecie. Aż 36% (28% na świecie) ma nadzieję, że standardy ESG dadzą dostęp do nowych metod finansowania, np. zielonych obligacji – co może być dość istotne w obliczu zwiększonego kosztu kapitału, wynikającego z inflacji i wysokich stóp procentowych będących jej konsekwencją. Jednocześnie jedynie 20% wskazań w Polsce i 31% na świecie widzi wartość czynników ESG we wzmacnianiu marki i budowaniu zaufania wśród kluczowych interesariuszy.

Polscy liderzy biznesu funkcjonują w środowisku, w którym kapitał stał się drogi po serii podwyżek stóp procentowych, a dostęp do środków z KPO wciąż nie został uruchomiony. Wyniki badania pokazują, że CEO w Polsce radzą sobie z tymi wyzwaniami m.in. poprzez wpisanie ESG do strategii korporacyjnej - co daje dostęp do kapitału zewnętrznego (zielone obligacje i kredyty) angażującego się w projekty zrównoważone społecznie i klimatycznie. O ile wpływ ESG na kapitał zewnętrzny i relacje z klientami jest oceniany wysoko - o tyle znaczenie ESG znacząco spada, gdy chodzi o kapitał własny, a nie dłużny, oraz w przyciąganiu talentów do organizacji – mówi Enio Chłapowski-Myjak, Menedżer, EY-Parthenon.

O badaniu
Globalne badanie EY-Parthenon CEO Outlook Pulse zostało przeprowadzone pod koniec 2022 r. wśród 1,2 tys. prezesów zarządów firm z 22 krajów. Polska część badania została zrealizowana w styczniu i lutym 2023 r. Wzięło w niej udział 30 prezesów polskich przedsiębiorstw o światowym zasięgu. Reprezentowali przede wszystkim sektor produkcji, nauk przyrodniczych (biotechnologia oraz farmaceutyki), a także transport i logistykę, produkty konsumencie, handel, energetykę i bankowość. Większość badanych polskich firm (33%) ma przychody w przedziale 500-999 milionów USD, a 23% to przedział 5 – 9,9 miliardów USD.